Жолдау – 2025: Қарағанды облысында жасанды интеллект азық-түлік бағасын бақылауға көмектеседі

Бүгін, 10:22 / Алуа Арман
gov.kz

Қарағанды облысында цифрлық шешімдер көлік, тұрғын үй-коммуналдық шаруашылығы және басқа да салаларға енгізілуде. Әлеуметтік салада нейрондық желіні қолданатын «Азық-түлік бағасын мониторингтеу» жобасы іске қосылды.

Бұл туралы «Жасанды интеллект дәуіріндегі Қазақстан: өзекті міндеттер және оларды цифрлық трансформация арқылы шешу» тақырыбындағы Жолдауды талқылау жиынында айтылды.

– Мемлекет басшысы өз Жолдауында жасанды интеллектті экономиканың барлық саласына енгізу және жаппай цифрландыру міндетін қойды. Осы мақсатта өңірде халықтың өмір сүру деңгейін арттыруға және әлеуметтік тұрақтылықты қамтамасыз етуге бағытталған бірқатар маңызды жобалар жүзеге асырылып жатыр, – деді ақпараттандыру, мемлекеттік қызметтер көрсету және архивтер басқармасының басшысы Константин Ильницкий.

Ол әлеуметтік маңызы бар азық-түлік тауарларының бағасын автоматты түрде жинау және талдау жүйесінің қалай жұмыс істейтінін түсіндірді. Нейрондық желі деректерді негізінен өңірлік сауда желілерінің сайттарынан жинайды. Алынған ақпарат жедел шолулар мен талдамалық есептер түрінде ұсынылады, бұл баға өзгерістеріне жедел әрекет етуге және тұтыну нарығындағы жағдайды терең талдауға мүмкіндік береді.

– Бүгінде жанар-жағармай бағасын автоматты жинау, бақылауға алынатын тауарлар тізімін кеңейту, сондай-ақ барлық сауда нүктелері мен тауар түрлерін қамтуға мүмкіндік беретін кассалық чектер деректерін интеграциялау жұмысы жүргізілуде. Бұл нақты орташа тұтынушылық себетті қалыптастыруға жол ашады, – деп толықтырды Константин Ильницкий.

Спикердің айтуынша, көлік саласында да пилоттық режимде жолдардың жағдайын автоматты бақылау жүйесі – JoLScan іске қосылған. Компьютерлік көру автомобильдердегі бейнетіркегіштердің видеожазбаларын талдап, жол төсеміндегі ақауларды анықтайды және оларды векторлық белгілер арқылы салыстыра отырып, тарихын қадағалайды. Сонымен қатар геолокация арқылы олқылықтар картаға түсіріледі.

Жүйенің көмегімен жедел араласуды қажет ететін бес сындарлы аймақ анықталды.

Тағы бір цифрлық шешім көлік кептелістерімен күреске бағытталған. Интеллектуалды платформа бағдаршамдардың жұмысын бақылап, реттеп отырады. Бұл әсіресе таңертеңгі және кешкі қарбалас уақытта маңызды.

Сонымен қатар «Таза Қазақстан» ұлттық жобасы аясында жасыл екпелерді түгендеуге арналған мобильді қосымша әзірленді. Жүйе нысандардың координаттарын, сипаттамасын және фотосуреттерін тіркейді, ал бұл деректер компьютерлік көру және жасанды интеллект технологиялары арқылы өңделеді.

Облыс әкімі Ермағанбет Бөлекпаев осы жұмысты жалғастырып, өңірдің барлық саласында цифрландыру мен жасанды интеллектті енгізуді қамтамасыз етуді тапсырды.

Қарағанды облысында АӨК саласында 30 жоба жүзеге асырылуда

Қарағанды облысында агротехнологиялық хаб құрылады – мұнда озық ғылыми әзірлемелер, білім беру бағдарламалары және бизнес-платформалар шоғырланбақ. Ол ауыл шаруашылығының инновациялық өсуіне, өнімділік пен өнім сапасын арттыруға, сондай-ақ білім мен технологияларды экспорттау алаңына айналуы тиіс.

