Уақытты тоқтатқан адам

Түпсіз тұманға тұңғиық мінез қосылса не болады?! Ал оған өмірдің мағынасыздығын, жарқылдақ әлем мен мәнсіздікке көндіккен адамдарды айнақатесіз бедерлейтін тылсым иірімдерді қосыңыз. Осы ғажайып үштіктің тоғысы – ерекше құбылыс, таңғаларлық түйсік.  Түйсік деген дүниені түйсіну, әдіптеп, анықтамасын айту беймүмкін. Ол құбылыстың ғаламаттығы біздің қиял шегімізден де әріде. Дегенмен сондай ерек болмысты бір адам баласының пешенесіне жазу да Жаратушының құзыры-қалауында екен. Сол Құдай сүйген айрықша түйсік иесі америкалық саз суреткері Кенни Джей шығармалары турасында азды-кем сөз қозғамақпыз. Мәңгілік мекенге оралу

Табиғат дыбыстары – болашақ му­зы­ка­ның уәдесі. Аққан су, соққан жел, жауған жаңбыр мен ұшқан құс, жүгірген аң­ның өзіне ғана тән сипатын, ерекшелігін се­зініп, оны зерделеп, әуенге айналдыру на­ғыз талант пен еңбектің жемісі десек асылық бол­мас. Оны аспаппен әрлеу, өнер деңгейіне көтеру, тыңдарманға жеткізу салмағы одан да ауыр жүк болмақ. Көлеңке басы ұзарып, көкжиектің қызыл мұнары қоюланып, күн қонақтауға бет алған шақта Пекин шәрінде жұмыс аяқталуға жар­ты сағат шамасында қалған. Кенет тұман ара­лас түтіннен аспаны көрінбейтін алып шаһар­дың төрт көше түйілістерінде, сауда орта­лықтарында, әлдебір жол бағаналарында іңір қараңғысына жетпей Кенни Джейдің Going Home мелодиясы қосылады. Әрбір қалтарыс бұрыштардың сағасынан еңірей қашқан сынық әуез адам бойына беймәлім жылу, белгісіз жайлылық сыйлайды.  Еуропалық әлде Латын Америкалық бол­сын немесе әлемнің кез келген түпкіріндегі бір халықтың қазақтың домбыра аспабын, күйін білмейтіні, яки өмірінде тыңдап көр­мегені туралы кесіп айтуға болады. Ондағы құді­ретті сезінбегені әлде дұрыс, әлде өкініш. Сол тақылеттес қазақ халқына етене жақын емес, толық сіңбеген, сыбызғының туысқаны іспетті саксафон аспабының кереметтігін, әуезділігін, адамның жан ариясын суреттеуде көп мүмкіндікке ие екенін жоғарыдағы жылы сазды тыңдай отырып түйсінесіз. Ал­пыс екі тамырыңды идіретін, тұңғиыққа ба­тыратын шер тарқатар қайғыдан аулақ. Алып ұшқан ерек көңіл, желпінген мінез де емес. Тек бір дүниені ескерткісі келетін қи­мылсыз ишара, үнсіз емеурін. Жадыңнан бая­ғыда ұмыт болған сағыныш сазына толы жылы толқын-ды. Бұл тұрғылықты халықтың бір күнгі шаруасын тәмамдап, көңілді күйде үйіне қайтуына берілген белгі сазы. Құлаққа сондай етене таныс әуенді тыңдап қарайған халық үйіне, жанұясымен қауышуға асығады. Оларға бұл саз үйге қайтар алдында қосыла­тын бейресми әнұранға айналып кеткендей еді. Музыкалық композиция көптеген адам үшін сағыныш, тыныштық және үйге оралу сезімін тудырады. Тіпті, Going Home мело­дия­сын «Үй» деген ұғымға алмастырсақ та ың­ғайға келеді. Өйткені бір күнгі қарбалас тір­лікті аяқтаған адамдар осы әуенді тыңда­ған сәтте-ақ бірден үйіне қайтуды ойлайды. Сондай жан тыныштығын сыйлайтын рақат сезім. Кейбір деректерде шөлді дауылда, буыр­қанған теңізде қызмет атқаратын жауын­гер­лер жапалы жұмыстан айлап, жылдап барып үйіне оралады. Олар тыңдайтын «Қарулы күш­тер» радиосында осы әсем саз, жылы толқын жиі қосылса керек, әрбір азаматтың үйіне қайтуына, ата-ана, бала-шағасымен аман-есен қауышуына осы мелодия ұлы күш, ас­қақ шабыт сыйлайды екен. Мұндай жана­шыр сезімді оятар мысалдар көптеп кездеседі. Айта­лық, ұзақ жолда жүретін жүк көлігін жүр­гізушілер сапар барысында шексіз сағат­тарды өткізіп, үйге қайтар соңғы күнінде осы жағымды әуенді тыңдап сағыныштан еріксіз көз жасына ерік береді. Талай жас жұбайлар­дың естелігіне айналып, үйлену тойында қо­сыл­ған бақыт симфониясы да осы – Going Home мелодиясы. Ұзына ғұмырды бірге өт­кізген егде отбасының бірі пәниден озғанда, екін­шісінің аңсарын басар арқау жұбанышы да осы – сұлу әуез. Олар оны соңғы тұрағына, мәң­гілік үйіне қайтты деп есептейді. Бір ың­ғайда күйбең тіршіліктен, мәнсіз өмірден ауашалайтын, адамдарды мәңгілік мекеніне қайтаратын аза дауысы іспетті.  Музыка – адамзаттың тарихындағы ең көне және ең құдіретті өнер түрі. Ол адамның жан дүниесіндегі бостықты те­рең сезімдермен толтыратын шипа дәрі, асыл дауа. Going Home мелодиясы соның үдесінен шық­қан ғажап туынды. Иә, адамның үйге қайтуы – адам айтып жеткізе алмайтын ұлы сезім. Ол сәтті әрбір адам баласы басынан өт­­­­кереді. Соған асығады, аңсайды… Бұл ұғым­ды болмыстың биік деңгейіне көтерген фи­лософиялық тұжырымдар да бар.  Гомердің «Одиссея» эпосында маңызды та­қырыптардың бірі – Одиссейдің үйге қайтуы. Ол ұзақ және қауіпті сапардан кейін үйіне оралуға тырысады. Бұл адамзаттың өз түпкі мақсатына жетуге, түпкі болмысына қайтуға деген ұмтылысын көрсетеді. Мартин Хайдеггер немесе Жан-Поль Сартр, Альбер Камю сияқты экзистенциалист философтар үшін үйге қайту – адам өмірінің мәнін іздеу, өзін-өзі түсіну және шынайы болмысына жету сияқты терең мәселелерді қамтиды. Көп­теген діни және рухани мәтінде адамның «Үйге қайтуы» рухани жолдың аяқ­тал­уы, Құ­дайға не­ме­се жоғарғы бол­­мысқа оралу ре­тін­де қарастырылады. Бұл тұжырым буд­дизм, христиан, ислам жә­не басқа да дін­дер­де кездеседі. Адамның үй­ге қайтуы тура­лы бұл тұжы­рым­дар адам­ның өз түпкі мәніне, өмірлік мақсаттарына, ру­хани немесе экзистенциал­дық түпкі не­гізіне оралуын білдіреді. Алайда біз айтып отыр­ған Кенни Джей Going Home мело­дия­сында осы ұғымдарды ескерді неме­се ескер­меді деп нақты айта алмаймыз. Әйтсе де, көкірек кеулеп тұншыққан әуеннің сырт­қа шығуы, оның әрбір адамға жан тыныш­ты­ғын сыйлайтын бөлек табиғатын ескерсек, осы ұғым­дардан тым алыс емес екенін де аң­ғара­мыз.  