Медицинада жиі ескерусіз қалатын факторлардың бірі – артық салмақ. Алайда жаңа ғылыми деректер семіздік тек жүрек-қан тамырлары ауруларымен немесе диабетпен ғана емес, құлақтың жиі шулауы қаупімен де тығыз байланысты екенін көрсетті. Cureus журналында жарияланған зерттеуге сәйкес, семіздік құлақтағы шуылдың (тиннитус) жиілеу қаупін айтарлықтай арттырады, деп хабарлайды turkystan.kz.
Пәкістандағы Лахор жалпы ауруханасының ғалымдары АҚШ-тың Ұлттық денсаулық пен тамақтануды зерттеу бағдарламасының (NHANES) 2015–2018 жылдардағы деректерін талдаған. Зерттеуге 5 452 ересек адам қатысқан.
Нәтижесінде қатысушылардың 17,2 пайызында құлақтағы шуыл анықталған. Бұл жағдай әсіресе егде жастағыларда, ер адамдарда, депрессиясы бар және семіздікке шалдыққан адамдарда жиі кездескен. Айырмашылық салмақ көрсеткішіне байланысты анық байқалады: семіздігі бар адамдардың 20,3 пайызында шуыл тіркелсе, қалыпты салмақтағылар арасында бұл көрсеткіш 15 пайызды құраған.
Зерттеушілер мұны бірнеше биологиялық механизммен түсіндіреді. Семіздік кезінде ағзада созылмалы қабыну күшейіп, қан тамырларының қызметі бұзылады. Бұл ішкі құлақтағы микроциркуляцияға кері әсер етіп, дыбысты қабылдауға жауапты ұлу (кохлея) жұмысын әлсіретуі мүмкін. Дәл осы ұлуда орналасқан сезімтал түкшелі жасушалар дыбыс толқындарын миға жіберілетін электрлік сигналдарға айналдырады.
Сонымен қатар, іш аймағындағы семіздік қабынуды күшейтетін цитокиндердің артық бөлінуімен, метаболикалық синдроммен және инсулинге төзімділікпен байланысты. Бұл факторлар да ішкі құлақтың тепе-теңдігін бұзуы ықтимал.
Ғалымдар тағы бір маңызды жайтқа назар аударады: семіздігі бар адамдар ұйқы бұзылыстарына жиі шағымданады. Ұйқының сапасыздығы стресс гормондарының деңгейін арттырып, құлақтағы шуды субъективті түрде күшейтуі мүмкін.
Зерттеу тікелей себеп-салдарлық байланысты дәлелдемесе де, мамандар семіздікті құлақтағы шуылдың әлеуетті әрі басқаруға болатын қауіп факторы ретінде қарастыру қажет екенін айтады. Яғни салмақты бақылау – тек сыртқы келбет пен жүрек саулығы үшін ғана емес, есту жүйесін қорғау үшін де маңызды.