747
Балабақшаны оңтайландыру: оң шешім бе, әлде...
Балабақшаны оңтайландыру: оң шешім бе, әлде...
Елімізде жыл сайын сандаған балабақша салынып, пайдалануға берілсе де, орын жетіспеушілік мәселесі өзектілігін жойған жоқ. Әсіресе, соңғы жылдары Алматы қаласында бала туу көрсеткішінің артып отырғанын ескерсек, балабақша кезегінің уақытылы келуі де мұңға айналған.
Жақында Алматы қаласы, Әуезов ауданына қарасты №29 балабақша ата-аналарының тарапынан шағым түсті. Олар балабақшадан жаңа 4 орыс тобының ашылуына наразы. Қала әкімі Б.Байбекке, Білім басқармасының басшысы Р.Шимашеваға, сондай-ақ, СЭС-ке жазылған арыздың қысқаша мазмұны мынадай. «Құрметті әкім, Алматы қаласында балабақшаға кезекте тұрған сәбилер көп екенін түсінеміз. Сол кезек санын қысқарту үшін жұмыс істеп тұрған балабақшалардағы бос орындарға топтар ашып, бала қабылдансын деп айтылғанын естідік. №29 балабақша 1972 жылы пайдалануға берілді. Сол кезде 12 топтың ұйықтайтын, тамақтанатын, сабақ оқып, ойнайтын бөлмесі бір жерде еді. 1994 жылы 8 топтық болып, арнайы ұйықтайтын бөлмесі бөлек болып, санитарлық нормаға сай етіп жасалды. Спорт залы да болды. Қазір 4 орыс тобын ашуға байланысты бүлдіршіндер бір жерде тамақтанып, ойнап, сабақ оқып, ұйықтайды. Балабақша санитарлық нормаларға сәйкес емес. Спорт залды да жауып тастаған. Біз оның қайта ашылуын талап етеміз...» делінсе, Білім басқармасына бағытталған арызда: «Әуезов ауданындағы №29 балабақшасына Гүлмира Сайлауханқызы келгелі 9 айдың ішінде бұрынғы тәрбиешілер мен мамандар қудаланып, орындарынан кетіп, орыс тілінде сабақ өткізетін тәрбиешілерді жұмысқа алуда. Тілі туған тілінде енді шығып, дамып келе жатқан сәбилерімізді орысшаландырып, шүлдірлетіп қойды. Балалар не орысша, не қазақша ойын нақты жеткізе алмайды. Ал қазір 4 орыс тобының ашылуына орай, балаларымыз бір бөлмеде тығылысып отыр» деп бірнеше ата-ананың қолы қойылған.
Біз осы арызды жазған ата-ананың бірнешеуіне хабарласып, мәселенің анығына көз жеткізуге тырысып көрдік. Алайда кейбірі сұрағымызға жауап беруден бас тартса, енді бірі баласының екі күннің бірінде ауырып қалатынын жеткізді. «Себебі төсектері бір-біріне жақын орналасқан бөлмеде ойнайтын, сабақ оқитын, тамақтанатын балалар ауруды да тез жұқтырады. Енді жазылып барсақ сол жағдай бір аптадан соң қайталанады» дейді біз тілдескен ата-ананың бірі.
Әлия Таңсықбаева, ата-ана:
– Бұл балабақшаға 4 жастағы балам барады. Өзім кішкентай сәбимен үйде отырғандықтан, көбінесе жұбайым апарады. Таңертең кезекші топқа апарып, кешке сол жерден алып кетеміз. Баламыз қыркүйек айы басталғалы бері әр топқа барып жүр. Содан ба екен, кейде «бармаймын» деп жылайды. Қазір 4 орыс тобын ашамыз деп дене шынықтырумен айналысатын бөлмені де алып қойды. WhatsApp топтағы бір ата-ана бір бөлмеде тамақ ішіп, ұйықтап жүрген балалардың суретін жіберді. Төсекте секіріп, жанында ойнап, тамақ ішіп жүр. Мұны басқа ата-аналармен бөлісіп едім, бәрі де өзім сияқты білмейді екен. Тіпті, кейбірі 4 орыс тобының ашылатындығынан да бейхабар. Сосын ата-аналар жиналыста қарсылық білдіріп, арыз жазатынын да ескертті. Біз, ата-аналар, арызды ақылдасып, кеңесіп жаздық. 20-ға жуық ата-ана қол қойды. Сол кезде меңгеруші «Бұл шешілген мәселе. Баратын жерлеріңе барыңдар!» – деді. Соған қарағанда ол кісіге орыс тобының ашылғаны ыңғайлы болып тұрған сияқты. Жаз бойы жөндеу жұмыстары жүргізілген кезде ата-аналарға «орыс тобы ашылады» деп неге ескертпеді? «Балаларыңызға ыңғайсыз болса, басқа балабақша іздей беріңдер» деп бірауыз неге айтпайды? Біз неге мұны сырттан естуіміз керек?