Осакаров ауданында сыйымдылығы 28 мың тонна болатын заманауи элеватор салу жобасы жүзеге асырылуда. Бұл жақын маңдағы ауыл шаруашылығы құрылымдарының өнімді тасымалдау және сақтау шығындарын азайтуға мүмкіндік береді.

Қарағандыда өткен жиында Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың «Жасанды интеллект дәуіріндегі Қазақстан: өзекті мәселелер және оны түбегейлі цифрлық өзгерістер арқылы шешу» атты Жолдауы талқыланды. Онда Президент жүктеген міндеттердің Қарағанды облысында жүзеге асырылу барысы қаралды.

Қазақстан халқына Жолдауында Қасым-Жомарт Тоқаев елдің агроөнеркәсіп кешенін трансформациялау жөніндегі нақты міндеттерді айқындады. Басымдықтар қатарында – аграрлық ғылымды жаңғырту, агротехнологиялық хабтар құру, экспортқа бағытталған өндірісті дамыту, азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз ету, саланы цифрландыру және ауыл шаруашылығы кооперациясын қолдау бар.

Қарағанды облысында агротехнологиялық хаб құрылады – мұнда озық ғылыми әзірлемелер, білім беру бағдарламалары және бизнес-платформалар шоғырланбақ. Ол ауыл шаруашылығының инновациялық өсуіне, өнімділік пен өнім сапасын арттыруға, сондай-ақ білім мен технологияларды экспорттау алаңына айналуы тиіс.

Осакаров ауданында сыйымдылығы 28 мың тонна болатын заманауи элеватор салу жобасы жүзеге асырылуда. Бұл жақын маңдағы ауыл шаруашылығы құрылымдарының өнімді тасымалдау және сақтау шығындарын азайтуға мүмкіндік береді.

Қарағандыда өткен жиында Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың «Жасанды интеллект дәуіріндегі Қазақстан: өзекті мәселелер және оны түбегейлі цифрлық өзгерістер арқылы шешу» атты Жолдауы талқыланды. Онда Президент жүктеген міндеттердің Қарағанды облысында жүзеге асырылу барысы қаралды.

Қазақстан халқына Жолдауында Қасым-Жомарт Тоқаев елдің агроөнеркәсіп кешенін трансформациялау жөніндегі нақты міндеттерді айқындады. Басымдықтар қатарында – аграрлық ғылымды жаңғырту, агротехнологиялық хабтар құру, экспортқа бағытталған өндірісті дамыту, азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз ету, саланы цифрландыру және ауыл шаруашылығы кооперациясын қолдау бар.

– Біздің өңір агроөнеркәсіп секторы дамыған аймақ. Бүгінде ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілер егіс алқаптарын да, ірі қара мал басын да едәуір көбейтті. Біз 19 әлеуметтік маңызы бар азық-түлік тауарының 14-ін өндіреміз, ал 6 өнім түрі бойынша толық өзін-өзі қамтамасыз еттік, – деді Қарағанды облысының әкімі Ермағанбет Бөлекпаев.

Өңірде ауыл шаруашылығы кооперациясы дамып, инфрақұрылым жаңартылуда, егістік көлемі кеңеюде. Облыста жалпы құны 23 миллиард теңгеден асатын 30 жоба жүзеге асырылып жатыр. «Ауыл аманаты» бағдарламасы аясында 480-нен астам шағын несие беріліп, 816 жұмыс орны ашылды, ондаған кооператив құрылуда.

Ауыл шаруашылығы өнімдерін терең өңдеуге, климатқа төзімді технологияларды енгізуге, аграрлық ғылымды дамытуға, кадр даярлауға және ғылым, білім мен өндірісті тікелей біріктіру тетіктерін құруға ерекше көңіл бөлінуде.

