Әлеуметтік желінің психикаға әсері туралы пікірлерге күмән келтіретін жаңа зерттеу жарияланды

Әлеуметтік желінің психикаға әсері туралы пікірлерге күмән келтіретін жаңа зерттеу жарияланды
cурет: istockphoto.com
336

Әлеуметтік желілердің психикалық денсаулыққа әсері туралы кең тараған пікірлерге күмән келтіретін жаңа зерттеу Social Science & Medicine журналында жарияланды. Зерттеу нәтижелері көрсеткендей, Instagram, TikTok және Facebook сияқты платформаларда уақыт өткізу депрессия, мазасыздық немесе стресс сияқты психикалық денсаулық көрсеткіштеріне айтарлықтай әсер етпейді. Кейбір жағдайларда әлеуметтік желілердің әсері бейтарап немесе тіпті оң болуы мүмкін.  

"Медиада және саясатта әлеуметтік желілердің психикалық денсаулыққа кері әсері туралы әңгіме күннен-күнге көбейіп келеді. Бірақ біз бұл пікірлердің нақты деректерге негізделуін зерттегіміз келді," – деп атап өтті зерттеу авторы, Кертин университетінің докторанты Хлоя Н. Джонс.  

401 қатысушы қатысқан зерттеуде (17-53 жас аралығы, негізінен студенттер мен қауымдастық мүшелері, орташа жасы 22) смартфонның экран уақытына бақылау жасалып, әлеуметтік желілерде өткізілген уақыт объективті түрде өлшенді. Олар Instagram, TikTok, Snapchat, Facebook және Twitter (қазіргі X) платформаларын пайдаланды.  

Көптеген зерттеулер адамның өзі берген мәліметтерге сүйеніп, олардың субъективтілігіне байланысты қате нәтиже көрсетуі мүмкін. Ал бұл жаңа зерттеу әлеуметтік желілерді қолданудың объективті деректерін пайдаланып, олардың психикалық денсаулыққа әсерін нақтылауға тырысты.  

Зерттеу шектеулерге де ие. Мысалы, ол тек смартфон арқылы қолданылатын әлеуметтік желілерді өлшеді, ал компьютер сияқты басқа құрылғылардағы белсенділік есепке алынбады. Сонымен қатар, тексерілген назар аудару қабілеті когнитивті функциялардың бір ғана аспектісін қамтыды. Болашақта зерттеулер есте сақтау және ұзақ мерзімді назар аудару сияқты басқа аспектілерді де зерттеуі мүмкін.  

Зерттеу белсенді және пассивті қолдану арасындағы айырмашылықты да қарастырмады. Белсенді қолдану (пост салу, хабарлама жазу) мен пассивті қолдану (контентті жай ғана қарап шығу) әртүрлі психологиялық салдарға ие болуы мүмкін.  

"Бұл нәтижелер әлеуметтік желілерде өткізілген уақыттың объективті көрсеткіштеріне негізделгенін ескеру маңызды," – дейді Джонс. "Бірақ контент түрі, қолданушының жеке ерекшеліктері және әлеуметтік желілерді қолдану тәсілдері психикалық денсаулыққа әсер етуі мүмкін. Бұл зерттеуде бұл факторлар толығымен қарастырылмады."  

Зерттеу "Әлеуметтік желілерді объективті қолдану, назар аударуды бақылау және психологиялық стресс арасындағы байланыстарды зерттеу" деп аталады және оны Хлоя Н. Джонс, Дэниел Рудайзки, Тэмсин Махалингем және Патрик Дж.Ф. Кларк жасаған.

Серіктес жаңалықтары