Ересек жаста кітап оқуға деген құштарлықты қайта оятуға болады, әрі ол үшін күрделі әдістердің қажеті жоқ. Бұл туралы The Associated Press-ке сілтеме жасаған психологтар мен зейін мамандары айтады, деп хабарлайды turkystan.kz.
Деректер алаңдатарлық. АҚШ-та жүргізілген мемлекеттік статистикаға сәйкес, бос уақытында кітап оқитын ересектердің үлесі 2004 жылғы 28 пайыздан 2023 жылы 16 пайызға дейін қысқарған. Бұл көрсеткішке қағаз кітаптармен қатар электронды форматтар, аудиокітаптар мен журналдар да кіреді. Сарапшылар мұны уақыт тапшылығымен, шаршаумен, әлеуметтік желілерге тәуелділікпен және мектеп кезіндегі «міндетті әдебиетке» байланысты қалыптасқан теріс тәжірибемен байланыстырады.
Алайда зерттеулер кітап оқудың пайдасын жоққа шығармайды. Ол күйзелісті төмендетеді, эмпатияны арттырады және креативті ойлауды дамытады. Мәселе – қалай қайта бастау керегінде. Эксперттердің айтуынша, басты қателік – тым жоғары талап қою. Көп адам бірден күрделі нон-фикшнге немесе көлемді классикалық романдарға кірісіп, тез бас тартады.
Мамандардың кеңесі қарапайым: ең алдымен ләззат әкелетін кітапты таңдау. Бұл «ең пайдалы» немесе «ең танымал» туынды болмауы мүмкін. Жақында ұнаған фильм не сериалдың жанры мен көңіл күйіне ұқсас кітап іздеу – жиі жұмыс істейтін әдіс. Екінші маңызды фактор – тұрақтылық. Күніне 5–10 минут қана оқу да әдет қалыптастыруға жеткілікті. Оны ұйқы алдындағы уақытқа, түскі үзіліске немесе жол үстіне «кірістіріп» қою ұсынылады. Осы кезде телефонды көзден таса ұстау да маңызды.
Форматқа келсек, қағаз кітаппен шоғырлану қиын болса, электронды нұсқалар немесе аудиокітаптар балама бола алады. Соңғылары серуендеу, үй жинау немесе жол жүру кезінде ыңғайлы. Әлеуметтік элемент те рөл атқарады: кітап клубтары, соның ішінде «тыныш клубтар» – адамдар бірге отырып, тек оқумен айналысатын форматтар – оқуды күнделікті өмірдің бір бөлігі ретінде қабылдауға көмектеседі.
Психологтар тағы бір қағиданы ерекше атап өтеді: егер кітап «жүрмесе», оны шетке қою – қалыпты жағдай. Оқу міндетке айналмауы тиіс. Тұрақты оқырмандар үшін кітап – ақпарат көзі ғана емес, күнделікті күйзелістен қалпына келудің, қызығушылық пен эмоциялық тепе-теңдікті сақтаудың тәсілі. Демек, басты өлшем – оқылған бет саны емес, алған әсер.
