Талай тарлан есімі тарихта қалды

Талай тарлан есімі тарихта қалды

Бейресми деректерге сүйенсек, жер бетінде 200 мыңнан астам спорттық ойын бар. Біз соның бір-екеуімен тұрақты айналыссақ, 10-20 түріне қызығушылықпен қараймыз, жанкүйерлік етеміз. Әрі кетсе 100 спорттың атын атап, түсін түстеп беруіміз мүмкін. Бірақ мыңнан астам спорт түрінен жыл сайын сайыстар, біріншіліктер қалай, қайда өтетінін біле бермейміз. Талай спортшының жұлдызы жағылып, мойнына алтын тағылып, әлемге танылып, енді талайының тауы шағылып қайтатын спорт алаңы өмірдің базарындай екені сөзсіз. Осындай у-шуға толы тағы бір жыл артта қалды. Әлемдік спорт тарихына жаңа чемпиондар есімі қашап жазылды. Ит жылында әлемдік спорттың қарқыны қалай болды? Қаракиік жылынан не күтеміз? 2018 жылы қазақ спортшылары түрлі додаларда бақ сынады. Жеңісі мен жеңілісі қатар жүретін спорт – біздің жампоздарды да несібесіз қалдырған жоқ. Талай тарлан спортшы жарқырап танылса, біршама мықтыларымыз спортпен қоштасты.

Қысқы спорттың халі 

Жакартада өткен жазғы Азия ойындары талай талантты танытты. Сары құрлықтың 45 елінен ең үздік 9 мыңнан астам спортшы бас қосты. Олар спорттың 42 түрінен сынға түсті. Қазақстан құрамасынан 440 спортшы бақ сынап, 15 алтын, 17 күміс және 44 қола, жалпы 76 медаль иеленді. Елімізге алғашқы алтынды семсерлесуден Дмитрий Алексанин сыйға тартса, екінші және үшінді алтынды велоспорттан 150 шақырым қашықтықта және 40 шақырымдық жекелей сында сайысқа түскен Алексей Луценко тарту етті. Джиу-джитсу спортшылары Дархан Нортаев пен Руслан Исраилов та ел қоржынын алтынмен толықтырды. Каратэші Гузалия Гафурова, көркем гимнастикадан Адиля Тілекенова, Даяна Әбдірбекова және Алина Әділханова сынды қыздарымыз командалық сайыста жеңімпаз атанды. Алина Адилханова жекелей сында да топ жарып, Азия ойындарының екі дүркін чемпионы атағына қол жеткізді. Үш қарғып секіруден Лондон олимпиадасының чемпионы Ольга Рыпакова Жакартадағы Азия ойындарында да әлемнің ең үздік спортшысы екенін дәлелдеп, төртінші рет Азия ойындарының шыңына шықты. Дзюдошы Дидар Хамза, самбошылар Ділшәт Құрышбаева мен Бағлан Ибрагим, ескек есуші Инна Клинова және су добынан Қазақстан ерлер құрамасы жеңіс тұғырынан көрінді. Ал қазақстандықтар үміт артқан палуандар мен боксшылар бір де бір алтынсыз қайтты. Осылайша, жалпыкомандалық есепте Қазақстан тоғызыншы орынға жайғасты.