Жазира Жүзікбай, ата-ана:
– 4 жастағы балам «Қуаныш» тобына барады. Балабақшадан 4 орыс тобын ашып, балалардың бөлмесін тарылтып жатыр. Қазір бәрі бір бөлмеде былығып жатыр десем болады. Ал меңгерушінің айтуынша, әкімдік тарапынан топ ашуға арнайы бұйрық берілген. Бірақ оны бізге көрсетпейді. Біз балалардың жатын орнын қайтарып алу үшін арыз жаздық. 30 бала бір жерде тамақ ішіп, сабақ оқып, ұйықтап, дәретке отырады. Бұл санитарлық нормаға сай ма? Егер осы былық жалғаса берсе, баламды шығарып алуыма тура келеді. Себебі ол бөлме желдетілмейді, балалар ауырса, бір-біріне тез жұғады.
Меруерт Есенәлиева, музыка жетекшісі:
– Қазір кезекті еңбек демалысындамын. Бұл меңгерушінің келгеніне бір жыл толған жоқ. Ол жарты жылда бәрін өз талабымен жүргізгісі келді. Өзім зейнет жасына кеп қалдым. Кейде адам құрлы санамайды. Біздің еңбегімізді жоққа шығарады. Ал жастар оның айтқанынан аса алмайды. Сол үшін талай рет сөзге де кеп қалдық. Ол балабақшаны алға шығаруға тырысып, берілген бағдарламаны артығымен орындағысы келеді. Бұл түсінікті де. Бірақ оған уақыт керек қой. Шамадан тыс талап қойғандықтан, қаншама тәрбиеші шыдай алмай кетіп қалды. Негізі кез келген балабақшада тәрбиешілер екі ауысыммен жұмыс істейді. Қазір көп топта бір тәрбиешіден ғана қалған. Олардың өзін «категорияңды жоғарылатып берем» деп ұстап отыр. 30 жыл еңбек өтілімде мұндай қиындық көрген жоқ едім. Осы демалыстың өзіне әбден шаршап шықтым. Тіпті, қазір жұмысқа шыққым да келмейді. Зейнет жасына таяп қалдым, бізді сыйлау керек қой.
Ләззат Зауқымбекова, ата-ана:
– №29 балабақшаға немерем барады. Ал келінім Венера Сәрсенбаева осында 3 жыл тәрбиеші болып жұмыс істеді. Қазіргі меңгеруші келгелі бері келінімнің көңіл-күйі түсіп, мазасы кетті. Кейде жұмысқа барғысы келмейтінін де білдіріп қоятын. Сөйтсем, басшылық тарапынан қысым жасалады екен. Демалыстан кейін өз еркімен жұмыстан шығып кетті. Ал немерем бір апта барады, бір апта ауырып қалады. 4 орыс тобы ашылса, ауру-сырқау ушыға түсетін шығар, кім білсін?! Әрине, балаға орыс тілі де, ағылшын тілі де керек. Бірақ кішкентай балабақша үшін қосымша 4 орыс тобын ашса, не болатынын білмеймін? Несін сұрайсың, бұл балабақшада немерем де жоғалып кете жаздаған. Немеремді тәрбиеші биге апару керек болады. Ол далада әңгімеге айналып тұрғанда немерем балабақшадан шығып кетіп, биіне өзі барады. Тіпті «неге қарамайсыңдар?» деп дау көтерген де жоқпыз. Әйтеуір аман-есен табылғанына қуандық. Содан не керек, ақыры келінім де «Мұнда жұмыс істемеймін» деп басын ала қашты.
