Ғасырлар бойы археологтарға үлкен жұмбақ болып келген Стоунхендждің басты құпиясының бірі – әйгілі көкшіл тастардың Уэльстен Англияға қалай жеткені еді. Енді зерттеушілер бұл сұрақтың жауабына бір табан жақындады, – деп хабарлайды turkystan.kz тілшісі.
Аберистуит университетінің профессоры Ричард Бевинс бастаған халықаралық ғалымдар тобы Стоунхендж маңынан табылған "Ньюолл тасы" деп аталатын ерекше тасты зерттеді. Бұл тас шамамен футбол добының көлеміндей және шамамен жүз жыл бұрынғы қазба жұмыстары кезінде табылған болатын.
Ғалымдар осы тасты Уэльстегі Крейг Рос-и-Фелин атты тау жынысымен салыстырды. Геохимиялық және микроскопиялық зерттеулер нәтижесінде бұл тастың табиғи жолмен, яғни мұздықтардың қозғалуы арқылы келгеніне ешқандай дәлел табылмады. Керісінше, Ньюолл тасының химиялық құрамы мен құрылымы Уэльстегі жыныстармен дәл сәйкес келіп, оны шамамен 200 шақырым жерден неолит дәуірінің адамдары қолмен жеткізгенін көрсетті.
Бұл – тек бір тас емес. Стоунхендждегі басқа да тастар осы аймақтан шыққаны дәлелденді. Кейбіреуі 3,5 тоннаға дейін салмақ тартқан. Мұндай ауыр тастарды сол кездегі адамдар арқанмен, ағаш шаналармен және жолақтармен ұзақ қашықтыққа тасымалдаған.
Зерттеу нәтижелері Стоунхендждің тек табиғи құбылыстардың жемісі емес, мыңдаған жыл бұрын өмір сүрген адамдардың қажырлы еңбегі екенін тағы бір мәрте дәлелдейді.
Ғалымдар: «Егер олар тасты ондаған метрге жылжыта алса, жүздеген шақырымға апаруға да қауқарлы болған», – дейді.
Бұл зерттеу Ұлыбританияда ғана емес, бүкіл әлемде тарихи және археологиялық көзқарастарды қайта қарауға түрткі болуы мүмкін. Ендігіде Стоунхенджге жай ғана жұмбақ ескерткіш ретінде емес, ежелгі өркениеттің инженерлік ерлігі ретінде қарау керек.
