Ұзақ уақыт бір орында отырудан зиян шекпеу үшін қанша жаттығу қажет? – зерттеу
Бұл мәліметтер 2020 жылы жарияланған мета-анализге негізделген.
Ұзақ уақыт бойы бір орында отыру денсаулыққа зиян екені белгілі, бірақ оның салдарын жою үшін қанша жаттығу қажет?
Зерттеулер көрсеткендей, күніне 30-40 минут белсенді дене жаттығулары бір орында отырудың жағымсыз әсерін жоя алады. Зерттеу нәтижелері бойынша, күн сайын 40 минутқа дейінгі «орташа немесе жоғары қарқындылықтағы физикалық белсенділік» шамамен 10 сағат отырудың зиянын өтеуге жеткілікті, дегенмен аз мөлшерде жаттығулар жасау немесе тіпті тұрып тұрудың өзі де белгілі бір деңгейде көмектеседі.
Бұл мәліметтер 2020 жылы жарияланған мета-анализге негізделген, онда төрт түрлі елден 44 370 адам қатысқан алдыңғы тоғыз зерттеудің деректері талданған. Қатысушылардың барлығы белгілі бір фитнес-трекерлерді тағып жүрген.
Зерттеушілердің айтуынша, «күніне 30-40 минут орташа немесе жоғары қарқындылықтағы физикалық белсенділікпен айналысатын адамдарда ұзақ уақыт отыру мен өлім қаупі арасындағы байланыс отыруға аз уақыт жұмсайтын адамдармен салыстырғанда айтарлықтай ерекшеленбейді».
Басқаша айтқанда, велосипед тебу, серуендеу немесе бақта жұмыс істеу сияқты орташа қарқынды белсенділіктер ерте өлім қаупін төмендетіп, күндізгі уақытта ұзақ отырсаңыз да, денсаулығыңызды қорғайды.
Мета-анализдердің өзіне тән ерекшеліктері бар, себебі олар түрлі уақыт аралығында, әртүрлі жағдайларда, түрлі зерттеулерді біріктіруді талап етеді. Бірақ бұл зерттеудің артықшылығы – қатысушылардың өздері берген мәліметтерге емес, фитнес-трекерлерден алынған объективті деректерге негізделген.
Зерттеу 2020 жылы Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының физикалық белсенділік пен отырықшы мінез-құлық бойынша жаһандық нұсқаулықтарымен бірге жарияланды. Бұл нұсқаулықтарды алты құрлықтың 40 ғалымы дайындады. British Journal of Sports Medicine (BHSM) журналында зерттеу нәтижелері мен жаңартылған ұсыныстар жарияланды.
«Бұл нұсқаулықта айтылғандай, кез келген физикалық белсенділік маңызды, және оның кез келген мөлшері ештеңе істемегеннен жақсы», – деді Австралиядағы Сидней университетінің физикалық белсенділік және халық денсаулығын зерттеуші Эммануэль Стаматакис.
