50223
Жетпіс жетідегі желаяқ Жапония Олимпиадасына даярлық үстінде
Жетпіс жетідегі желаяқ Жапония Олимпиадасына даярлық үстінде
Салтанат Түйтебаев – жасы жетпіс жетіден асса да, талай желаяқты жолда қалдырып, беделді марафондарда топ жарып жүрген ардагер спортшы. Әлемдегі ең ірі және ең танымал марафондардың бірі – Нью-Йорк марафонында екінші орын иеленіп, жүлделі оралғанына екі-ақ апта болған қарт атлет қазір келесі жылы Жапонияда ардагерлер арасында өтетін Олимпиадаға дайындық жұмыстарын жүргізуде. Әлемнің көптеген елін шарласа да, астанадағы спорт алаңдарына ештеңе жетпейтінін айтқан қарияға хабарласып, сұхбаттасқан едік.
–Ұзақ жылдар бойы ұстаздық қызмет атқарып, зейнетке шықсаңыз да, сүйікті ісіңіз – жүгіруден сырт айналмай келе жатқаныңызға таңғалдық. Марафонда жүгірумен қай уақыттан бері әуестеніп жүрсіз?
– Аяққа тұрып, қалай жүре бастадым, солай спортпен айналыса бастадым. Бұл – шындық. Қазір, тіпті кішкентай балалар да телефонға үңіледі де отырады. Ал біздің заманда буыны қатайып, бұғанасы бекіген бала далаға шығып, спортпен шұғылданатын. Қала берді, ауылда көшенің шаңын шығарып, улап-шулап, аударыспақ ойнап, ләңгі теуіп, көкпар тартатынбыз. Еңбекке ерте жастан араласқан соң, ширақ әрі шымыр болып өстік. Бұдан ешкім жаман болған жоқ. Байқасаңыз, әлемнің мықтысын жеңген чемпиондардың барлығы ауылдан шыққан. Ауылдастарымның көбі волейбол, енді бірі баскетболмен кәсіби түрде айналысса, мен өзіме жақын жүгіру спортын таңдадым. Тіпті, Литвада әскер қатарында жүрсем де, жүгіруден түрлі сайыстарға қатысып жүрдім. Бірақ әскерден оралған соң жүгірумен кәсіби түрде айналысатын мүмкіндік болмады. Тек денсаулығымды дұрыс қалыпта ұстау үшін аптасына бес рет 10-15 шақырым жүгіретінмін. Әскери борышымды өтеп келген соң, Алматыдағы мемлекеттік университеттің физика факультетіне оқуға түстім. Оны бітірген соң, туған ауылым Жамбыл облысы Мойынқұм ауданы Көктерек ауылындағы Киров мектебіне мұғалім болып жұмысқа тұрдым. Сосын сол ауданға қарайтын мектептердің бірінде жеті жыл директор қызметін атқардым. Кейін Жаңатас қаласындағы мектептердің бірінде директор, кейіннен қалалық білім бөлімінде инспектор, сосын кәсiптiк-техникалық училищенің директоры болып жұмыс істедім. Алмағайып тоқсаныншы жылдарда өндіріс кооперативінің бастығы болдым. Сол аласапыран уақытта жан бағып, күн көру үшін отбасыммен Алматыға қоныс аудардым. Сосын 1999 жылы астанаға көшіп, біраз уақыт кәсіпкерлікпен айналысқан соң зейнетке шықтым.
– Ел атынан халықаралық сайыстарға жиі қатысатын ардагер спортшылардың бірісіз. «Мұндай бәсі биік бәсекеде бақ сынаңыз» деп спорт басшылығындағылар қолқа салды ма, әлде?
