Депутаттың сөзінше, шетелдік гранттарға тәуелді кейбір үкіметтік емес ұйымдар елдегі жағдайды қасақана бұрмалап көрсетеді. Олар «адам құқықтары тапталған», «сөз бостандығы шектелген» деген сияқты даурықпа мәлімдемелер жасап, Қазақстанды дамымай қалған елдермен салыстыруға тырысады.
Мәжіліс депутаты Еділ Жаңбыршин елдің ішкі саясатына сыртқы күштердің ықпал етуі туралы алаңдаушылық білдіріп, бұл мәселеге мемлекет тарапынан нақты жауап берілуі керек екенін айтты.
Ол өз сөзінде Президент Қасым-Жомарт Тоқаевтың Ұлттық құрылтайдағы мәлімдемесін негізге алды. Мемлекет басшысы «жаһандану үдерісінің мән-маңызы жоғалып барады» деп атап өтіп, қазіргі геосаясаттағы басты үрдістерге тоқталған. Президенттің пікірінше, әлемдік саясатта аймақтарға бөліну күшейіп, сыртқы күштер кей елдердің ішкі ісіне араласуға тырысуда.
Еділ Жаңбыршин бұл араласу түрлі әдістермен жүзеге асатынын атап өтті. Оның айтуынша, әсірефеминистік, ЛГБТ және эмо сияқты субъмәдениеттік қозғалыстар мақсатты түрде қаржыландырылып, ұлттық құндылықтарға қауіп төндіруде. Сонымен қатар, ұлтаралық және діни алауыздықты, сепаратизм мен трайбализмді қоздыру арқылы да сыртқы күштер ықпал етуге тырысады.
«Халықаралық үкіметтік емес қорлар мен ұйымдар көптеген елдің ішкі ісіне негізсіз араласты», – деп Мемлекет басшысы Құрылтайда қадап айтты. Депутаттың сөзінше, соңғы жылдары АҚШ-тың Халықаралық даму агенттігі (USAID) Қазақстанның ішкі саясатына ықпал ету үшін 150 миллион доллардан астам қаражат бөлген.
Депутаттың сөзінше, бізде шетелдік гранттарға тәуелді кейбір үкіметтік емес ұйымдар елдегі жағдайды қасақана бұрмалап көрсетеді. Олар «адам құқықтары тапталған», «сөз бостандығы шектелген» деген сияқты даурықпа мәлімдемелер жасап, Қазақстанды дамымай қалған елдермен салыстыруға тырысады.
Бізде шетелдік грант «емізігіне» отырып алған кейбір, тағы да айтам кейбір үкіметтік емес ұйымдар көбінесе, түймедейді түйедей қылып, негативті теріп-жинап, кураторларына өтірік есеп беріп, «ойбай бұл елде адам құқығы тапталған», «сөз бостандығы шектелген», «сіздер араласпасаңыздар құрдымға кетудің алдында тұрмыз» – деп байбалам салады. Тіпті біздегі жағдайды дамымай қалған үшінші мемлекеттермен негізсіз, дәлел-дәйексіз теңестіреді. Оларға Қазақстанның жақсарғаны емес, шайқалғаны пайдалы. Себебі өздерінің жеке басының пайдасына, яғни «гуманитарлық бизнестеріне» қаржы керек, – деді Еділ Жаңбыршин.
Осыған байланысты депутат бірқатар нақты шараларды қолға алу қажет екенін айтты:
- Қаржы министрлігі мен тиісті мемлекеттік органдар сырттан құйылатын қаржыны бақылап, оның қандай мақсатта жұмсалатынын анықтауы тиіс.
- Шетелден қаржыландырылатын ұйымдардың қызметін реттейтін заңнаманы қайта қарау қажет.
- Ұлттық құндылықтарға қарсы және ел тұрақтылығына қауіп төндіретін жобаларды қаржыландыруға тосқауыл қою керек.
Депутат «шетелдік инвестициялар, егер олар экономиканы дамытуға, экологияны жақсартуға немесе денсаулық сақтау саласын нығайтуға бағытталған болса, құпталады. Бірақ егер олар ішкі саясатқа араласу мақсатында бөлінсе, онда оларға жол жабық болуы тиіс» деп мәлімдеді.
Сондай-ақ, Мемлекет басшысының тапсырмасына сәйкес, ел тарихында алғаш рет Ішкі саясат тұжырымдамасы әзірленетінін атап өтті. Бұл стратегиялық құжат елдің ішкі саясатын жүйелеуге, саяси тұрақтылықты сақтауға және сыртқы күштердің араласуына тосқауыл қоюға мүмкіндік береді.