Әуесқой бокс әлемі 

2018 жыл шаршы алаңда ешкімге дес бермеген отандасымыз Геннадий Головкин және оның барлық жанкүйерлері үшін спорттағы сәтсіз жыл болғандай. Лас-Вегастағы T-Mobile аренасында мексикалық «Канело» Сауль Алвареспен екінші рет жұдырық түйістірген «GGG» төрешілер шешімімен жеңіліске ұшырап, WBA (Super), WBC, IBF және IBO тұжырымдары бойынша әлем чемпионы атағынан айырылды. Бір жыл ішінде екі рет шаршы алаңға шыққан Головкин мамыр айында америкалық боксшы Ванес Мартиросянды 2-раундта сұлатып салғаны да ел есінде. Бұл Мартиросянның 4-жеңілісі, ал Головкиннің үздіксіз 38-жеңісі еді. Айдар Шәрібаев, Сағадат Рахманқұл алғаш рет қарсыластарына есе жіберді. Есесіне кәсіпқой ринг қазақтың жаңа батырларымен толығып келеді. Атап айтсақ, Жәнібек Әлімханұлы, Данияр Елеусінов, Садриддин Ахметов, Батыр Жүкембаев, Әли Ахметов, Мейірім Нұрсұлтанов есімдері әлемдік аренада өз орнын иеленуде. Аталған боксшыларымыз бір де бір рет қарсыласынан жеңілген жоқ. Жәнібек Боб Арум басқаратын Top Rank промоутерлік компаниясымен келісімшартқа отырған тұңғыш әрі жалғыз қазақ атанды. Данияр Елеусінов те әлемдегі ең мықты промоутерлік компания Matchroom Boxing-пен келісімшартқа отырды. Елеусінов кәсіпқой бокстың жарқын жұлдыздары Дэниел Джейкобс, Энтони Джошуа сынды былғары қолғап шеберлерінің промоутері Эдди Хирнмен бірге жұмыс істеуде. Ол кәсіпқой бокста өткізген бес жекпе-жекте де жеңіске жетіп, үш кездесуін уақытынан бұрын аяқтады. Небәрі 20 жастағы Садриддин Ахметов те болашағынан үлкен үміт күттіріп отырған оғландар қатарында. «Қазақ сарбазы» лақап атымен танылған боксшы бес кездесу өткізіп, барлығын нокаутпен аяқтады. Қазір шаршы алаңда украиналық Василий Ломаченко есімі жиі аталады. Ол 2018 жылы 12 мамыр күні венесуэлалық Хорхе Линарессаны жеңіп, үшінші рет әлем чемпионы атанды. Үш салмақ дәрежесінде 12 кездесу өткізіп, чемпиондық атаққа қол жеткізген Ломаченко әлемдік рекорд жасады. Аталған рекорд бұған дейін жапондық Кадзуто Иока (18 кездесу) еншісінде еді. 24 қыркүйек күні 23 жасар жапондық Косэй Танака Ломаченконың жетістігін қайталаған екінші кәсіпқой боксшы атанды. Тағы бір Украин боксшысы Александр Усик кәсіпқой бокстағы 4 салмақ (WBA, WBC, IBF және WBO) дәрежесінде үздік деп танылып, абсолютті чемпион атағын еншіледі. 29 тамызда жеңіліп көрмеген тайлық боксшы Ваенхонг Менайотин 51 кездесуінде қарсыласынан тағы басым түсті. Ол осылайша атақты Флойд Мейвезердің рекордын жаңартты. Осы жылы елді «дүрліктірген» шаршы алаңдағы шоу күрзі жұдырық иелері емес, танымал блогерлер арасында өтті. «YouTube» желісінің чемпиондық атағы үшін болған кеш екі күнге созылып, ұйымдастырушыларға 53 миллион долларға дейін табыс әкелді. Аталған кездесуді 10 доллар төлеп, тікелей эфирден бір мезетте 5 млн 245 мыңнан астам адам тамашалаған. Осылайша бокс тарихындағы аудиториясы ең ауқымды кездесу атанды.

Қазақ күресінің қадірі

 [/caption] Күллі әлем жұртшылығын теледидарға телмірткен, қаншама жанкүйерді елден елге «сүйреген» футболдан XXI әлем чемпионаты да өткен жылдың еншісінде қалды. XXI әлем чемпионатында ойыншылар бір-бірімен 49 мың 651 пас алмасты. Соның 3 мың 336-ы ағылшын құрамасының еншісінде. Және бұл ең үздік көрсеткіш. Ал Хорватия құрамасы 301 соққыға тойтарыс бере білгендігімен ерекшеленді. Қорғаныста ғана емес, шабуыл өтінде де жақсы өнер көрсеткен бұл құрама 352 қауіпті шабуыл ұйымдастырған. Атап айтарлық тағы бір тарихи дерек жаңарды. Бұған дейінгі біріншіліктерде кем дегенде 4-5 құрама 1 гол сала алмай елге қайтуға мәжбүр болатын. Осы чемпионатта барлық 32 команданың қанжығасы майланып қайтты. Жалпы, 169 гол есепке алынды. 219 сары қағаз көрсетілді. Бір қызығы, финалда ойнаған Франция мен Хорватия құрамалары осы мундиальдағы ең «тәртіпсіз» команда атанды. Қысқасы, Дидье Дешам шәкірттері топ жарып, үздіктердің үздігі атанды. Футболға жаңа толқын келді. Әсіресе, Килиан Мбаппе есімі әлем назарында. Онан бөлек бұл біріншілікте чемпион емес, көрермен көзайымы бола білген Лука Модрич, Тибо Куртуа, Харри Кейн сынды сайыпқырандардың шоқтығы биік.

Жанкүйер күткен көп қызық