– Жетпіс жасқа келгенде Серік деген інім «Аға, кезінде мықты марафоншы едіңіз ғой. Алматыда жыл сайын марафон өтеді. Соған қатысып көрсеңіз қайтеді?» деп ұсыныс айтты. Ол кезде Алматыда мұндай ірі марафон өтетінін тіпті де білген жоқпын. Серік «Ұшаққа билет әперемін. Сізді күтіп алады, барып, қатысып қайтыңыз» деп қайта-қайта айта берген соң, одан ұялғаннан келісім беріп, Алматы марафонына қатыстым. Несін айтайын, отыз жылдай уақыт жүгірумен кәсіби түрде шұғылданбаған мен әлгі марафонда мәре сызығын ең соңғы болып кестім (күліп). Бұған намыстанғаным соншалық, үйге оралған соң «Бұрын Қазақстан чемпионы болған, мықты өнер көрсеткен марафоншыны үлкені бар, кішісі бар, озып кетті. Бұлай болмас!» деп өз-өзімді қайрап, жас кезімде қалай шынықсам, жетпістен асқан соң тура солай жаттыға бастадым. Сөйтіп, бұл іске шындап кірістім. Күніне 20-25 шақырым жүгіруді әдетке айналдырдым. Дәл сол жылдың күз мезгілінде Нұр-Сұлтан қаласында тұңғыш рет Астана марафоны әлемдік деңгейде өткізілетін болды. Үш ай бойы жатпай-тұрмай дайындалып, сол марафонда бірінші орынды иелендім. Сөйтсем, жетпістен асқан спортшылардың арасында Азия рекордын жаңартыппын. Интернеттен қарасам, ардагер спортшылардың арасында әлем чемпионаты, тіпті Олимпиада ойындары өткізіледі екен. Мен бұған дейін білмей жүріппін. Осыдан кейін жүгіруге деген қызығушылығым еселене түсті. Желтоқсан айында Сингапурде он алты мыңнан астам адам қатысқан марафонда мәре сызығын бірінші болып кессем, бір айдан соң Дубайда ұйымдастырылған марафонда топ жардым. Ол аздай, Түркияның Анталия қаласында өткен марафонда да бақ сынап, мәреге бірінші болып келдім. Сосын 2016 жылы Аустралияда өткен әлем біріншілігіне қатысып, екінші орынды місе тұттым. Келесі жылы сәуір айында Жаңа Зеландияда спорт ардагерлерінің Олимпиадасында бақ сынадым. Бұл Олимпиаданың кәдімгі Жазғы Олимпиада ойындарынан еш айырмасы жоқ, тек бокс пен күрес сайыстары өткізілмейді, қалған спорт түрлерінің кіл мықтылары өзара кім мықтыны анықтайды. Бұл Олимпиадада 10 шақырымға жүгіруде екінші орынды иелендім. Ал өзімнің сүйікті сайысым марафонда жүгіруде алтын медальді еншіледім. Әлбетте, мұның барлығында оқ бойы озып келуге елдегі федерациялар мен ұйымдардың көмегі көп тиді. Есептеп қарасам, күні бүгінге дейін көршілес елдерді қоспағанда жиырма екі елде ұйымдастырылған марафонға қатысыппын. Негізі, інім Серік болмағанда мұның бірде-біріне қатыспас едім, барлығына сол кінәлі (күліп). Үйде тып-тыныш отырған, жетпіс жетіні алқымдаған зейнеткердің қызығушылығын оятып, ақыр соңында жарыстарда алдына жан салмайтын деңгейге жеткізді. Әйтпесе шетелге барамын, марафонға қатысамын деген ой тіпті де болған жоқ.
[caption id="attachment_159464" align="aligncenter" width="533"]
Нью-Йорк марафоны кезінде[/caption]
– Жыл сайын қарашаның бірінші жексенбісінде өтетін Нью-Йорк марафоны – әлемдегі ең ірі және ең танымал марафондардың бірі. Ереже бойынша, онда жүгіру үшін арнайы норматив тапсырып, алдын ала іріктеуден өту қажет. Былтыр пандемия салдарынан өткізілмеген әйгілі марафонға биыл қайта шақырылдыңыз ба әлде тағы да іріктеуден өттіңіз бе?
– Жалпы, әлемде жоғары деңгейде ұйымдастырылатын жүзден астам марафон бар. Байқаған боларсыз, кейінгі кезде Қазақстанда да марафондар жиі өткізіліп жүр. Сол марафондардың көбіне мүшелік жарна ақысын төлесең болғаны, қатарға қосылып, қатыса беруге рұқсат. Ал сол жүздің ішінде бәсі биік, беделі жоғары бес марафон бар, олар: Токио, Лондон, Берлин, Бостон және Нью-Йорк марафондары. Бұл сайыстарға «Қой, жарнасын төлеп, барып қатысып қайтайын» деуім жоқ. Осы бес марафонға қатысу үшін алдын ала норматив тапсырып, тіркелген құжатты ұйымдастырушыларға жіберуің керек. Олар барлығын жіті тексерген соң, арнайы шақыру жіберу қажет. Осы бесеуінің ішіндегі ең үлкені саналатын Нью-Йорк марафонына жыл сайын елу екі мыңға жуық адам қатысады. Одан артық қатысушыны қала көшелері «көтере» алмайды. Ал негізінде бұған қатысқысы келетіндердің саны екі есе көп екенін естідім. Қазан айында Нидерланд астанасы Амстердамдағы бір сайыста нормативті орындап, ізінше сол марафонға қатысуға шақырту алдым. Бірақ былтыр пандемияға бола кейінге шегерілгендіктен, бұл марафон өтпей қалған еді. Биыл шілде айында былтыр норматив тапсырғандарды қайта шақырды, сөйтіп, көптен күткен әйгілі марафонға қуана-қуана қатысып, екінші орын алып қайттым.