Автордың Going Home композициясы 1990 жылы 21 қаңтарда Kenny G Live аль­бо­мын­да алғаш рет жарияланды. Бұл туынды сак­сафоншының ең танымал және сүйікті шығармаларының бірі. Композиция Кенни Джейдің туған жеріне сағынышын жә­не үйге қайту сезімін білдіреді. Бұл шығарма­ның эмоцияналды тереңдігі мен жайлы әуені тыңдаушыларға үйдің жылы аурасын еске салады. Мәдени тұрғыдан алғанда, Going Home әртүрлі контексттерде қолданылған, кө­бінесе іс-шаралардың немесе жиындардың соңында ойналады, бұл қалыпты жағдайға оралуды және сапардың, саяхаттың аяқ­талуын меңзейді. Кенни Джейдің осындай күшті бейнелер мен эмоцияларды тек аспап­тың көмегімен ояту қабілеті оның музыкант ретіндегі шеберлігінің дәлелі бола алмақ. Шығарма өмірдің барлық салаларындағы тың­даушылары арасында резонанс тудырды, бұл құбылыс туындыны бүкіл әлемдегі тірі жан ба­ласының жүрегін тырнайтын мәңгілік клас­сикаға айналдырды. Композицияның негізгі ерекшелігі – оның қарапайым әрі әсем мелодиясы, ол сак­сафонның жанға жайлы дыбыстарымен жеткізіледі. Әуеннің құрылымы бойынша, ол баяу, медитативті сипатта әрі терең эмоция­лар­ды жеткізу үшін жасалған. Going Home Кен­ни Джейдің кәсіби мансабындағы ерекше орынға ие туынды. Ол оның танылуына, дис­кі сатылымының көрсеткіштерін жоға­ры­латуға және оның жеке стилін нығайтуға кө­мектесті. Композицияның қарапайым әрі әсем­дігі көптеген тыңдаушыны баурап алып, оны Кенни Джейдің шығармашылығындағы ең есте қаларлық және сүйікті туындылардың біріне айналдырды. «Қиын кезеңде еске аларлық ба­қыттан артық қайғы жоқ», – дейді Ари Шеф­фер. Аяулы Досым! Сіз де Кенни Джейдің сак­­са­фонынан туған осы әуенді тыңдаға­ныңыз­да қандай жағдай болмасын бөлек бір әлемнің жетегінде тылсым күй кешіп, әлдебір сезім пернеңізді дөп басатынына, әлдебір ұмыт болған сағыныш картинасын көз ал­дыңызға әкелетініне сенімдімін. Сіз де бұл шығарманы тыңдап, қаншама ұзақ сапарды артқа қалдырып, туған үйіңізге қайтуыңызға, мәң­гілік мекенге оралуды аңсауыңызға мар­хабат дейміз.

Сиқырлы саз

Бозала таңның, бозамық кештің бір та­рабынан алыстан тамылжып, үзіліп, үздіктіріп жеткен сынық әуез кім-кімді бол­сын өз әлеміне жетелеп, тұңғиығына ба­ты­рар еді. Құлақты қытықтар жұмсақ әуез көңі­ліңе қонақтаған сайын көкірегіңді тілгі­лей түседі. Әлдебір әзәзіл сезім азғырғандай. Жүйке жүйең босап, құрыс-тырысың жазыла бастайды. Жүрегіңдегі ағылған аласапыран сурет көзіңдегі ботаның бір тамшы жасындай іркіліп тұр. Төгіп-ақ жібергің келеді, әттең, көңі­­лің дауаламайды. Кеңсірігің ашып, тұн­шыға күрсінген ауыр үн мен өлім халіне дайын­далған құр сүлдер ғана. Енді бірде сыза­шықтай бұлқынған тұма көңілдің, өткен күндердің болмашы бір естеліктеріне орала­сың.  