Ғылым және жоғары білім министрлігі Ұлттық бірыңғай тестілеуді өткізу қағидаларына түзетулер дайындады, деп хабарлайды Zakon.kz.
Атап айтқанда, ҰБТ өткізу мерзімі электрондық форматта өзгереді.
күнтізбелік жылғы 10 қаңтар мен 10 ақпан аралығында келесі көрсетілген адамдар үшін ҰБТ тапсыруға мүмкіндік беріледі:
- ЖЖОКБҰ-ға ақылы негізде оқуға түсу үшін орта білім беру ұйымдарының 11 (12) сыныптарының түлектері қалауы бойынша;
- өткен жылдардағы орта білім беру, техникалық және кәсіптік немесе орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарының түлектері республикалық бюджет немесе жергілікті бюджет қаражаты есебінен білім беру грантын беру конкурсына қатысу үшін немесе жжокбұ-ға ақылы негізде қалауы бойынша қабылдау үшін;
- шетелде оқыған орта білім беру ұйымдарының түлектері, сондай-ақ республикалық бюджет немесе жергілікті бюджет қаражаты есебінен білім беру грантын беру конкурсына қатысу үшін шетелде оқу орындарын бітірген Қазақстан Республикасының азаматтары болып табылмайтын ұлты қазақ адамдар немесе жжокбұ-ға ақылы негізде қабылдау үшін өз қалауы бойынша;
- ақылы негізде күндізгі оқу нысаны бойынша жжокбұ-ға қабылданған, ҰБТ нәтижелері бойынша шекті балл жинамаған, бейіндік пәндердің сәйкес емес комбинацияларымен ҰБТ нәтижелері бар, күнтізбелік жылы ақылы негізде жжокбұ-ға одан әрі қабылдау үшін ҰБТ нәтижелері жойылған адамдар;
- шығармашылық дайындықты талап ететін және ақылы негізде білім беру бағдарламаларының басқа топтарына ауысқысы келетін білім беру бағдарламалары тобы бойынша ЖЖОКБҰ білім алушылары;
- ақылы негізде "педагогикалық ғылымдар" білім беру саласындағы білім беру бағдарламаларының тобына ауысқысы келетін ЖЖОКБҰ білім алушылары.
күнтізбелік жылғы 1 наурыз бен 11 сәуір аралығында (бұрын 1-31 наурызда өткізілген):
- ЖЖОКБҰ-ға ақылы негізде оқуға түсу үшін орта білім беру ұйымдарының 11 (12) сыныптарының түлектері қалауы бойынша;
- өткен жылдардағы орта білім беру, техникалық және кәсіптік немесе орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарының түлектері республикалық бюджет немесе жергілікті бюджет қаражаты есебінен білім беру грантын беру конкурсына қатысу үшін немесе жжокбұ-ға ақылы негізде қалауы бойынша қабылдау үшін;
- шетелде оқыған орта білім беру ұйымдарының түлектері, сондай-ақ республикалық бюджет немесе жергілікті бюджет қаражаты есебінен білім беру грантын беру конкурсына қатысу үшін шетелде оқу орындарын бітірген Қазақстан Республикасының азаматтары болып табылмайтын ұлты қазақ адамдар немесе жжокбұ-ға ақылы негізде қабылдау үшін өз қалауы бойынша;
- ақылы негізде күндізгі оқу нысаны бойынша жжокбұ-ға қабылданған, ҰБТ нәтижелері бойынша шекті балл жинамаған, бейіндік пәндердің сәйкес емес комбинацияларымен ҰБТ нәтижелері бар, күнтізбелік жылы ақылы негізде жжокбұ-ға одан әрі қабылдау үшін ҰБТ нәтижелері жойылған адамдар;
күнтізбелік жылдың 10 мамырынан 10 шілдесіне дейін (бұрын 16 мамырдан 5 шілдеге дейін өткізілген);
- республикалық бюджет немесе жергілікті бюджет қаражаты есебінен білім беру грантын беру конкурсына қатысу үшін немесе ақылы негізде ЖЖОКБҰ ға қабылдау үшін немесе республикалық бюджет қаражаты есебінен мемлекеттік білім беру тапсырысы бойынша оқу үшін ағымдағы жылғы орта білім беру ұйымдарының түлектері қалауы бойынша;
- өткен жылдардағы орта білім беру, техникалық және кәсіптік немесе орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарының түлектері республикалық бюджет немесе жергілікті бюджет қаражаты есебінен білім беру грантын беру конкурсына қатысу үшін немесе жжокбұ-ға ақылы негізде қалауы бойынша қабылдау үшін;
- республикалық бюджет немесе жергілікті бюджет қаражаты есебінен білім беру грантын беру конкурсына қатысу үшін қысқартылған оқу мерзімдерін көздейтін жоғары білімнің білім беру бағдарламалары бойынша түсетін техникалық және кәсіптік немесе орта білімнен кейінгі білім беру түлектерінің қалауы бойынша;
- шетелде оқыған орта білім беру ұйымдарының түлектері, сондай-ақ республикалық бюджет немесе жергілікті бюджет қаражаты есебінен білім беру грантын беру конкурсына қатысу үшін шетелде оқу орындарын бітірген Қазақстан Республикасының азаматтары болып табылмайтын ұлты қазақ адамдар немесе жжокбұ-ға ақылы негізде қабылдау үшін өз қалауы бойынша;
- ақылы негізде күндізгі оқу нысаны бойынша жжокбұ-ға қабылданған, ҰБТ нәтижелері бойынша шекті балл жинамаған, бейіндік пәндердің сәйкес емес комбинацияларымен ҰБТ нәтижелері бар, күнтізбелік жылы ақылы негізде жжокбұ-ға одан әрі қабылдау үшін ҰБТ нәтижелері жойылған адамдар;
- бұл ретте ҰБТ нәтижелері республикалық бюджет немесе жергілікті бюджет қаражаты есебінен білім беру грантын беру жөніндегі конкурсқа қатысу үшін немесе ақылы негізде ЖЖОКБҰ-ға қабылдау үшін жарамды.