– Бірақ сіз Нью-Йоркке марафон басталуға аз күн қалғанда бардыңыз. Аклиматизация процесінен өту қиындық тудырған болар?
– Иә, сол жағы қиын болды. Бұрын қай жарысқа барсам да, бір апта ерте барып, аклимитизация процесінен оңай өтетін едім. Ал бұл жолы олай болмады. АҚШ пен Қазақстанның уақыт айырмашылығы – 11 сағат. Бізде қазір күндізгі уақыт болса, Нью-Йоркте қазір түн. Сосын тағы бір қиындық тудырған мәселе – марафон көбіне қай жерден басталса, сол жерден аяқталады. Ал 42 шақырымға созылған Нью-Йорк марафонының сөресі бір жерден басталғанымен, мәрені мүлде басқа жерден кесіп өттік. Жалпы, Нью-Йорктің бес ауданы бар. Бір Бруклин ауданының өзі бір Алматымен тең, онда шамамен екі миллион адам тұрады. Елестетіп көріңіз, осындай бес ірі аудан орналасқан аумақты жүгіріп өту оңай емес. Одан соң, көпірден жүгіріп өту де оңай болмады. Нью-Йорктің көпірлері тым ұзын әрі биік, соңына дейін жеткенше әлсіреп қаласың. Оның үстіне, қала кедір-бұдырлы жерде орналасқан, бір түсесің, бір көтерілесің. Көшелері де ұзын. Жалпы айтқанда, өмірімде қатысқан ең қиын марафон осы болды.
– Десе де сол ұзын көшелерде «Салтанат ата, алға!» деп айқайлап, Көк байрағымызды желбіретіп тұрған қазақстандықтарды көргенде жігерленіп, рухтанып қалған боларсыз?
– Иә, алдымен осыны айт! Қатты таңғалдым. Жүгіріп келе жатқанда бейтаныс адамдардың «Салтанат ата, алға! Алға Қазақстан!» деп айқайлағанын естігенде сасып қалдым. Қарасам, қолдарына Қазақстанның туын ұстап алған өзіміздің қарадомалақ балалар екен. Сөйтсем, олар менің Америкаға барғалы жатқанымды естіп-біліп, бір-біріне хабарласып, жиналып, қолдау үшін арнайы келген екен. Нью-Йоркте тұратындар «Ата, қандай көмек керек? Айтыңыз, қазір-ақ жетіп барамыз!» деп хабарласты. Ал басқа штатта тұратындар телефон нөмірімді өзгелерден сұрап алып, сонда келіп, қолдау көрсете алмаса да, сырттай жанкүйер болып отырғанын айтып, ақ тілегін жаудырды. Ал марафонда маған қолдау көрсеткен қазақстандықтар жарыс аяқталған соң кетіп қалмай, мен орналасқан қонақүйді тауып алып, шоқ-шоқ гүлдер көтеріп келіп, көпшіліктің көзінше құттықтады. Артынша мені кафеге шақырып, барлығымыз бірге отырып, тамақтанып, біраз шүйіркелесіп қайттық. Жалпы, біздің жастардың болашағы зор екеніне көзім жетті. Десе де жастарға айтар бір ауыз сөзім бар: спортты жаныңа серік қыл! Ұзақ өмір сүргің келсе денсаулығыңды күт, спортпен шұғылдан! Қазір заман басқа, заң басқа, десе де қол созсаң барлығына жетуге болады. Бұрын біз спорттық аяқ киімді қолдан тігіп киетінбіз. Қазір дүкенге кірсең сөрелерде аяқ киімнің түр-түрі тұр. Жүгіретін орындар жетерлік. Көшелерде жаттығатын құрал-жабдықтар орнатылған. Не керектің барлығы бар. Бар болғаны, берілген мүмкіндікті пайдалан. Жалқаулық желкеңнен басып-жаншып тұрса да, спортқа көңіл бөл. Таңертең бір сағат ерте тұр. Көпшілік бірден жоғары жылдамдықпен жүгіргенді құп көреді, бірақ әсте олай емес. Асықпай жүгірген