Илон Маск басқарған xAI компаниясы өзінің алғашқы Grok чат‑ботының төртінші нұсқасы – Grok 4 – жарық көргенін жариялады. Grok 2023 жылы іске қосылып, OpenAI компаниясының ChatGPT мен Anthropic фирмасының Claude сияқты жүйелермен бәсекеге түсуге бағытталды. Маск Grok 4 туралы баяндамада оның «барлық пәндер бойынша PhD деңгейінде» білімді екенін айтты және жақын арада жаңа технологияларды және тіпті физиканың жаңа заңдарын аша алатынын болжады. Жаңа жүйені таныстыру шарасы тікелей трансляцияда өткен.
Grok деген не және оның мақсаты қандай?
Grok – xAI компаниясының ірі тілдік моделі (LLM) және осы модельге негізделген чат‑бот. Пайдаланушылар Grok‑пен Elon Масктың X (ескі Twitter) әлеуметтік желісінде немесе арнайы қосымша мен веб‑сайт арқылы сөйлесе алады. Grok 2023 жылы іске қосылып, бастапқыда OpenAI, Anthropic сынды ірі компаниялардың жасанды интеллект жүйелерімен бәсекеге түсетінін жариялады. Маск Grok‑ты «саяси тұрғыдан дұрыс емес» балама ретінде көрсетуге тырысты – яғни ол басқа чат‑боттарға қарағанда мазмұнды цензуралауды аз қолданады. Жүйенің атауы ағылшын тіліндегі «терең түсіну» мағынасына ие «grok» сөзіне негізделген, бұл да Grok‑тың нақты білім мен түсінуді мақсат тұтатынын айқындайды.
Grok 4‑тің басты ерекшеліктері
Grok 4 өзінің алдындағы нұсқаларымен салыстырғанда бірнеше маңызды жаңартуларды енгізеді. Оған мыналар жатады:
Оқыту көлемінің ұлғаюы: Grok 4-ке алдыңғы модельдерге қарағанда 100 есе көп мәліметпен дайындалған, және оның екі нұсқасы бар – стандартты бір агентті Grok 4 және күрделі мәселелерді шешу үшін бірнеше агент бірге жұмыс істейтін көп агентті Grok 4‑Heavy.
- Дыбыс режимі: Жаңа нұсқада дауыстық сөйлесуге арналған мүмкіндіктер дамытылды. «Sal» (қиын, кинематографиялық) және «Eve» (британдық әйел дауысы) сияқты жаңа синтетикалық дауыс тұлғалары енгізілді, бұл Grok‑пен әңгімелесуді адамға ұқсас етеді. Сондай-ақ жауап беру кідірісі екі есеге қысқарды (дауыстық жауаптар жылдамырақ шығады).
- Интернеттен іздеу (Real-Time): Алдыңғы Grok нұсқаларындағыдай, Grok 4 интернетке тікелей қосыла алады. xAI-дың DeepSearch жүйесі арқылы ол Желіде жаңа жаңалықтар мен дереккөздерді нақты уақытта іздеп, жауапқа қосып қояды.
- Тапсырма орындау жетіле түскен: Алғашқы тестілеуде Grok 4 үлкен жетістіктер көрсетті. Мысалы, Grok 4-тің ауыр режимі 2025 жылғы AIME (American Invitational Mathematics Examination) математикалық емтиханының барлық сұрақтарына 100% жауап берді. Бұл көрсеткіш Grok‑тің математикалық есептеулерде жоғары қабілеті барын байқатады.
Масктың Grok 4 туралы мәлімдемелері
Анонс кезінде Элон Маск Grok 4 туралы ауқымды уәждер айтты. Ол Grok 4‑ті «барлық пәндер бойынша соңғы курс докторанттарынан да ақылды» деп сипаттады. Масктың айтуынша, Grok 4 қысқа мерзімде жаңа технологиялар мен ғылыми жаңалықтарды шығарып, жылдам алда келе жатқан физиканың жаңа заңдарын табуы мүмкін. Ол сондай-ақ Grok 4‑тің дауыстық сөйлесуде адам тәрізді табиғи дауыс шығара алатындығын атап өтті. Бұл – бұрынғы ChatGPT тәрізді жүйелерде жоқ жаңалық: Grok 4‑тің дауыс режимі адамша интонация мен эмоцияны әлдеқайда жақсы береді. Осы жоғары қабілеттерді Маск «ғаламның соңғы емтиханы» деген күрделі проблемалар жиынында дәлелдеу мақсатында көрсетті.
Басқа AI жүйелерінен несімен ерекше?
Grok 4 қазіргі таңда GPT-5, Claude 4 Opus, Google Gemini секілді дамушы жасанды интеллект жүйелерімен тіке бәсекеде тұр. Жаңа Grok моделі OpenAI, Google, Anthropic сияқты ірі зерттеу топтарының шешімдерінен пысыққа түсті. Алғашқы сынақ нәтижелері көрсеткендей, Grok 4 көптеген бенчмарк бойынша көш бастап тұр: мысалы, ол білімнің жоғары сұрақтар жиынында (Humanity’s Last Exam) алғашқы орында, ал AIME-дағы мінсіз нәтижесі OpenAI мен Google жүйелерінің көрсеткішінен асып кетті. Осылайша xAI жұрттың күткенінен артық нәтиже көрсетуге тырысады.
xAI компаниясының миссиясы
Elon Маск бойынша xAI-дың негізгі миссиясы – «ақиқатқа ұмтылатын» жасанды интеллект жасау, яғни идеология мен цензурадан аз тәуелді, барынша ашық әрі адал жүйе қалыптастыру. Grok платформасы осы ұстанымды көрсететіндей ойластырылған: ол қисынсыз шектеулерден гөрі пайдаланушы сұрауларына нақты әрі тікелей жауап бере алады. Маск бұған қоса Grok 3.5 моделін толық қайта оқыту арқылы бүкіл адамзат білімі қорын жаңадан пысықтап, келесі нұсқада дәлдігі жоғары білім шығаратынын айтқан. Жаңа Grok 4 жүйесі арқылы xAI болашақта ғарыштық зерттеу, инженерлік дизайн және ғылыми ізденіс сияқты күрделі тапсырмаларды автоматтандыруды көздейді.