T-LIFE

Қос арыстың толық академиялық жинағы жарық көрді

2024 жылғы 28 қарашада, Қазақстан Республикасы Ұлттық академиялық кітапханасында Алаш қайраткерлері Ахмет Байтұрсынұлы мен Мағжан Жұмабайұлының мұрасына арналған «Алаш мұраты – түркі бірлігі» атты маңызды іс-шара өтті.

Іс-шара барысында Мұхтар Әуезов атын­дағы Әдебиет және өнер инсти­ту­тының дайындауымен және Түркі Ака­демиясының қолдауымен жарияланған Ах­мет Байтұрсынұлы мен Мағжан Жұ­ма­байұлының көптомдық академиялық шы­ғармалар жинағының тұсаукесері өтті. Жиында Түркі Академиясының пре­зиденті Шаһин Мұстафаев, Әдебиет жә­не өнер институты бас директорының орынбасары Эльмира Омарова, мем­ле­кет және қоғам қайраткері Әділ Ах­ме­тов, Парламент Сенатының депутаты Дар­хан Қыдырәлі, Л.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университетінің про­фес­соры Серік Негимов және мемлекет қай­раткері Сауытбек Әбдірахманов сөз сөйледі. Сонымен қатар шараға дип­ло­ма­тиялық миссиялардың басшылары мен өкілдері, ғалымдар, қоғам қайрат­кер­лері және депутаттар қатысты. Эльмира Омарова Мұхтар Әуезов атын­дағы Әдебиет және өнер инсти­ту­тының директоры Кенжехан Матыжа­нов­тың атынан Түркі Академиясының пре­зидентіне алғыс хат табыстап, көп­том­дық жинақтарды әзірлеудегі тығыз ын­тымақтастық үшін, сондай-ақ түркі әле­мінің ұлы тұлғаларының мәдени мұ­ра­сын зерттеуге қосқан үлесі үшін ри­зашылығын білдірді. Өз сөзінде Шаһин Мұстафаев Ахмет Бай­­тұрсынұлы мен Мағжан Жұма­бай­ұлы­ның түркі әлемі үшін тарихи әрі мә­­­­дени маңызына тоқталды.

– Ахмет Байтұрсынұлы қазақ тіл бі­лімінің негізін қалаушы және әліпби ре­форматоры ретінде түркі ғылымының да­муына баға жетпес үлес қосты. Оның ор­тақ түркі терминологиясы мен әдеби тіл­ді қалыптастыру туралы идеялары бү­гін де өзектілігін жоғалтқан жоқ. Ал Мағ­жан Жұмабайұлы өзінің шығар­ма­шы­лығымен ұлттық сананы оятып, түр­кі әлемінің бірлігін дәріптеген ұлы тұл­ға болды. Оның «Алыстағы бауыры­ма» сияқты өлеңдері бауырлас халықтар ын­тымағының жарқын үлгісі болып та­былады, – деді Түркі Академиясының бас­шысы.

Сонымен қатар Шаһин Мұстафаев Алаш қайраткерлері көрегендікпен сен­ген Түркістан идеясының тәуелсіз түркі мем­лекеттерінің интеграциясы дәуі­рін­де де өз маңызын сақтап отырғанын атап өтті. Ол биыл қыркүйек айында қа­был­дан­ған Ортақ түркі әліпбиін Ахмет Бай­тұрсынұлы мен түркі әлемінің басқа да ұлы ағартушыларының асыл мұрат­тары­ның орындалуы ретінде бағалап, Түркі Академиясының мұндай маңызды бастамаға үлес қосқанын үлкен мәртебе санайтынын жеткізді. Шара барысында Түркі Академия­сы­ның түркі әлемінің ұлы тұлғаларының мұ­расын зерттеуге және насихаттауға бағытталған іргелі жобалары да таныс­ты­рылды. Академияның «ХІХ ғасыр мен ХХ ғасырдың басындағы түркі ағарту­шы­лығы: зиялылардың өмірі мен идея­лары» жобасы аясында ұлттың өркен­деуі­не қызмет еткен ойшылдардың өмір­баяндары мен идеялары жинақталу­да. Келер жылы Шоқан Уәлихановтың 190 жылдығына орай оның таңдаулы ең­бектерін түрік оқырмандарына ұсыну жос­парда бар.