жөн. Алдымен үш шақырымға жүгір, сосын күн сайын қашықтықты ұзартып отырсаң, ақыр соңында таза ауада жүгіргенді қалай ұнап кеткенін білмей қаласың. Сосын көпшілігі «бүгін осыншама шақырым жүгіруім керек» деп алдын ала жоспарлап, сағатына сан мәрте қарай береді. Қала берді, интернеттен жүгіруге дағдыланудың жолдарын іздеп, сырттан ақыл-кеңес іздеп жүретіндер де бар. Бұл да дұрыс емес. Бүгін қанша жүгіретініңді организмің өзі-ақ «айтып» береді. Сосын интернеттегі бапкердің айтқан ақылы саған жарамауы әбден ықтимал, өйткені әркімнің организмі мен салмағы әртүрлі. Сол үшін үйде жатып, жүгіруге әуес қылатын жол іздегенше алдымен жүгіру алаңына шық та, жүгіріп көр. Сосын шама-шарқың белгілі болады. Құдайға шүкір, Қазақстанда салауатты өмір салтын ұстануға жағдай жасалған. Жоғарыда айтып өткенімдей, ТМД елдерін қоспағанда жиырма екі елдің трассасында жүгірдім. Дамыған елдердің бас қалаларында болдым. Сонда байқағаным, астанадағыдай жүгіретін жер ешқайда жоқ. Қазір Есілдің жағасымен бір жүгіріп өткенде, 18 шақырымды бір-ақ еңсересің. Елімізде саябақтарда демалудан бөлек, жүгіруге арналған жолақтар салынған. Көліктер де кедергі келтірмейді. Мысалы, осы барғанда әлемдегі танымал саябақтардың бірі саналатын Нью-Йорк қаласының орталық саябағында мәре сызығын кестік. Ұзындығы төрт шақырымға жалғасатын әйгілі бұл саябақта емін-еркін жүгіре алмайсың. Сол себепті спортпен шұғылданатын адам жерді жеті айналса да, Нұр-Сұлтан секілді қолайлы қала таппайды. Мен саған осыны айтайын. Көпшілік бас қалада қыста қырық градус аязда жүгіру қиын екенін айтады. Ештеңе жоқ, қазір жылуды ұстап тұратын термокиімдерді киіп алып жүгірсең, денең шынығып, иммундық жүйең жақсарады. Әсіресе, қыс мезгілінде жүгіру адамның көңіл күйін көтеріп, сергек жүруіне септігін тигізеді. Сондықтан жастарға айтарым – жүгіруді әдетке айналдырыңдар!
[caption id="attachment_159465" align="alignnone" width="1024"]
Марафон соңында[/caption]
– Жаңа ғана бірнеше шақырымға жүгіріп келгеніңізді айттыңыз. Ендігі мақсат жоғарыда айтып өткен әлемдегі ең ірі бес марафонның қалған төртеуіне қатысу ма? Қазір қандай марафонға дайындалып жүрсіз?
– Қазіргі мақсат – ардагерлер арасында өтетін Олимпиадада топ жару. Бұл Олимпиада биыл Жапонияда өту керек еді, пандемия салдарынан келесі жылы өтетін болды. Атаң амандық болса мамыр айында Жапония жаққа қарай жылжиды. Ал қалған төрт ірі марафонды, әлбетте, жүгіріп өткім келеді. Құдай қуат берсе, бұл межені де бағындырармын. Бастысы – денсаулық! Денсаулық болған жерде, бәрі де болады.
Нью-Йорк марафоны кезінде[/caption]
– Жыл сайын қарашаның бірінші жексенбісінде өтетін Нью-Йорк марафоны – әлемдегі ең ірі және ең танымал марафондардың бірі. Ереже бойынша, онда жүгіру үшін арнайы норматив тапсырып, алдын ала іріктеуден өту қажет. Былтыр пандемия салдарынан өткізілмеген әйгілі марафонға биыл қайта шақырылдыңыз ба әлде тағы да іріктеуден өттіңіз бе?
