Бір жастарыңызбен!: Көрісу күнінде қандай ғұрыптар жасалады?

Бір жастарыңызбен!: Көрісу күнінде қандай ғұрыптар жасалады?

Бір жастарыңызбен!: Көрісу күнінде қандай ғұрыптар жасалады?
ашық дереккөзі
1721
14 наурыз – Көрісу күні. Бұл күн ресми мейрам ретінде мойындалмаса да, батыс жұртшылығы оны әз Наурыздың бастауы деп асыға күтеді. "Амал мерекесі" деген атқа ие болған айтулы күн тек Батыс Қазақстан, Маңғыстау, Ақтөбе, Атырау облыстарында ғана тойланып, келеді. Көрісу күнінде жасы кіші адам жасы үлкен адамның үйіне барып көрісіп шығады. Міндетті түрде кем дегенде үш үйдің есігін ашу керек деген ырым бар. Әсіресе құдайы көршіге алдыңғы ретте кіріп шыққан жөн. Көрісе отырып, бір-біріне "Бір жасыңмен!", "Жасың құтты болсын!", "Жасың қайырлы болсын!" деп айту керек.  Адамдар үй ішін жуып, тазалап, ауланы да ретке келтіріп қояды. 14 наурыз күні таң біліне бастағанда ешкім ұйықтап жатпауы керек. Әсіресе, қарты бар үйлер оянып, көрісіп шығатын адамдарды күтіп отырады.  Міндетті түрде әр үй дастарханын толтырып, бар тәттісін қойып, бауырсақ, жеті шелпек пісіреді. Көрісу күніне ешкім арнайы шақырылмайды, жайылған дастархан жиылмайды. Адамдар бір-біріне түске дейін көрісіп шығуға тырысады. Түске дейін нағыз мейрам сезіледі. Ал кешігіп қалғандар болса, біртіндеп кешке дейін келе беруіне болады.  Көрісе келген адамдар (көбіне кішкентай балақайлар) көрісіп шыққан үйінің дастарханынан дәм алып кетеді. Адамдар жаңа не таза киім киеді.  Өкпе-ренішті ұмытып, көрісу күнінде адамдар бір-бірімен табысады.  Көрісе шыққан адамды қабақ шытпай көтеріңкі көңіл-күймен қарсы алып, дастарханға шақырады.  Біреуден қарыз алған болса, қарызын осы күнге дейін иесіне беріп тастауға тырысады.  Көрісу күнінің рәсімі бойынша, ер адамдар құшақтасып, төс түйістіреді, әйелдер болса, құшақтасып, беттерінен сүйіп, көріседі. Тек келіндердің аталарымен және қайынағаларымен көрісулеріне болмайды деген ырым бар.  Бұл күні ешкім ешкімге ренжімей, жайдары жүру керек.  Десе де, көрісуге келмеген адамға "Көрісіп шықпады" деп реніш білдіру орынды саналады.

Серіктес жаңалықтары