Орталық коммуникациялар қызметінің ұйымдастыруымен мемлекеттік саясат пен қоғамның өзекті тақырыптарын талқылауға арналған подкаст іске қосылды. Бағдарламаның бірінші қонағы ретінде Ішкі істер министрі Ержан Сәденов шақырылды. Басты тақырыптардың бірі ел дамуының негізгі қағидаты «Заң мен тәртіп» болды.
Айта кетейік, Президент Қасым-Жомарт Тоқаев Ұлттық құрылтайдың IV отырысында «Заң және тәртіп – біздің мызғымас тұғырымыз. Бұл, ең алдымен, еліміздің әр азаматына және барша халқымызға ортақ тәртіп. Ал біздің идеологиямыз – қарапайым әрі түсінікті. Бұл – жаһандағы аса күрделі геосаяси ахуалда елімізді жаңа даму деңгейіне көтеру үшін берік негіз қалау деген сөз. Мемлекеттіміздің тағдыры мен ұлтымыздың берекелі өмірі осыған тікелей байланысты» деп атап өткен болатын.
«Бұл қағидат – тек полицияның ғана жұмысы емес. Бүкіл қоғам болып жұмыс істеуіміз керек. Мысалы, әр азамат көшеде немесе көп қабатты үйлерде тыныштық болғанын қалайды. Қазір әр тұрғын үйдің чаттарында учаскелік полицейлер, басқа да жауапты азаматтар бар. Әрине, бұл позициясы дұрыс адамдар. Бұл мүлдем төзбеушілік принципі», – деді Ержан Сәденов.
Оның айтуынша, бүгінде адамдардың мінез-құлқы өзгеріп, жауапкершілік артқан. Бұған көбінесе қоғамның өзі сеп болды.
«Заң мен Тәртіпке келсек, біріншіден оны отбасынан бастау керек деп ойлаймын. Егер балалар үлкендердің темекі қалдығын тастағанын көретін болса, ол бала осы дұрыс екен деп ойлайды. Егер көшеде кетіп бара жатып, әкесі немесе үлкендері жолды бағдаршамның қызыл шамына өтіп кетсе, оны да бала есінде сақтап қалады. Сол себепті ата-аналар, үйдегі үлкендер мынау жаман, мынау жақсы деп айтып отыруы керек», – дейді ІІМ басшысы.
Сонымен қатар Ержан Сәденов мектептің балаға тәрбие берудегі рөлін атап өтіп, мұғалімдер өз пәнін оқытып қана қоймай, патриотизмге де тәрбиелеуі керек екенін атап өтті.
«Ең бастысы осы қағидаттарды өмірімізге енгізу, оны күнделікті ұстану. Ол өміріміздің нормасына айналуы керек», – дейді Ержан Сәденов.
ІІМ берген мәліметтерге сүйенсек, соңғы 5 жылда халық саны 16 млн-нан 20 млн адамға жетсе де, биыл қылмыс деңгейі айтарлықтай төмендеген.
Сондай-ақ Ержан Сәденов еліміздегі резонанс тудырған бірқатар сұраққа жауап берді, оның ішінде жақында пайда болған «Штрафстан» түсінігіне қатысты сауал да болды.
«Меніңше, бұлай ережені бұзатындар айтады. Қоғамның бір бөлігі, әрине, түсінеді. Біз бірқатар заңнамалық шара қабылдадық, кейбірі қатаң шығар, бірақ онсыз тәртіп орнату мүмкін емес деп ойлаймын. Ережені бұзбасаңыз, айыппұл салынбайды. Адамдар осыны түсінуі керек. Ал жағымсыз сөзді айтатындар өз мемлекетін, Отанын құрметтемейтін болар. Ол адам өзіне қарап алуы керек. Ол неге бұлай істей? Тәртіпті бұзба, түкірме. Бұл қарапайым ғана нәрсе. Бұл мәдениет», – деді еліміздің бас полицейі.
Ержан Сәденов полиция барынша көп айыппұл жинауды мақсат етпейтінін атап өтті.
«Жалпы полицияның мақсаты профилактика, заң арқылы қоғамның санасына жеткізе отырып, алдағы уақытта құқық бұзушылықтардың азаюына қол жеткізу екенін атап өткен жөн. Яғни, қоғамның өзі бұлай істеуге болмайтынын түсінуі керек. Біздің қоғам, мемлекетіміз, халқымыз бұған жақын арада қол жеткізеді деп ойлаймын», – деді ІІМ басшысы.
Ержан Сәденов «Заң мен тәртіп» қағидаты біздің қоғамға генетикалық деңгейден тән екенін айтты.
«Жеті жарғы» заңдар жинағы бар, дала заңдары болған. Тәртіп бұзба. Тәртіпті бұзсаң, жауап бересің», – деді ол.
Ведомство басшысы жазаның бұлтартпаушылық қағидаты құқықтық тәртіп пен заңдылықты сақтауға жағдай жасайтынын атап өтті.
Сонымен қатар ІІМ басшысы жақында Қостанайда тәртіп бұзған жүргізуші мен полицейлер арасында болған оқиғаға қатысты түсініктеме берді. Министрдің айтуынша, жүргізуші ІІМ Академиясының тыңдаушысы болып шыққан.
«Естеріңізге сала кетейін, полицияның міндеті – қылмыстың алдын алу, ашу, тергеу, яғни қоғамдағы заңдылықты сақтау. Қылмыс пен полиция сыйыспайтын ұғымдар. Қостанайдағы жағдайға тоқталсақ, бұл тыңдаушының, яғни тәртіп бұзған жүргізушінің болашағы бар еді. Академияда магистратурада оқып жүрсе, осындай әрекетке бармаса, онда өсер еді. Мұндай жағдайларда біз нөлдік төзімділік танытамыз. Тиісінше, ол ішкі істер органдарынан шығарылды. Табандылық танытпаған қызметкерлер де жазаланды. Біз заңды бұзған полиция қызметкерлеріне нөлдік төзімділікпен қараймыз. Бұл жұмыс жалғасады», – деді ол.
Ол ведомство ішінде сыбайлас жемқорлықпен күресу үшін бірқатар алдын алу шарасы қабылданып, тәлімгерлік институты белсенді қолданылатынын айтты.
«Былтыр Кадрлық әлеуетті арттыру жылын жариялағанымызды айта кеткен жөн. Яғни, бізде кім қызмет ететінін, мұндай жағдайлардың қалай алдын алу керек екенін анықтадық. Integrity check деген ұғымды енгіздік, яғни жыл сайын адалдыққа тексереміз. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы қызметпен бірлескен іс-шаралар жоспары бар», – деп атап өтті Ержан Сәденов.
Оның айтуынша, бір ғана жағымсыз жағдай өзге тәртіп сақшыларының мыңдаған ерлігін «жоқ қылады». Министрдің айтуынша, қоғамдық жазғыру заң мен тәртіпті бұзудың алдын алуға көмектеседі. Әлдеқайда ауыр құқық бұзушылықтың алғышарттары болуы ықтимал әрбір жағдай офицерлер жиналысында қаралады.
«Ісіне ұқыпсыз қызметкерлер болады, сатқындар да болады. Бұл тұрғыдан да жұмыс жүргізіледі. Заң алдында бәрі бірдей. Бұл нормалар бізге де қатысты. Тәртіпті бұзсаң, ол үшін жауап беруің керек. Сондықтан, қайталап айтамын, құқық бұзушылық пен полиция – бұл сыйыспайтын ұғымдар», – деп түйіндеді ІІМ басшысы.