Ата-аналар мен балабақшаның кейбір қызметкерлерінің пікірінен соң, біз №29 балабақша меңгерушісі Гүлмира Сайлауханқызының да ойын білгенді жөн көрдік.
Гүлмира Күдебаева, №29 балабақшаның меңгерушісі:
Жақында Алматы қаласы, Әуезов ауданына қарасты №29 балабақша ата-аналарының тарапынан шағым түсті. Олар балабақшадан жаңа 4 орыс тобының ашылуына наразы. Қала әкімі Б.Байбекке, Білім басқармасының басшысы Р.Шимашеваға, сондай-ақ, СЭС-ке жазылған арыздың қысқаша мазмұны мынадай. «Құрметті әкім, Алматы қаласында балабақшаға кезекте тұрған сәбилер көп екенін түсінеміз. Сол кезек санын қысқарту үшін жұмыс істеп тұрған балабақшалардағы бос орындарға топтар ашып, бала қабылдансын деп айтылғанын естідік. №29 балабақша 1972 жылы пайдалануға берілді. Сол кезде 12 топтың ұйықтайтын, тамақтанатын, сабақ оқып, ойнайтын бөлмесі бір жерде еді. 1994 жылы 8 топтық болып, арнайы ұйықтайтын бөлмесі бөлек болып, санитарлық нормаға сай етіп жасалды. Спорт залы да болды. Қазір 4 орыс тобын ашуға байланысты бүлдіршіндер бір жерде тамақтанып, ойнап, сабақ оқып, ұйықтайды. Балабақша санитарлық нормаларға сәйкес емес. Спорт залды да жауып тастаған. Біз оның қайта ашылуын талап етеміз...» делінсе, Білім басқармасына бағытталған арызда: «Әуезов ауданындағы №29 балабақшасына Гүлмира Сайлауханқызы келгелі 9 айдың ішінде бұрынғы тәрбиешілер мен мамандар қудаланып, орындарынан кетіп, орыс тілінде сабақ өткізетін тәрбиешілерді жұмысқа алуда. Тілі туған тілінде енді шығып, дамып келе жатқан сәбилерімізді орысшаландырып, шүлдірлетіп қойды. Балалар не орысша, не қазақша ойын нақты жеткізе алмайды. Ал қазір 4 орыс тобының ашылуына орай, балаларымыз бір бөлмеде тығылысып отыр» деп бірнеше ата-ананың қолы қойылған.
Біз осы арызды жазған ата-ананың бірнешеуіне хабарласып, мәселенің анығына көз жеткізуге тырысып көрдік. Алайда кейбірі сұрағымызға жауап беруден бас тартса, енді бірі баласының екі күннің бірінде ауырып қалатынын жеткізді. «Себебі төсектері бір-біріне жақын орналасқан бөлмеде ойнайтын, сабақ оқитын, тамақтанатын балалар ауруды да тез жұқтырады. Енді жазылып барсақ сол жағдай бір аптадан соң қайталанады» дейді біз тілдескен ата-ананың бірі.
Әлия Таңсықбаева, ата-ана:
– Бұл балабақшаға 4 жастағы балам барады. Өзім кішкентай сәбимен үйде отырғандықтан, көбінесе жұбайым апарады. Таңертең кезекші топқа апарып, кешке сол жерден алып кетеміз. Баламыз қыркүйек айы басталғалы бері әр топқа барып жүр. Содан ба екен, кейде «бармаймын» деп жылайды. Қазір 4 орыс тобын ашамыз деп дене шынықтырумен айналысатын бөлмені де алып қойды. WhatsApp топтағы бір ата-ана бір бөлмеде тамақ ішіп, ұйықтап жүрген балалардың суретін жіберді. Төсекте секіріп, жанында ойнап, тамақ ішіп жүр. Мұны басқа ата-аналармен бөлісіп едім, бәрі де өзім сияқты білмейді екен. Тіпті, кейбірі 4 орыс тобының ашылатындығынан да бейхабар. Сосын ата-аналар жиналыста қарсылық білдіріп, арыз жазатынын да ескертті. Біз, ата-аналар, арызды ақылдасып, кеңесіп жаздық. 20-ға жуық ата-ана қол қойды. Сол кезде меңгеруші «Бұл шешілген мәселе. Баратын жерлеріңе барыңдар!» – деді. Соған қарағанда ол кісіге орыс тобының ашылғаны ыңғайлы болып тұрған сияқты. Жаз бойы жөндеу жұмыстары жүргізілген кезде ата-аналарға «орыс тобы ашылады» деп неге ескертпеді? «Балаларыңызға ыңғайсыз болса, басқа балабақша іздей беріңдер» деп бірауыз неге айтпайды? Біз неге мұны сырттан естуіміз керек?
