383
Шылым шегудің денсаулыққа зиянын азайтуға бола ма?
Шылым шегудің денсаулыққа зиянын азайтуға бола ма?
Шылым шегу - адамзатты аздырады десек те, темекі тартушылар қатары азаймай келеді. Ғалымдар вейпинг, яғни шылым шегуді электронды шылымға ауыстыру арқылы адам денсаулығына қауіпті біржола тоқтатуға болады деген тұжырымға келді.
АҚШ-тың ReasonFoundation ақпараттық-талдамалы орталығы вейпингке қатысты, яғни электронды темекі - никотин жеткізудің балама түрлерін пайдалану туралы зерттеуін жариялады. Зерттеушілердің пайымдауынша, Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының принциптері инновацияның дамуына қарсылық танытпаса, вейпинг шылым шегушінің өмірін ұзарта алады. ReasonFoundation орталығының вице-президенті Джулиан Моррис пен доктор Амир Улла Хан екеуінің ғылыми еңбегінде вейпинг шылым шегуді азайтады және миллиондаған адамның денсаулығы жақсарып, ұзақ өмір сүреді деп көрсетеді.
"Осындай балама өнімдердің сапасы мен түрлері жылдан жылға жақсарып, өзіндік құны арзандай бастаса 20 жылдың ішінде шылым шегуді 50 пайызға қысқартуға болады. Алдағы 30 жылдың ішінде вейпинг темекі тартуды түбегейлі жоя алады. Егер бұл болжам жүзеге асса, көптеген шылым шегушілердің өмірін аман сақтап қалуға болады", - дейді Джулиан Моррис ReasonFoundation «TheVapourRevolution» ("Түтін төңкерісі") ғылыми еңбегінде.
Қазақстанда да әлемнің басқа елдері сияқты қоғамда вейпингтің танымалдығы артып келеді, сондай-ақ әккі шылым шегушілердің де назарын аударып, кәдуілгі темекі тартудың баламасы ретінде қолданылып жүр. "Право курящих в Казахстане" интернет қауымдастығының негізін салушы Денис Ибрагимов өзі электронды шылымды қолданбаса да, оларды тұтыну мен таратуға болады деген пікірде. Шылым шегудің зиянсыз баламасы адам денсаулығына да қауіпсіз, кәдуілгі шылымнан бас тартып, никотині аздау электронды шылымды пайдалануды қолдайтынын атап өтті.
"Меніңше, Дүниежүзілік Денсаулық сақтау ұйымы алға тартқан қағидаларға назар аударған жөн. Осы тұжырымға мән беру керек, себебі электронды шылым "никотин тартудың балама жолы" деп айтылса, бұл қағиданы дәл осылай қабылдау керек. Мұнда темекінің күйген қалдықтары жоқ екені дәлелденді, ол темекіге қарағанда 95 пайызға зиянсыз. Сондықтан ДДҰ-ның вейпинге қарсылығы түсініксіз. Негізінде, вейпинг Денсаулық сақтау ұйымының мақсат-мүддесіне сай жұмыс істейді, яғни шылым шегуге қарсы күреседі. Олай болса вейпинг ДДҰ-ын қолдап отыр, халыққа шылым шегудің зиянын түсіндіріп, оны көрсетіп те береді", - дейді Денис Ибрагимов.
Бұрын-соңды болмаған электронды шылымның халық денсаулығына анағұрлым әсері бар. Миллиондаған шылым шегушілер электронды шылымға біржола ауысқан, ал қалған миллиондаған халық әдепкі шылымнан бас тарту үшін электронды шылымды пайданалып жүр. Электронды шылым булағышындағы сұйықтық қызған кезде пайда болатын буда темекі түтінінде болатын химиялық заттың аз ғана бөлігі болады, қалғаны бөлігі зиянсыз екенін мамандар дәлелдеп отыр. Қазіргі таңда жүргізілген тәжірибе нәтижесінде белгілі болғандай, электронды шылымның түтінін ішке тарту кәдуілгі шылымның зиянының 5 пайызын ғана құрайды екен.