Зерттеу: Консерваторлар – бақыттырақ, бірақ либералдар психологиялық тұрғыдан мәндірек өмір сүреді

Жаңа зерттеулер көрсеткендей, консерваторлар – бақытты, ал либералдар психологиялық тұрғыдан мәндірек өмір сүреді. Journal of Personality журналында жарияланған зерттеу саяси көзқарастар мен әл-ауқат арасындағы байланысты жаңа қырынан ашып көрсетеді.

Нәтиже көрсеткендей, либералды көзқарастағы адамдар психологиялы тұрғыдан бай, әртүрлі және қызықты тәжірибеге толы өмір сүреді. Ал консервативтік құндылықтар бақыт пен мағынаны байланстырады, психологиялық байлық көбінесе либералды көзқарастары бар адамдар арасында таралған.

Бұған дейінгі зерттеулер бақыт пен мағына сияқты толыққанды өмірдің екі негізгі аспектісіне назар аударған. Бақыт жиі өмірден қанағаттану мен жағымды эмоциялармен сипатталса, мағына мақсат немесе қанағаттану сезімін білдіреді. Зерттеулер консервативтік көзқарастар бақыт пен мағынаның жоғары деңгейлерімен байланысты екенін көрсетеді.

Бұл байланыстың негізінде жүйені ақтау, қоғамдық құрылымдардың әділ екендігіне сену сияқты факторлар болуы мүмкін, бұл тұрақтылық пен мақсаттылық сезімін қалыптастыруға ықпал етеді. Мысалы, консерваторлар әлеуметтік жүйелерді әділ әрі сенімді деп қарауға бейім, бұл тұрақтылық пен қанағаттану сезімінің артуына әкелуі мүмкін. Сонымен қатар, протестанттық еңбек этикасы – табысқа жетудің жолы ретінде еңбек ету құндылығы, консерваторлар арасында кеңінен қабылданған.

Дегенмен, бұрынғы зерттеулер психологиялық байлықтың үшінші өлшемін ескермеген. Психологиялық байлық жаңа, әртүрлі және ынталандыратын тәжірибелерге толы өмірді білдіреді. Бұл бақыт немесе мағынадан ерекшеленеді, өйткені ол қанағаттанушылық немесе мақсаттан гөрі әртүрлілік пен күрделілікті алға тартады. Психологиялық тұрғыдан бай өмір сүретін адамдар әртүрлі тәжірибелер іздеп, қиындықтарды немесе өзгерістерді өсу мүмкіндігі ретінде қарастырады.

Зерттеу алты зерттеуден құралды, олар саяси көзқарастар мен әл-ауқаттың әртүрлі өлшемі – бақыт, мағына және психологиялық байлық арасындағы байланыстарды зерттеуге бағытталған. Әрбір зерттеу сәл өзгеше үлгілер, процедуралар және өлшемдерді пайдаланып, бұл байланыстарды әртүрлі халықтар мен мәдени контекстілерде жан-жақты түсінуге мүмкіндік берді.

Зерттеу 1 583 америкалық университет студенттерінен алынған ыңғайлы үлгіні пайдаланып, консервативтік дүниетаным, жүйені ақтау және протестанттық еңбек этикасының бақыт, мағына және психологиялық байлықпен байланысын зерттеді. Қатысушылар бақыт, мағына және психологиялық байлық деңгейлерін бағалау үшін 15 тармақтан тұратын сауалнаманы толтырды.

Алғашқы зерттеу бақыт пен мағынаның консервативтік көзқарастармен оң байланысты екенін көрсетті, ал психологиялық байлықтың әлсіз байланысы немесе байланыссыз екендігі анықталды. Бұл нәтижелер консервативті адамдар арасында бақыт пен мағына дәстүрлі түрде таралғанын, ал психологиялық байлықтың олай болмауы мүмкін екенін көрсетті.

Зерттеу 2 бұл алғашқы нәтижелерді кеңейтіп, саяси бағдар мен тұлға сипаттарын зерттеді. 348 америкалық колледж студенттері арасындағы зерттеуде қатысушылардың бақыт, мағына және психологиялық байлық деңгейлері, сондай-ақ олардың саяси бағыты (өте либералдыдан өте консервативтіге дейін) өлшенді. 

Нәтижелер консервативті көзқарастармен бақыт пен мағына арасындағы байланысты растады, сонымен қатар психологиялық байлық пен консерватизм арасында әлсіз, бірақ теріс байланыс бар екенін көрсетті.

Зерттеу 3 бұл тәсілді жетілдіріп, бақыт, мағына және психологиялық байлықты өлшеу үшін қосымша өлшемдер енгізді. 436 колледж студенттері арасында зерттеу жүргізілді, зерттеу 2 нәтижелерін қайталауға және тереңдік қосуға бағытталды. 

Бірақ бұл егжей-тегжейлі тәсіл консерватизм мен үш әл-ауқат аспектісі арасындағы байланыстардың бұрынғы зерттеулерге қарағанда әлсіз екенін көрсетті. Бұл байланыстар әл-ауқатты өлшеудің тәсіліне немесе студенттердің әртүрлі демографиялық сипаттамаларына байланысты өзгеруі мүмкін екенін білдіреді.

Зерттеу 4 бұрынғы зерттеулердің шектеулерін жою үшін 1217 АҚШ азаматтарының репрезентативті үлгесін пайдаланды. Зерттеу бақыт, мағына және психологиялық байлық туралы сұрақтарға жауап берген қатысушылардың саяси бағытына қатысты қосымша сұрақтарды қамтыды.

Зерттеу барысында бақыт пен мағына консерватизммен оң байланыста болса, психологиялық байлық либералды көзқарастарда жиі кездесетіні анықталды. 

Зерттеу 5 зерттеуді батыс емес контекске кеңейтіп, Оңтүстік Кореяда 2176 ересек қатысушыны жинады. Зерттеу саяси консерватизм мен либерализмнің Оңтүстік Кореяда және АҚШ-та әртүрлі мәдени мәнге ие болуы мүмкін екенін ескеріп, америкалық контекстте байқалған үлгілердің басқа мәдени ортада сақталып қалатынын анықтауға бағытталды.

Нәтижелер көрсеткендей, бақыт пен жүйені ақтау консерватизммен әлі де оң байланыста болса, психологиялық байлық саяси көзқарастармен күшті корреляция көрсетпейді, бұл саяси бағдар мен психологиялық байлық арасындағы байланыстың мәдени контекстке байланысты өзгеретінін білдіреді.

Зерттеу 6 американдық колледж студенттерінің 617 адамдық үлгесін пайдалана отырып, 1–5 зерттеулердің негізгі нәтижелерін растау үшін алдын ала тіркелген қайталау зерттеуін жүргізді. Зерттеу бақыт, мағына, психологиялық байлық және консервативтік көзқарастар арасындағы байланыстарды тексеруге бағытталды.

Нәтижелер бақыт пен мағынаның консерватизммен байланыстылығын, ал психологиялық байлықтың либералды көзқарастармен жиі байланысты екенін растады.

Зерттеу авторлары – Шигехиро Оиси, Хевон Чхве, Ёндже Ча, Саманта Хайнцельман, Николас Р. Баттрик және Эрин К. Вестгейт.