Жазира Жүзікбай, ата-ана:
– 4 жастағы балам «Қуаныш» тобына барады. Балабақшадан 4 орыс тобын ашып, балалардың бөлмесін тарылтып жатыр. Қазір бәрі бір бөлмеде былығып жатыр десем болады. Ал меңгерушінің айтуынша, әкімдік тарапынан топ ашуға арнайы бұйрық берілген. Бірақ оны бізге көрсетпейді. Біз балалардың жатын орнын қайтарып алу үшін арыз жаздық. 30 бала бір жерде тамақ ішіп, сабақ оқып, ұйықтап, дәретке отырады. Бұл санитарлық нормаға сай ма? Егер осы былық жалғаса берсе, баламды шығарып алуыма тура келеді. Себебі ол бөлме желдетілмейді, балалар ауырса, бір-біріне тез жұғады.
Меруерт Есенәлиева, музыка жетекшісі:
– Қазір кезекті еңбек демалысындамын. Бұл меңгерушінің келгеніне бір жыл толған жоқ. Ол жарты жылда бәрін өз талабымен жүргізгісі келді. Өзім зейнет жасына кеп қалдым. Кейде адам құрлы санамайды. Біздің еңбегімізді жоққа шығарады. Ал жастар оның айтқанынан аса алмайды. Сол үшін талай рет сөзге де кеп қалдық. Ол балабақшаны алға шығаруға тырысып, берілген бағдарламаны артығымен орындағысы келеді. Бұл түсінікті де. Бірақ оған уақыт керек қой. Шамадан тыс талап қойғандықтан, қаншама тәрбиеші шыдай алмай кетіп қалды. Негізі кез келген балабақшада тәрбиешілер екі ауысыммен жұмыс істейді. Қазір көп топта бір тәрбиешіден ғана қалған. Олардың өзін «категорияңды жоғарылатып берем» деп ұстап отыр. 30 жыл еңбек өтілімде мұндай қиындық көрген жоқ едім. Осы демалыстың өзіне әбден шаршап шықтым. Тіпті, қазір жұмысқа шыққым да келмейді. Зейнет жасына таяп қалдым, бізді сыйлау керек қой.
Ләззат Зауқымбекова, ата-ана:
– №29 балабақшаға немерем барады. Ал келінім Венера Сәрсенбаева осында 3 жыл тәрбиеші болып жұмыс істеді. Қазіргі меңгеруші келгелі бері келінімнің көңіл-күйі түсіп, мазасы кетті. Кейде жұмысқа барғысы келмейтінін де білдіріп қоятын. Сөйтсем, басшылық тарапынан қысым жасалады екен. Демалыстан кейін өз еркімен жұмыстан шығып кетті. Ал немерем бір апта барады, бір апта ауырып қалады. 4 орыс тобы ашылса, ауру-сырқау ушыға түсетін шығар, кім білсін?! Әрине, балаға орыс тілі де, ағылшын тілі де керек. Бірақ кішкентай балабақша үшін қосымша 4 орыс тобын ашса, не болатынын білмеймін? Несін сұрайсың, бұл балабақшада немерем де жоғалып кете жаздаған. Немеремді тәрбиеші биге апару керек болады. Ол далада әңгімеге айналып тұрғанда немерем балабақшадан шығып кетіп, биіне өзі барады. Тіпті «неге қарамайсыңдар?» деп дау көтерген де жоқпыз. Әйтеуір аман-есен табылғанына қуандық. Содан не керек, ақыры келінім де «Мұнда жұмыс істемеймін» деп басын ала қашты.
Ата-аналар мен балабақшаның кейбір қызметкерлерінің пікірінен соң, біз №29 балабақша меңгерушісі Гүлмира Сайлауханқызының да ойын білгенді жөн көрдік.
Гүлмира Күдебаева, №29 балабақшаның меңгерушісі:
Бұйрықты орындауға міндеттіміз
Балабақша кезегінде 60 мың бала тұр
