Израиль дәрігерлері алғаш рет 3D-принтермен тірі жасушалардан көздің нұрлы қабығын жасап, оны 70 жастағы әйелге сәтті трансплантациялады. Он жылға жуық уақыт көзі көрмей келген пациент отадан кейін қайтадан көре бастаған. Бұл – әлемде алғаш рет толықтай тірі жасушалардан басып шығарылған көздің нұрлы қабығын трансплантациялау операциясы, деп хабарлайды turkystan.kz techeblog.com-ға сілтеме жасап.
Операция Хайфадағы «Рамбан» медициналық орталығында өткен. Дәрігер Майкл Мимуни бастаған топ зертханада өсірілген жасушалардан жасалған имплантты енгізген. Ең маңыздысы – ағза жаңа тінді ешқандай қарсы реакциясыз қабылдады, яғни донор қажет болмады.
Көздің нұрлы қабығы зақымданғанда адам толық немесе жартылай жанарынан айырылады. Әлемнің көптеген елдерінде донорлық тін тапшылығы өте жоғары, сондықтан мұндай операцияны жылдар бойы күтуге тура келеді. Ал дәстүрлі трансплантацияның өзі күрделі: зақымданған тін алынады, донордікі салынады, бірнеше айлық қалпына келу кезеңі жүреді және қабылдамау қаупі үнемі бар.
3D-биопринтинг бұл саланы түбегейлі өзгертуі мүмкін. Бұл технологияның бастауында 7 жыл бұрын Ньюкасл университетінде жасалған шағын ғылыми тәжірибе тұрған. Кейін Precise Bio компаниясының жұмысы арқылы әдіс жетілдіріліп, көздің нұрлы қабығының барлық қабатын тірі жасушалармен дәл қайталайтын жүйе жасалды.
Бір донордың дені сау жасушаларынан 300 адамға көздің нұрлы қабығы имплантын өсіруге болады. Процесс былай жүреді: көзді шамадан тыс ылғалданудан қорғайтын арнайы жасушалар алынады, көбейтіледі, содан кейін 3D-принтерге жүктеледі. Принтер оларды коллагенмен бірге қабаттап шығарып, табиғи нұрлы қабық сияқты мөлдір әрі берік тін қалыптастырады.
Precise Bio басшысы Арье Батт бұл табысты «он жылдан астам зерттеудің жемісі» деп атады. Технологияны индустриялық деңгейде масштабтауға болады: болашақта зауыттар әр пациенттің көзіне дәл келетін нұрлы қабықты арнайы скан арқылы басып шығара алады.
Алғашқы сынақтар зертханалық нұсқалардың жарықты өткізу және фокус жасау қабілеті табиғи тінмен бірдей екенін көрсетті. Бұл жаңалық көру қабілетінен айырылған миллиондаған адамға үміт сыйлауы мүмкін.