Әуен – Forever іn Love. Біздің әрбір тыныс де­мі­мізді өзінің ақ парағына жазып жатқан әділ төреші, үкімгер –  уақыт. Әуен соны жыр­лайды, соны қозғайды, соны емдейді. Көк отын­ның түтіні көлбей ұшатын бейғам бала­лық­қа, ой асығын иіріп, шиырып жүрген кер­без кескін бозбала шаққа, мәңгілік ала­сармайтындай көрінген қос діңгектің қау­сағанын көріп кемсеңдегеніңе, болашаққа, өт­кенге, кеткенге, бәрі-бәріне көз саласың. Әлем­ді бір сәт тыныш қалпында қалдырып, са­ғат тілін тоқтатуға тура келеді. Нақтырақ уа­қыт кеңістігіне саяхат жасайсың. Бұл сыр­лы әуез аяқталғанша қаншама уақыт сырғып, қан­шама ғұмыр сөнетінін де бағамдау қиын. Ащы ішектей ұзыннан ұзаққа созылып жатқан тірліктің кермек дәмі емес, ең нәрлі, тәтті шақтарына ораласың. Тамсансаң, таң­дайың күйік емес бал татиды. Сонсоң тамсана бересің... Өзіміз тіршілік қылып отырған ғалам­шар­да адамның кез келген мәселені шешерлік мүм­кіндігі бар ғой. Десе де, уақыт деген алып күш­тің алдында еш дәрменсізсің. Қауқар­сыз­сың. Сен ойлап тапқан миллиондаған тап­қыр­лық пен мыңдаған жаңалық оған қарсы дау айта алмайды. Еріксіз берілесің. Көнесің, көндігесің. Әйткенмен, өнердің ақырғы аял­дамасынан қайтатын шығармалар болады, сол шығарманы тудыратын мың жылда бір туатын ұлы перзенттер болады. Әзәзіл уақыт­тың езуін тіліп, басын тізгіндейтін әне сол жан. Жазулы тұрған уақыттың аяусыз үкімін, ешқашан тоқтамайтын уақыттың табын бай­қайтын да сол бақыр басты пәнде. Сол адам мен уақыт арасындағы байланыс уақыт қай­шылығынан әуендер қақтығысына ұласып, бөлек әлем, ғажап кеңістікке енесің. Ендігіде бұл нүктелер біртіндеп алыстайды. Бағанадан бері өткеннің белгісін санап, болашағының белгісіз қиырларына сапар шеккен әуен мен адам күнгейден теріскейге, батыстан шығыс­қа қарай сап түзейді. Мөп-мөлдір мүлтіксіз әуеннің тұсауына түскен адам баласы ғұ­мы­рының ақпан, қаңтарларын санап, бошалап кет­кен түйенің оралғанындай өзгеше күй ке­шеді. Дүние буалдыр боп баданадай екі көз­ден қос тамшы аунап түсті. Әуенді биле­ген, әуенге жүгінген сезімтал адам бұл кезде енді музыкант емес, өзі көркем шығармаға айналады. Табиғаттың бүкіл көркемдік күш қуаты ақылға емес, мастыққа сай ашылады. «Жалған», «Қайран» деп анықтама берген Қазекемнің философиялық сөз түйінін сонда барып түйсінесіз... Әуен тағы да – Forever In Love. Көкжиек­тен күн батып, келесі таң қызарған уақыт ара­лығында тынымсыз қосылған әуез, үздік­сіз тыңдаған адам, дамылсыз ойнаған таныс әрі