– Жалпы, әлемде жоғары деңгейде ұйымдастырылатын жүзден астам марафон бар. Байқаған боларсыз, кейінгі кезде Қазақстанда да марафондар жиі өткізіліп жүр. Сол марафондардың көбіне мүшелік жарна ақысын төлесең болғаны, қатарға қосылып, қатыса беруге рұқсат. Ал сол жүздің ішінде бәсі биік, беделі жоғары бес марафон бар, олар: Токио, Лондон, Берлин, Бостон және Нью-Йорк марафондары. Бұл сайыстарға «Қой, жарнасын төлеп, барып қатысып қайтайын» деуім жоқ. Осы бес марафонға қатысу үшін алдын ала норматив тапсырып, тіркелген құжатты ұйымдастырушыларға жіберуің керек. Олар барлығын жіті тексерген соң, арнайы шақыру жіберу қажет. Осы бесеуінің ішіндегі ең үлкені саналатын Нью-Йорк марафонына жыл сайын елу екі мыңға жуық адам қатысады. Одан артық қатысушыны қала көшелері «көтере» алмайды. Ал негізінде бұған қатысқысы келетіндердің саны екі есе көп екенін естідім. Қазан айында Нидерланд астанасы Амстердамдағы бір сайыста нормативті орындап, ізінше сол марафонға қатысуға шақырту алдым. Бірақ былтыр пандемияға бола кейінге шегерілгендіктен, бұл марафон өтпей қалған еді. Биыл шілде айында былтыр норматив тапсырғандарды қайта шақырды, сөйтіп, көптен күткен әйгілі марафонға қуана-қуана қатысып, екінші орын алып қайттым.
– Бірақ сіз Нью-Йоркке марафон басталуға аз күн қалғанда бардыңыз. Аклиматизация процесінен өту қиындық тудырған болар?
– Иә, сол жағы қиын болды. Бұрын қай жарысқа барсам да, бір апта ерте барып, аклимитизация процесінен оңай өтетін едім. Ал бұл жолы олай болмады. АҚШ пен Қазақстанның уақыт айырмашылығы – 11 сағат. Бізде қазір күндізгі уақыт болса, Нью-Йоркте қазір түн. Сосын тағы бір қиындық тудырған мәселе – марафон көбіне қай жерден басталса, сол жерден аяқталады. Ал 42 шақырымға созылған Нью-Йорк марафонының сөресі бір жерден басталғанымен, мәрені мүлде басқа жерден кесіп өттік. Жалпы, Нью-Йорктің бес ауданы бар. Бір Бруклин ауданының өзі бір Алматымен тең, онда шамамен екі миллион адам тұрады. Елестетіп көріңіз, осындай бес ірі аудан орналасқан аумақты жүгіріп өту оңай емес. Одан соң, көпірден жүгіріп өту де оңай болмады. Нью-Йорктің көпірлері тым ұзын әрі биік, соңына дейін жеткенше әлсіреп қаласың. Оның үстіне, қала кедір-бұдырлы жерде орналасқан, бір түсесің, бір көтерілесің. Көшелері де ұзын. Жалпы айтқанда, өмірімде қатысқан ең қиын марафон осы болды.
– Десе де сол ұзын көшелерде «Салтанат ата, алға!» деп айқайлап, Көк байрағымызды желбіретіп тұрған қазақстандықтарды көргенде жігерленіп, рухтанып қалған боларсыз?
– Иә, алдымен осыны айт! Қатты таңғалдым. Жүгіріп келе жатқанда бейтаныс адамдардың «Салтанат ата, алға! Алға Қазақстан!» деп айқайлағанын естігенде сасып қалдым. Қарасам, қолдарына Қазақстанның туын ұстап алған өзіміздің қарадомалақ балалар екен. Сөйтсем, олар менің Америкаға барғалы жатқанымды естіп-біліп, бір-біріне хабарласып, жиналып, қолдау үшін арнайы келген екен. Нью-Йоркте тұратындар «Ата, қандай көмек керек? Айтыңыз, қазір-ақ жетіп барамыз!» деп хабарласты. Ал басқа штатта тұратындар телефон нөмірімді өзгелерден сұрап алып, сонда келіп, қолдау көрсете алмаса да, сырттай жанкүйер болып отырғанын айтып, ақ тілегін жаудырды. Ал марафонда маған қолдау көрсеткен қазақстандықтар жарыс аяқталған соң кетіп қалмай, мен орналасқан қонақүйді тауып алып, шоқ-шоқ гүлдер көтеріп келіп, көпшіліктің көзінше құттықтады. Артынша мені кафеге