Егде жастағы адамдардың ұйқысын жақсартып, белсенділігін арттырудың қарапайым әдісі бар: таңертең көк түсі көп жарық пайдалану. GeroScience журналында жарияланған жаңа зерттеу мұндай жарықтың дененің табиғи ырғағына оң әсер етіп, ұйқыны жақсартатынын және күндізгі белсенділікті арттыратынын көрсетті.
Жас ұлғайған сайын адамдардың ұйқы ырғағы өзгереді: ұйқы сергек болып, түнде жиі оянып, күндіз шаршаңқылық сезімі артады. Мұның бір себебі – көздің жарықты қабылдау қабілетінің төмендеуі, ал жарық дененің ішкі биологиялық сағатын реттеуде маңызды рөл атқарады. Сонымен қатар, егде жастағы адамдар ашық күн сәулесін аз қабылдап, жасанды жарықтың астында көбірек уақыт өткізеді, бұл да ұйқы ырғағына кері әсерін тигізеді.
Бұған дейінгі зерттеулер көк жарықтың адам ағзасының табиғи ырғағына күшті ықпал ететінін дәлелдеген. Бұл жарық сергектік деңгейін жоғарылатып, ұйқы-ояну циклін реттеуге көмектеседі. Көк жарық әсіресе қарттар үйіндегі немесе деменциямен ауыратын егде жастағы адамдар үшін пайдалы екені белгілі болған. Бірақ бұрынғы зерттеулер көбіне ауруханалар мен күтім мекемелерінде, қысқа мерзімге ғана жүргізілген, ал үй жағдайында ұзақ мерзімді әсері толық зерттелмеген еді.
Осы олқылықтың орнын толтыру үшін ғалымдар егде жастағы адамдардың үй жағдайында көк жарықтың ұйқы және күндізгі белсенділікке әсерін бірнеше апта бойы зерттеді. Олар көк жарықтың әдеттегі ақ жарықпен салыстырғанда қаншалықты тиімді екенін анықтауға тырысты.
Зерттеу барысында 60 жастан асқан, үйде тұратын және ұйқы проблемалары бар 36 адам таңдап алынды. Қатысушылардың денсаулығы жақсы, ауыр аурулары жоқ және ұйқыға қатты әсер ететін дәрілерді қабылдамайтыны ескерілді. 11 аптаға созылған бұл зерттеу күз және қыс айларында, яғни табиғи күн сәулесі азайған кезде жүргізілді.
“The bright and dark side of blue-enriched light on sleep and activity in older adults” зерттеуін Дебора Барроджи Константино, Катарина А. Ледерле, Бенита Миддлтон, Виктория Л. Ревелл, Трейси Л. Слеттен, Питер Уильямс, Дебра Дж. Скене және Даан Р. ван дер Вин жүргізді.