бөтен бір ғарып. Жүрегіне шуылдан қаш­қан үннің сынық сәулесі үйездеген Кенни Джей кешкі іңірде қызыл теңізбен бірге бұйра шашы толқындалып ерек күй кешеді. Дыбыс – ғайып дүниенің бар екендігінің айғағы. Онсыз әлемді елестету мүмкін емес. Сол бөлек күйден, бөлек дыбыстан, бөлек ас­пап­тан шыққан жат сарынның жаңғырығы ескі низамды қалыпқа келтірсе екен деп сың­сиды. Ескі бір ғадауат шақтың оралуын аң­сайды. Forever In Love – адам жанының нәзік ұтымды тетіктерін дәл тауып, тамырын дөп басатын, сен қажет еткен, саған тиісті барлық ке­зеңді көз алдыңда тербейтін ақылды да, аялы саз.  Тамырлап, түбірлеп келгенде Кенни Джейдің музыкасы қосылған сәтте уақыт тоқтайды. Әрқашан өткен естеліктерді қайтарып, болашағыңды болжай алады. Харри Поттер шығармасындағы «Арман айнасы» іспетті тілегіңнің орындалғанын көз алдыңа әкеледі. Оның Forever In Love немесе The Moment туындыларының сартап сағы­ныштарға бөккен баяғы, ескі заманға оралту және адам өміріндегі ең тәтті естеліктерді қай­тару сиқыры бар. Бұл – шын мәнінде ең ұлы сезімді сыйлайтын сиқырлы сүйем, өмірдегі ең бағалы сыйлықтардың бірі. Ол ғажайып сыйлықты сізге, әрине, Кенни Джей ұсына алады. The Moment турасында айтар бол­сақ, оның салмағы да тоғыз түйеге артылар тоға­нақ жүк. Мұнда өзіңнің әлеміңнен өтіп, өзге­нің кеңістігіне енесің. Ғұмырыңда кездескен әрбір пенденің әртүрлі тағдыр талайына бой­лай­сың. Соның кермек дәмін татып, мұңын шаға­сың. Аңдасақ, бөгденің қайғысы­на жы­лаудың өзіндік қайта­лан­бас ләззаты бар. Сол әсерлі де, қамырық­ты көңіл күйдің төбесінен тү­се­тін ессіз әуез сені өзіңнен ажы­ра­тып, өз­ге­нің тағдырын бойыңа тели­ді. Адуын ағынмен бірге жан­таласқан өңгенің күйі саған көшеді. Таныс әрі бейтаныс бөгденің әлемта­пы­рық жан дүниесі, көрген көрешегі, тағдыр тауқыметі саған шақ. Ендігіде ессіз әуеннің жетегімен өзіңнен өлмес күрескер жасаудан басқа шара қанша. Сондай алабұртқан құбыл­малы, ессіз әуен­ге жүгіну жиі қайталанып отырады. Бұл, әрине, сиқырлы саздың өмір­шең­дігінде.  Саксафонның тегіс, ағынды ноталары жан дүниеңді еріктен тыс саяхаттау сезі­міне елітеді, мейлі ол туған жеріңе, өскен қалаңа физикалық саяхат болсын немесе ішкі ты­ныш­тық күйіңе эмоционал саяхат болсын, ала­ғызған сезім, ағызған күй, мұңлы көңілдің хошынан оянған сирек сәт қайтып орал­май­ды. Людвиг Ван Бетховен айтты дейтін сөз бар еді. «Музыка – бұл біздің сезімдеріміздің орнына сөйлейтін тілдік таңба» деп. Сол адам сезінбес сезімдерді таңбаға айналдырып, зәу биіктен бізге жеткізген ұлы музыкант болса, ол – Кенни Джей. Сол таңбаны «Күлтегін» жаз­басындай тасқа қашап мәңгілікке қал­дыр­ған ұлы суреткер де – әне, сол, Горелик Кенни Джей. 