күнтізбелік жылғы 10-20 тамыз аралығында:
- республикалық бюджет немесе жергілікті бюджет қаражаты есебінен білім беру грантын беру конкурсына қатысу үшін немесе ақылы негізде ЖЖОКБҰ ға қабылдау үшін немесе республикалық бюджет қаражаты есебінен мемлекеттік білім беру тапсырысы бойынша оқу үшін ағымдағы жылғы орта білім беру ұйымдарының түлектері қалауы бойынша;
- өткен жылдардағы орта білім беру, техникалық және кәсіптік немесе орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарының түлектері республикалық бюджет немесе жергілікті бюджет қаражаты есебінен білім беру грантын беру конкурсына қатысу үшін немесе жжокбұ-ға ақылы негізде қалауы бойынша қабылдау үшін;
- шетелде оқыған орта білім беру ұйымдарының түлектері, сондай-ақ республикалық бюджет немесе жергілікті бюджет қаражаты есебінен білім беру грантын беру конкурсына қатысу үшін шетелде оқу орындарын бітірген Қазақстан Республикасының азаматтары болып табылмайтын ұлты қазақ адамдар немесе жжокбұ-ға ақылы негізде қабылдау үшін өз қалауы бойынша;
- ақылы негізде күндізгі оқу нысаны бойынша жжокбұ-ға қабылданған, ҰБТ нәтижелері бойынша шекті балл жинамаған, бейіндік пәндердің сәйкес емес комбинацияларымен ҰБТ нәтижелері бар, күнтізбелік жылы ақылы негізде жжокбұ-ға одан әрі қабылдау үшін ҰБТ нәтижелері жойылған адамдар;
- шығармашылық дайындықты талап ететін білім беру бағдарламалары тобы бойынша ЖЖОКБҰ білім алушылары және ақылы негізде білім беру бағдарламаларының басқа топтарына ауысқысы келетіндер;
- ақылы негізде "педагогикалық ғылымдар" білім беру саласындағы білім беру бағдарламаларының тобына ауысқысы келетін ЖЖОКБҰ білім алушылары.
Бұл ретте, күнтізбелік жылғы 10 мамыр мен 10 шілде аралығында ҰБТ тапсыратын тұлғалар үшін бейіндік пәндер комбинациясын өзгертуге жол берілмейді.
Көрсетілген топтар үшін құжаттарды қабылдау тиісінше жүргізіледі:
- 20 желтоқсаннан 30 желтоқсанға дейін, бұл ретте түсуші көрсетілген кезеңде бір реттен артық емес өтініш береді;
- 15 ақпаннан 25 ақпанға дейін, бұл ретте түсуші көрсетілген кезеңде бір реттен артық емес өтініш береді;
- 10 сәуірден 25 сәуірге дейін, бұл ретте түсуші көрсетілген кезеңде екі реттен артық емес өтініш береді;
- 25 шілдеден 5 тамызға дейін, бұл ретте түсуші көрсетілген кезеңде бір реттен артық емес өтініш береді.
ҰБТ-ға онлайн-режимде электрондық форматта қатысу үшін өтініш беру кезінде түсуші ҰБТӨП, тестілеу күні мен уақытын таңдайды.
Министрлікте түсіндірілгендей, Ұлттық білім беру дерекқорының деректеріне сәйкес, жыл сайын мектеп түлектерінің саны артып келеді. Тиісінше, ҰБТ қатысушыларының саны да артады. 2024 жылғы мектеп түлектерінің саны 188 245 адамды құрады, 2025 жылы 216 929 түлек күтілуде, бұл 28 684 адамға көп. 2026 жылғы түлектердің күтілетін саны – 228 357.
Бұл ретте ҰБТ-ға ағымдағы жылдың түлектерімен қатар өткен жылдардағы колледждер мен мектептердің түлектері, қандастар, жжокбұ-ға шартты түрде қабылданған студенттер және т. б. қатысады.
Сонымен қатар, ХҚКО наурыз айы мереке күндері көп ай болып саналатынын және наурыз айында ҰБТ күндері мереке күндерімен сәйкес келетінін атап өтті. Мереке күні қызметкерлерді жұмысқа тарту ҚР еңбек заңнамасының талаптарын бұзу болып саналады. Осыған байланысты ҰБТ өткізу мерзімі 11 сәуірге дейін ұзартылды.
Сондай-ақ, 2025 жылдың сәуірі мен тамызы аралығында қалалар мен облыс орталықтарында "Қазтест" білім беру жүйесіне тестілеу (екі күн) және білім беру ұйымдарының бірінші басшыларының лауазымдарына тағайындау бойынша тестілеу (бір күн) өткізілетіндігіне байланысты ҰБТ өткізу мерзімдеріне өзгерістер енгізу ұсынылады.
Құжат 4 наурызға дейін ашық талқылау үшін "Ашық НҚА" сайтында орналастырылған.