шақырып, барлығымыз бірге отырып, тамақтанып, біраз шүйіркелесіп қайттық. Жалпы, біздің жастардың болашағы зор екеніне көзім жетті. Десе де жастарға айтар бір ауыз сөзім бар: спортты жаныңа серік қыл! Ұзақ өмір сүргің келсе денсаулығыңды күт, спортпен шұғылдан! Қазір заман басқа, заң басқа, десе де қол созсаң барлығына жетуге болады. Бұрын біз спорттық аяқ киімді қолдан тігіп киетінбіз. Қазір дүкенге кірсең сөрелерде аяқ киімнің түр-түрі тұр. Жүгіретін орындар жетерлік. Көшелерде жаттығатын құрал-жабдықтар орнатылған. Не керектің барлығы бар. Бар болғаны, берілген мүмкіндікті пайдалан. Жалқаулық желкеңнен басып-жаншып тұрса да, спортқа көңіл бөл. Таңертең бір сағат ерте тұр. Көпшілік бірден жоғары жылдамдықпен жүгіргенді құп көреді, бірақ әсте олай емес. Асықпай жүгірген жөн. Алдымен үш шақырымға жүгір, сосын күн сайын қашықтықты ұзартып отырсаң, ақыр соңында таза ауада жүгіргенді қалай ұнап кеткенін білмей қаласың. Сосын көпшілігі «бүгін осыншама шақырым жүгіруім керек» деп алдын ала жоспарлап, сағатына сан мәрте қарай береді. Қала берді, интернеттен жүгіруге дағдыланудың жолдарын іздеп, сырттан ақыл-кеңес іздеп жүретіндер де бар. Бұл да дұрыс емес. Бүгін қанша жүгіретініңді организмің өзі-ақ «айтып» береді. Сосын интернеттегі бапкердің айтқан ақылы саған жарамауы әбден ықтимал, өйткені әркімнің организмі мен салмағы әртүрлі. Сол үшін үйде жатып, жүгіруге әуес қылатын жол іздегенше алдымен жүгіру алаңына шық та, жүгіріп көр. Сосын шама-шарқың белгілі болады. Құдайға шүкір, Қазақстанда салауатты өмір салтын ұстануға жағдай жасалған. Жоғарыда айтып өткенімдей, ТМД елдерін қоспағанда жиырма екі елдің трассасында жүгірдім. Дамыған елдердің бас қалаларында болдым. Сонда байқағаным, астанадағыдай жүгіретін жер ешқайда жоқ. Қазір Есілдің жағасымен бір жүгіріп өткенде, 18 шақырымды бір-ақ еңсересің. Елімізде саябақтарда демалудан бөлек, жүгіруге арналған жолақтар салынған. Көліктер де кедергі келтірмейді. Мысалы, осы барғанда әлемдегі танымал саябақтардың бірі саналатын Нью-Йорк қаласының орталық саябағында мәре сызығын кестік. Ұзындығы төрт шақырымға жалғасатын әйгілі бұл саябақта емін-еркін жүгіре алмайсың. Сол себепті спортпен шұғылданатын адам жерді жеті айналса да, Нұр-Сұлтан секілді қолайлы қала таппайды. Мен саған осыны айтайын. Көпшілік бас қалада қыста қырық градус аязда жүгіру қиын екенін айтады. Ештеңе жоқ, қазір жылуды ұстап тұратын термокиімдерді киіп алып жүгірсең, денең шынығып, иммундық жүйең жақсарады. Әсіресе, қыс мезгілінде жүгіру адамның көңіл күйін көтеріп, сергек жүруіне септігін тигізеді. Сондықтан жастарға айтарым – жүгіруді әдетке айналдырыңдар!
[caption id="attachment_159465" align="alignnone" width="1024"] Марафон соңында[/caption]
– Жаңа ғана бірнеше шақырымға жүгіріп келгеніңізді айттыңыз. Ендігі мақсат жоғарыда айтып өткен әлемдегі ең ірі бес марафонның қалған төртеуіне қатысу ма? Қазір қандай марафонға дайындалып жүрсіз?
– Қазіргі мақсат – ардагерлер арасында өтетін Олимпиадада топ жару. Бұл Олимпиада биыл Жапонияда өту керек еді, пандемия салдарынан келесі жылы өтетін болды. Атаң амандық болса мамыр айында Жапония жаққа қарай жылжиды. Ал қалған төрт ірі марафонды, әлбетте, жүгіріп өткім келеді. Құдай қуат берсе, бұл межені де бағындырармын. Бастысы – денсаулық! Денсаулық болған жерде, бәрі де болады.
Әңгімелескен Әлия ТІЛЕУЖАНҚЫЗЫ