– Биыл 1100 басқа арналған, жылына 9 мың тонна сүт өндіретін тауарлы-сүт фермасы іске қосылды. Сонымен қатар жылына 200 тонна сүт өнімдерін шығаратын зауыт пайдалануға берілді. Қуаттылығы жылына 55 мың тонна болатын, 6 мың басқа арналған ірі сүт фермасы салынып жатыр. Бұл жобалардың жүзеге асуы жаңа жұмыс орындарын құрып, өңірдің азық-түлікпен қамтамасыз етілу деңгейін арттырады. Облыста қайта өңдеу өнеркәсібі де белсенді дамуда: ет, сүт, ұн тарту және нан-тоқаш өндірістерін қоса алғанда, 207 кәсіпорын жұмыс істейді. Мұның бәрі отандық қана емес, шетелдік инвесторларды да тартып отыр, – деп атап өтті облыс әкімінің орынбасары Руслан Кенжебеков.

Техникалық қайта жарақтандыруға да айрықша назар аударылуда: ауыл шаруашылығы техникасы паркі жаңартылып, лизингтік қаржыландыру дамуда, жанар-жағармай, тұқым, тыңайтқыш пен асыл тұқымды мал шығындары субсидиялануда. Дәлме-дәл егіншілік элементтері, цифрлық технологиялар және аграрларды оқытудың заманауи тәсілдері енгізілуде.

Өңірде эпизоотикалық жағдайды қамтамасыз ету үшін кешенді шаралар жүзеге асырылуда. Оның ішінде алдын алу, диагностика және инфрақұрылымды дамыту бағыттары бар. Модульдік ветеринарлық пункттер салынуда.

– Жүйелі тәсілдің арқасында Қарағанды облысы Мемлекет басшысы жүктеген АӨК-ті дамыту, азық-түлік, ветеринарлық және экологиялық қауіпсіздікті арттыру және ел экономикасын нығайту жөніндегі стратегиялық міндеттерді орындауы тиіс, – деп түйіндеді Руслан Кенжебеков.

Қарағанды облысы транзиттік әлеуетін қалай арттыруда?

«Жасанды интеллект дәуіріндегі Қазақстан: өзекті мәселелер және оны түбегейлі цифрлық трансформация арқылы шешу» атты Жолдауында Президент Қасым-Жомарт Тоқаев елдің транзиттік әлеуетін күшейтіп, оны Еуразиядағы жетекші әуе хабына айналдыруды тапсырды. Қарағанды облысында бұл міндеттің қалай орындалып жатқаны облыс әкімдігінде өткен жиында айтылды.

Өңірде электрондық коммерцияға арналған Teez сауда-логистикалық қоймасы іске қосылды. Оның қуаты жылына 27 миллионға дейін тапсырысты өңдеуге мүмкіндік береді. Бұл шағын және орта бизнестің дамуына серпін бермек. Сонымен қатар Сарыарқа әуежайы жаңғыртылып, онда мультимодальды аэрохаб – CargoHUB Karaganda құрылуда. Осы мақсатқа 354 гектар жер бөлініп, кірме теміржол жолы жобалануда және көлемі 6 мың текше метр болатын жанармай құю кешені салынып жатыр.

Облыс әкімінің бірінші орынбасары Азамат Тайжановтың айтуынша, өңірдегі көлік жобалары жүйелі сипат алуда.

– Президенттің тапсырмасына сәйкес, CargoHUB Karaganda мультимодальды аэрохабын және Сарыарқа әуежайы аумағында АЭА-ның субаймағын құру мәселесі пысықталуда. Бұл нысан болашақта Орталық Қазақстан ғана емес, оның аумағынан тыс халықаралық жүк тасымалының негізгі орталығына айналады. Жаңа жанармай құю кешенінің құрылысы басталды. Достық – Мойынты теміржол учаскесінде қос жолдың құрылысы аяқталуға жақын. Балқаш әуежайы жаңғыртылуда. Мұның бәрі өңірдің транзиттік әлеуетін күшейтеді, – деді облыс әкімінің орынбасары.

2030 жылға қарай Қарағанды әуежайы арқылы өтетін жүк көлемі жылына 15 мың тоннадан 200 мың тоннаға дейін ұлғаймақ. Бұл шамамен 2 мың жаңа жұмыс орнын ашып, бюджетке қосымша кіріс әкеледі.

– Жол желісі ауқымды түрде жаңартылуда: республикалық маңызы бар трассалардан бастап қалалық және ауылдық жолдарға дейінгі учаскелер қамтылып отыр. Бұл көліктік қолжетімділікті арттырып, халық пен бизнес үшін жаңа мүмкіндіктер жасайды, – деді Ермағанбет Бөлекпаев.

