Республика күні қарсаңында Ақтөбе облысының екі ауданындағы бірнеше ауылға көгілдір отын берілді.
Былтыр Ақтөбе облысында су тасқыны болғаны белгілі. Алдағы көктемде осындай жағдайды болдырмау үшін алдын алу жұмыстары тыңғылықты жүргізіліп жатыр.
Ақтөбе облыстық төтенше жағдайлар департаментінің бастығы Қахарман Оразалиннің айтуынша, биылғы су тасқыны кезеңінің қорытындысы бойынша 105 тармақтан тұратын инженерлік іс-шаралар жоспары әзірленген. Бүгінде жоспарланған жұмыстың жартысы орындалған. Бұл мақсатқа 6,5 млрд теңге қаржы қарастырылған.
Атқарылған жұмыстар нәтижесінде 3 шақырым өзен жағалауы нығайтылып, арнасы тазартылды, 2,3 шақырым қорғаныс бөгеті салынған, 9,6 шақырым гидротехникалық құрылыс жөнделген. Бұдан бөлек, 8,8 шақырым нөсер кәрізі тартылып, 6,4 шақырым су бұру арналары салынған, 26 шақырым арық пен канал тазартылып, 89 су өткізу нысаны жөнделген.
– Жалпы, облыс аумағында 66 мыңнан астам адам тұратын 58 елді мекен (14 216 үй) су басу қаупі бар аймаққа кіреді. Олардың ішінде 12 елді мекенде (1 307 үй, 5 852 адам) су басу қаупі толық жойылған, 24 елді мекенде (10 023 үй, 45 814 адам) қауіп деңгейі төмендетілген, ал 22 елді мекенде (2 886 үй, 14 921 адам) су басу қаупі әлі де сақталуда.
Биыл осы жағдайлардың алдын алуда арнайы жоспар жасаталып, оны іске асыруға 6,5 миллиард теңге көлемінде қаражат бөлінді. Жоспарда көзделген іс-шараларды орындау мерзімі биылғы 4 тоқсанға жоспарланған. Бүгінде 2026 жылғы су тасқыны кезеңіне дайындық жұмыстары жалғасуда және тұрақты бақылауда, – дейді департамент бастығы.
Ақтөбе облысының Асхат Шахаров су тасқынының алдын алу жұмыстары маусымдық емес, халықтың қауіпсіздігіне тікелей әсер ететін стратегиялық міндет екенін алға тартып, су басу қаупі бар елді мекендердің тізімін, жедел топтардың жұмысын қатаң бақылауда ұстауды тапсырды.
– Аудан әкімдері мен жауапты басқарма басшылары дайындықты қағаз жүзінде емес, нақты іспен көрсетуге тиіс. Гидротехникалық құрылыстардың жағдайы, су өткізу жүйелерінің тазалығы, инертті материалдардың қоры мен техниканың дайындығы – барлығы алдын ала және толық көлемде қамтамасыз етілуі керек. Бір қателік бүтін бір ауылды қатерге тігеді, – деді өңір басшысы.
Өткен аптада су тасқынының алдын алуға бағытталған жұмыстар жайын бағамбаған облыс әкімі Ақтөбе қаласындағы Жіңішке өзенінің жағалауын бекіту жұмыстарымен танысты.
Еске сала кетсек, өткен көктемде өзен арнасынан асып, оның аумағында орналасқан саяжай учаскелеріне су басу қаупін тудырған еді. Бүгінде мердігерлер болашақта мұндай жағдайлардың алдын алу үшін бөгетті тұрғызу және нығайту жұмыстарын қарқынды жүргізуде.
Мердігер ұйым ZNS Group ЖШС директорының орынбасары Әділет Қазбановтың айтуынша, қазір қажетті шаралардың шамамен 80 пайызы орындалған. Бөгет құрылысы қараша айында аяқталмақ.
– Су басу қаупі жоғары аймақтағы бөгеттің биіктігін бес метрге дейін көтердік. Нысанның ұзындығы – 900 метр, ені – алты метр. Бөгеттің беті көктемгі су тасқынына төзімді әрі берік болуы үшін арнайы техникамен нығыздалып, тегістеліп, тастармен қаланды, – деді ол.
ZNS Group ЖШС биыл облыс орталығында тағы бірнеше маңызды жобаны жүзеге асырып жатыр. Атап айтсақ, мердігер 39-разъезд маңында тұрғын үйлерді судан қорғау мақсатында бөгет салуда. Сондай-ақ Құрайлы ауылындағы жаңа құрылыс ауданында жаңбыр және еріген қар суын ағызуға арналған кәріз жүйесінің құрылысын жүргізуде. Бұдан бөлек, биыл Шығыс ауданында жаңа бөгет пайдалануға берілді.
Өңір басшысы Асхат Шахаров атқарылып жатқан жұмыстардың облыс орталығы мен тұрғындарды қорғауда ерекше маңызға ие екенін атап өтіп, олардың сапасы мен мерзімінде орындалуына бақылау үздіксіз жүргізілетінін жеткізді.
Данагүл ҚАЗИХАН,
Ақтөбе облысы
