T-LIFE

Ғалымдар мұхит түбінен шығатын жұмбақ дыбыстың сырын ашты

сурет: istockphoto.com

Теңіз түбі көптеген жұмбақ дыбысқа толы, бірақ биотванг – ғалымдарды ұзақ уақыт қызықтырған құбылыс болды.

Тынық мұхитының батыс бөлігінде алғаш рет 2014 жылы тіркелген «биотванг» деп аталатын жұмбақ дыбыс, шын мәнінде, Брайд китінің (Balaenoptera brydei) дыбысы болып шықты. Бұл киттер ашық мұхитта үлкен қашықтықты жүзіп өтеді. Жаңа әдістерді қолдана отырып, ғалымдар тек дыбыстың көзін анықтап қана қоймай, сонымен қатар киттердің популяциясын түсінуге және олардың қозғалысы мен тіршілігі туралы жаңа мәліметтер алуға мүмкіндік беретін жаңа құрал әзірледі.

NOAA Тынық мұхит аралдарының балық шаруашылығы ғылыми орталығының биологиялық мұхиттанушысы Энн Аллен жетекшілік еткен зерттеушілер тобы: «Брайд киттері тропикалық және жылы суларда әлемнің түкпір-түкпірінде кездеседі, бірақ олардың популяциясының құрылымы мен қозғалысы жеткілікті деңгейде зерттелмеген», – деп жазады. Зерттеу нәтижелері Брайд киттерінің Солтүстік Тынық мұхитының батыс бөлігінде пелагикалық популяциясы бар екенін көрсетеді. Бұл популяция маусымдық және жыл сайынғы өзгерістерге ұшырайды, бұл олардың таралуы мұхиттағы жағдайлардың өзгеруімен тығыз байланысты екенін айғақтайды.

Теңіз толқындары көптеген жұмбақ дыбыстарға толы, бірақ биотванг – механикалық сипаттағы ерекше дыбыс – ғалымдарды ұзақ уақыт қызықтырған құбылыс болды. Бұл дыбыс алғаш рет Мариан аралдарында Орегон штаты университеті жүргізген дербес дыбыстық зерттеу барысында тіркелген болатын. Екі жыл өткен соң, ғалымдар биотванг дыбысының қайнар көзі мұртты кит болуы мүмкін деген болжам жасады. 2018 жылы NOAA мамандары Мариан архипелагында теңіз сүтқоректілерін зерттеу кезінде 10 жеке Брайд китін байқап, олардың туындаған дыбыстарын тіркеді. 

Бұл зерттеу жұмбақ теңіз сүтқоректілерінің өмірін тереңірек зерттеуге және олардың таралу аймағын жақсырақ түсінуге жол ашты.