Заң бар жерде тәртіп бар

Бүгін, 14:15 / Арайлым Жолдасбекқызы

Астана қаласында Конституция күніне орай SARAP эксперттік клубының отырысы өтті. Қазақстандық қоғам­дық даму институты ұйымдастырған іс-шараға мемлекеттік органдар мен азаматтық қоғам өкілдері, сарапшылар мен ҮЕҰ мүшелері қатысты.

Жиында «Заң мен тәртіп» қағидасы­ның жүзеге асуы, қоғамның құқық  сауа­тын арттыру жолдары, осы саладағы ре­формалар, сондай-ақ Қазақстанда кем­­­сітпейтін орта құру мәселесі талқы­ланды.
Отырыстың алғашқы бөлімінде Қа­зақ­стандық қоғамдық даму институты Қо­ғамдық үрдістерді зерттеу орталы­ғы­ның басшысы Риззат Тасым: 
– Мемлекет басшысы былтырғы Қа­зақстан халқына Жолдауында «Заң мен тәртіп» қағидатына айрықша тоқ­тал­са, жыл басында «Ана тілі» газетіне бер­ген сұхбатында «Заң мен тәртіп» қа­ғидаты – шын мәнінде кемел демок­ра­тияның тірегі, құқықтық мемлекеттің негізі. Сондықтан біздің міндетіміз – бұл қа­ғидатты еліміздің құндылықтар жүйе­­сіне барынша кіріктіріп, халық бол­мысының, қоғам өмірінің ажырамас бөлігіне айналдыру» деген болатын. Сондықтан Конституция күні қар­саңын­дағы SARAP жиынын құқық жүйе­сінің да­муы, әділеттілік пен теңдік қа­ғи­дат­тарының нығаюы, сондай-ақ елі­мізде кем­сітпейтін орта құруға қатысты негіз­гі мәселелерді кәсіби және ашық фор­мат­та талқылауға арнап отырмыз, – деді.
ҚР Президентінің Іс басқармасы жа­нын­дағы Парламентаризм институ­ты­ның Нормативтік құқықтық актілер мониторингі және халықаралық тә­жіри­бе орталығының басшысы Меруерт Қабылбаева «Құқық сауатының негізі – заңнаманы базалық деңгейде түсіну» деп атап өтті.
Адам құқықтары жөніндегі ұлттық орталықтың Құқықтық және ұйымдас­тыру-талдау жұмысы бөлімінің бас инс­пекторы Әлия Төлегенқызы конс­ти­туциялық реформалардың демократия­лық қағидаттарды нығайтудағы маңызы туралы баяндама жасады.
Сондай-ақ арнайы баяндама жаса­ған медиа-сарапшы, «Құқықтық медиа-орталық» ҚҚ директоры Диана Окре­мова ҮЕҰ қызметін реттеудегі негізгі проб­лемалар мен мүмкіндіктерді атап өтсе, MNU қауымдастырылған профес­соры, заң ғылымдарының PhD докторы Мүслім Хасенов кемсітетін ортаға қарсы заң­наманы әзірлеуге арналған ғылыми тә­сілдерді ұсынды.
Ал отырыстың екінші бөлімін Қа­зақ­стандық қоғамдық даму инсти­тутының қолдауымен Қазіргі заманғы саясат институты ұйымдастырды. Бұл талқы «Адам құқықтарын қорғау сала­сындағы халықаралық стандарттарды Қа­зақстан Республикасының заңна­масына енгізу» (кемсітпеу, ой еркіндігі, ар және дін бостандығы, азаптаудың ал­дын алу және күресу мәселелері ту­ралы) жобасы аясында ұйымдастырыл­ды. Сарапшылар діни сенім бостандығы, діни қызметті жүйелі түрде реттеу, ра­дикалданудан сақтану және азамат­тарды діни сеніміне және басқа да си­па­тына қарай кемсітуге қарсы іс-қимыл мәселелерін талқылады. 
Сәтпаев қаласындағы «Агапе» елулік шіркеу жергілікті діни бірлестігінің бас­шысы, дін саласындағы сарапшы Сергей Самохвалов жергілікті деңгейдегі діни қауым­дастықтың қызметі туралы баян­дама жасады.
BasQary қорының жетекшісі Мар­ғұлан Ермағанбетұлы ҮЕҰ мен діни бір­­лестіктерді тіркеу, миссионерлік қыз­мет, сондай-ақ қазіргі заман талап­тарына сәйкес дін туралы заңнаманы жаңарту қажет деген мәселе көтерді.
«Қарағанды облысының Азаматтық Альянсы» қауымдастығының президенті Дмитрий Полтаренко Қаңтар оқиға­сы­нан кейін қабылданған азаптауға қарсы шараларға тоқталып, құқық қорғау ж­ә­не пенитенциарлық жүйелерде одан әрі реформалардың қажет екенін атап өтті.
Қазіргі заманғы саясат институ­ты­ның заңгері Азамат Бишенов азаматтар­ды дініне қарай кемсіту, діни киім кию және діни мазмұндағы материалдарға сараптама жүргізу нормаларын нақ­ты­лаудың маңызын айтты.
Қатысушылар Қазақстанда заң үс­тем­дігін орнату, кемсітпейтін орта құру және адам құқықтарын қорғау мәсе­ле­лерін талқылады. Іс-шара соңында мұн­дай жиындар демократия қағидаттары мен құқық реформаларын жетілдіруге ар­налған практикалық ұсынымдар әзірлеуге және мемлекет пен азаматтық қоғам серіктестігін нығайтуға оң ықпал ететіні айтылды.

Тэгтер:

Заң тәртіп