Кенни Джей кеңістігі

Музыка – жүректің терең түпкіріне бойлай алатын ерекше өнер. Оның ішін­де саксафон – құбылмалы сезімдерді жеткізудің ең күшті құралдарының бірі. Бұл аспаптың иірімінде тәтті әрі нәзік әуендер, кейде жан тебірентерлік толқыныстар мен қайғыға толы сәттер де жатады. Жүрегіне шуыл­дан қашқан үннің сынық сәулесі үйез­деген Кенни Джей дедік қой. Ол аты аңызға айналған саксафонист, осы аспаптың мүм­кін­діктерін жаңа биікке көтерген санаулы тұлғалардың бірі. Ендігіде жер бауырлап ұшқан қарлығаштай бір ағындағы тұмса жү­рек иесінің жеткен жетістіктеріне де қыс­- қ­аша тоқталуды жөн көріп отырмыз. Кенни Джейдің музыкалық стилі негізінен тегіс джаз (smooth jazz) жанрында. Оның шығар­малары жағымды, романтикалық және бір ағынды әуендермен ерекшеленеді. Кенни Джей музыкалық мансабын 1970 жылдары бас­тады. Өнер сапарында үзеңгіге аяғыңды бір салсаң, қайта түсуің қиынға соғары дау­сыз. Ол алғашында баритон саксафонда ой­на­ды, бірақ кейіннен сопрано саксафонында ойнауымен кеңінен танымал болды. Ол өз композицияларында сопрано саксафонды асқан шеберлікпен қолданады, бұл оның ерек стилін айқындайтын ерекше құрал. Кенни Джей жеке өзі ғана емес, көптеген поп музыкантпен, талантты тұлғалармен бірге жұмыс істеді. Тарқатып айтар болсақ Андреа Бочелли, Уитни Хьюстон, Аретта Франк­лин, Тони Брекстон, Майкл Болтон, Селин Дион сынды әлемдік өнерде өзіндік қолтаңбасын қалыптастырған ірі тұлғалар. Олармен бірге тек дуэт, музыка жазу, фильм­нің саундтректерінде бірге жұмыс жасау ғана емес, бұрынғы ғала­мат туындыларды қайта тірілту, түрлендіру, жаңаша стильде жандан­дырумен де ерекше­ленді. Бұған мысал джаз өнерінің танылуына ықпал еткен, сол жанр­дың негізін қалаушы «Джаз королі» Луи Дэниел Армстронгтің (Louis Armstrong) әлемге танымал – What A Wonderful World туындысына Кенни Джей дуэт жазған-ды. Екеуі көз көріскен адам емес. Және туындыны бірге орындамаса да, тыңдарман қауым шығарманы махаббатпен, ыстық ықыласпен қуана қарсы алды. Екі бөлек әлемнің бір арнада сәтті тоғысқанын ай­тысып, музыка­ның өміршеңдігіне көз жұм­бай, әсем әуен мен әр берген көркем әуездің бұрын болма­ған, басқаша өңін көрді. Екі ұлы суреткердің бір биікте түйіліскен ғажап үйлесіміне сүйсіне қарап, тамсана тыңдаған-ды. Бұл жаңалық өнер адамдарына ақиқатты бұзып, жоқтан бар жасайтын жаңа бір кеңістіктің шетін ашқан еді. Және де опера отаны Ита­лиядағы Андреа Бочелли де Кенни Джейге арнайы ұсыныс жасап, ортақ музыка жазып, бірге сахна төріне көтерілуді құп көрген екен. Бұл да көрермен көзайымына ай­налып, жүрек түпкіріне терең бойлаған әсем ырғақ. Осы сарындас ортақ жұмыстарды Кенни Джей шығармашылығынан көптеп кездес­тіруге болады. Бәрінде жаңа өң, жаңа түр, жаңа тыныс. Бұл да болса өз жанрындағы ше­­караларды бұзып, жаңаша бағытта музы­калық әлемді байытқан, экспериментке қо­рық­пай баратын дамылсыз жұмыс істейтін еңбек иесінің жемісі. Оның музыкасы ком­мерциялық сәттіліктің белгісі ғана емес, со­нымен қатар өнердің бірегей көрінісі. Кен­ни Джейдің шығармалары жанрлық шектеулерге бағынбай, заманауи музыканың