Бір қарағанда Қазақстанда азық-түлік арзан сияқты көрінеді. Алайда, шын мәнінде халықтың нақты сатып алу қабілеті дамыған елдермен салыстырғанда әлдеқайда төмен. Бұл тұжырым ECONOMYKZ сарапшысы Ерлан Каримовтің әр елдегі орташа жалақы мен 10 негізгі азық-түлікке жасаған салыстырмалы талдауының нәтижесінде белгілі болды.
Азық-түлік себеті: қай ел қанша төлейді?
Есепке алынған 10 негізгі өнім: сүт, сары май, күріш, күнбағыс майы, қант, картоп, пияз, тауық еті, сиыр еті және ұн. Бұл өнімдерден құралған бір айлық азық-түлік себетінің құны келесідей:
Қазақстан – 11 954 теңге
Жапония – 24 160 теңге
АҚШ – 22 252 теңге
Ұлыбритания – 14 005 теңге
Аустралия – 13 363 теңге
Қазақстанда бұл себет ең арзан болғанымен, тұрғындардың орташа табысы да айтарлықтай төмен:
Қазақстан – 252 296 теңге
Жапония – 1 293 891 теңге
АҚШ – 2 188 244 теңге
Ұлыбритания – 1 497 883 теңге
Аустралия – 1 805 881 теңге
Сатып алу қабілетінің айырмашылығы – басты көрсеткіш
Жалақы мен азық-түлік бағасын салыстыра отырып, орташа азаматтың бір айлық еңбекақысына қанша азық себетін сатып ала алатынын есептеуге болады:
Қазақстан – 21 себет
Жапония – 53 себет
АҚШ – 98 себет
Ұлыбритания – 107 себет
Аустралия – 135 себет
Бұл көрсеткіштер Қазақстандағы азық-түлік бағасының салыстырмалы түрде төмен болғанымен, халықтың нақты сатып алу қабілеті дамыған елдермен салыстырғанда әлдеқайда әлсіз екенін дәлелдейді.
Негізгі тұтыну тауарларының қолжетімділігі тек бағамен емес, табыспен өлшенетіні тағы бір мәрте анықталды. Бұл айырмашылық халықтың өмір сүру деңгейіне тікелей әсер етеді және экономикалық саясатта ескеруді қажет етеді.
