10 шілде – биылғы жылғы ең қысқа тәулік болды

/
10 шілде – биылғы жылғы ең қысқа тәулік болды
istockphoto.com

Планета барған сайын жылдам айналуда. 10 шілде биылғы жылдың ең қысқа күні болып тіркелді, деп хабарлайды turkystan.kz.

Бұл күні тәуліктің ұзақтығы стандартты 24 сағаттан 1,36 миллисекундқа қысқа болды (бір секундта – 1000 миллисекунд). Бұл туралы Халықаралық Жердің айналысын бақылау қызметі мен АҚШ Әскери-теңіз обсерваториясы мәлімдеді.

Күнделікті өмірде бұл айырмашылық байқалмайды, бірақ мұндай ауытқулар компьютерлердің, жерсеріктер мен телекоммуникация жүйелерінің жұмысына кері әсерін тигізуі мүмкін.

Нақты уақытты өлшеу үшін 1955 жылдан бері атомдық сағаттар қолданылып келеді – олар атомдардың тербелісін бақылайды. Қызығы, бұрын Жер баяу айналатын, сондықтан 1972 жылдан бері ғалымдар Дүниежүзілік үйлестірілген уақытқа (UTC) 27 рет бір секунд қосқан – бұл кібісе жылға ұқсас. Алайда содан бері Жердің айналу жылдамдығы артты, сондықтан 2016 жылдан бері бірде-бір қосымша секунд енгізілген жоқ.

Енді ғалымдар, керісінше, бір секундты алып тастау қажет болуы мүмкін екенін жоққа шығармайды. Мұндай жағдай алғаш рет орын алуы ықтимал. Бұл техникалар үшін бүкіл әлем бойынша «2000 жылғы мәселе» сияқты жағдай туғызуы мүмкін – ол кезде барлығы «99»-дан «00»-ге өткен кезде компьютерлер істен шығуы мүмкін деп алаңдаған еді.

Сонымен қатар, планетаға жалпы жағымсыз әсер ететін жаһандық жылыну Жердің айналу үдеуіне кері әсер етуде: егер мұздықтар ерімегенде, бір секундты алып тастау қажеттігі дәл қазір туындауы мүмкін еді.

Қысқа мерзімді кезеңде Жердің айналу жылдамдығы Айдың орналасуы мен толқындарға байланысты өзгереді, сонымен қатар маусымдық факторлар да әсер етеді – мысалы, жазда планета әдетте жылдамырақ айналады. Бірақ ұзақ мерзімді болжам жасау – ғалымдар үшін қиындық тудырады: олар бір жылдан әрі қарай болжам жасамайды.

Бөлісу:

Серіктес жаңалықтары