түрлі ағым­дарын біріктіріп, тыңдармандардың жүре­гіне сүңгиді. Оның кескіндемесі – музыкалық тақырыптарды, эмоцияларды және әуендерді үйлестіре отырып, заманауи музыка тари­хын­да өз орнын алған шеберліктің үлгісі. Саксафонның сиқырлы әлемінде өзіне ғана тән, танымал стилімен ерекшеле­не­тін сазгердің музыка өнеріндегі ең биік ма­рапаттың бірі «Грэмми» сыйлығын алған сәті де өнерсүйер қауымның жадында сақтау­лы. Бұл бірегей сыйлыққа Кенни Джей жеті рет ұсынылса да, тек 1994 жылы бағы жанып, марапат төрінен көрінген еді. Ол «Грэмми» сый­­­­лығын «Вокалды сүйемелдейтін үздік ас­паптық аранжировка» номинациясы бойынша жоғарыда атап өткен Forever in Love композициясы үшін жеңіп алды. Бұл шығарма оның Breathless альбомында орын алған және оның саксафон ойнауындағы ше­берлігін, эмоционалдық тереңдігін және музыкалық талғамын көрсетеді. Forever in Love – заманауи джаз стилінде жазылған романтикалық әуен, тыңдармандарға әсер ететін нәзік әрі сезімтал композиция. Со­ны­мен қатар Горелик Кенни Джей 1997 жылы Гиннестің рекордтар кітабына да енген еді. Бұл рекордты саксафонда жазылған ең ұзын нотаны (45 минут 47,77 секунд) орындағаны үшін орнатты. 45 минутқа созылған саксафон нотасын басып озудың қиындығын Guinness World Records басылымы да арнайы жазып, тоқталған болатын. «Грэмми» сыйлығы, Гин­нес­тің рекордтар кітабына енуі Кенни Джей­дің музыкалық мансабындағы маңызды ке­зең­ді білдіреді, бұл жетістіктер оның халық­ара­лық деңгейде танымал болуына ықпал етті.  Біз атап өткен әуендерден бөлек автор­дың Jasmine Flower, The Wedding Song, Songbird сынды ғажап туындылары көп-ақ. Оның альбомдары Америкада рекордтық саты­лым­дар қатарында болып, 2011 жылы 75 мил­лионға дейін өсті. Бұл таңғаларлық нәтиже оның шығармаларының мәңгілік екенін тағы бір рет аңғартты. Сайып келгенде ол адам сезімдерін мең­геріп, мәңгілік дүниелер тудыра білді. Дауыста жан бар, тіршілік атаулының өзегі үн десек, Кен­ни Джей соны жетік білген, түйсінген тұл­ға. Ол жай әрі белгілі бір әуен үздіксіз қай­талана беретін шығармалардың авторы Эрик Сатие сияқты емес. Ешкім арнайы тың­да­майтын, тек жайлы кеңістікке арналған көшеде, жолда, кафеде, лифтте, т.б. орындарда орындалатын музыкалар Эрик Сатиеге тән құбылыс. Кенни Джей шығармаларын оны­мен салыстыратын адамдар да бар. Бірақ ол нағыз ақымақтық болмақ.  Оның туындыларында сөз жоқ. Бірақ иірімдерінің шүңетіне батсаңыз ең ауыр сөздер айтылатын сынды... Оның әуен­дерінде жан тебірентерлік ерекше екпін жоқ. Бірақ ағын судай кілкіген сұлу әуезді естіген соң сізге басқаша әсер беріп, шабыттан­дыратыны хақ. Әуенге әр беретін аспаптардың ішіндегі саксафон сынды қозы жамыратқан ауылдай мазасыз алқапты бағындырған Кенни Джей өз биігінен ешқашан түспек емес. Оның шығармалары тек өнерде, музы­када ғана емес философиялық толғаулармен қой қосақталып, қатар өрбиді. Ендігіде ерік­сіз жұтынып, уақытты тоқтатқан адаммен өміріңіздің қай белесіне сапар шексеңіз де, қандай көңіл күйдің ағынымен жөңкілсеңіз де бір сәтке сізден артық бақытты адам жо­ғына куә боласыз.

Тілеубек БАТЫС