120 инвестициялық жоба: Қарағанды облысы өнеркәсіптік әлеуетін арттыруда

Қарағанды облысында алдағы жылдары 120 инвестициялық жоба жүзеге асырылмақ. Оның ішінде 29 жоба биыл іске қосылады. Өңір тау-кен өндірісі мен қайта өңдеуге басымдық беруде: ыстық мырыштау зауыты жұмыс істеп тұр, теледидар мен кір жуғыш машина шығаратын өндіріс іске қосылды. Бұл және басқа да мәселелер облыс әкімі Ермағанбет Бөлекпаев төрағалық еткен жиында талқыланды. Кездесу Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың «Жасанды интеллект дәуіріндегі Қазақстан: өзекті мәселелер және оны түбегейлі цифрлық трансформация арқылы шешу» атты Жолдауын жүзеге асыруға арналды.

Облыс әкімі Ермағанбет Бөлекпаев өңір алдыңғы қатарлы идеяларды енгізетін алаңға айналуы тиіс екенін атап өтті.

– Индустриялық жүрек саналған Қарағанды облысы бұл міндеттерді орындауда көшбасшылар қатарында болуы керек. Бізде қуатты өндірістік база, білікті кадрлар және айтарлықтай аграрлық әлеует бар. Өңір Қазақстанның болашағына арналған зертханасына айналуға тиіс, мұнда дәстүрлі өндіріс пен жаңа технологиялар, ауыр өнеркәсіп пен цифрлық шешімдер тоғысуы қажет, – деді Ермағанбет Бөлекпаев.

Облыс әкімінің орынбасары Ермек Алпысовтың айтуынша, өңірде инвестиция тарту қарқынды жүріп жатыр. Жаңа жобалар 20 мыңнан астам жұмыс орнын құруға мүмкіндік береді.

– Драйверлер қатарына машина жасау, резеңке және пластмасса бұйымдарын шығару, сондай-ақ қайта өңдеудің жаңа бағыттары жатады. «Сарыарқа» АЭА мен Saran индустриялық аймағы табысты жұмыс істеп тұр, – деді ол. – Инвесторларға қызмет көрсетудің «бір терезе» қағидаты бойынша жұмыс істейтін орталығы бар.

Өңірде геологиялық барлау дамып келеді. Бұл минералдық-шикізат базасын кеңейтіп, сирек жер металдарын қайта өңдейтін кәсіпорындарды іске қосуға мүмкіндік береді.

Қарағанды облысы экономикасын әртараптандыруда қазірдің өзінде жетістіктерге жетіп отыр. Өткен жылы өңір кәсіпорындарында өндірілген өнім көлемі 3 трлн теңгеден асты.

Президент тұрақты дамудың маңыздылығын атап өтті. Қарағанды облысында Qarmet компаниясының кәсіпорындарында өндірісті жаңғырту мен жаңа технологияларды енгізуге 1,6 трлн теңге инвестиция құю жоспарлануда.

Туризмге де ерекше көңіл бөлінген. Мемлекет басшысы бұл саланы экономиканы дамытуға қосымша серпін беретін перспективалы бағыттардың бірі деп атады. Өңірде негізгі туристік орталықтар айқындалып, жаңа бағыттарды дамыту бойынша қадамдар белгіленді.

Жиынды қорытындылай келе, Ермағанбет Бөлекпаев Жолдаудағы басты сын-қатер – техноцентризмге негізделген болашаққа дайындық екенін еске салды.

– Бұл бастамалар – жұмыстың бастамасы ғана. Баршамыз Мемлекет басшысының Жолдауын сапалы әрі уақытылы жүзеге асыру үшін күш біріктіруіміз қажет. Жетістік халықтың әл-ауқатына және елдің тұрақты дамуына тікелей байланысты. Сондықтан бәріміз бірге, бір команда болып әрекет етуіміз керек, – деп түйіндеді облыс әкімі.

Тэгтер:

Президент Жолдауы жасанды интеллект Қарағанды облысы