T-LIFE

Миына чип орнатылған алғашқы адам қалай өмір сүріп жатқаны туралы айтып берді

сурет: Cassidy Araiza / wired.com

Ол болашақта ми-компьютер интерфейсі сал болып қалған адамдарға қозғалу қабілетін қайтаруға көмектесетініне сенімді.

Миына Neuralink чипі орнатылған АҚШ тұрғыны Ноланд Арбо өзінің өмірі туралы айтып, euronews.com-ға сұхбат берген.

АҚШ тұрғыны Ноланд Арбо ұзақ уақыт бойы Францияға барып, француз тілін үйренуді армандаған. Алайда сегіз жыл бұрын болған оқыс оқиғадан кейін оның денесі иықтан төмен сал болып қалып, арманындарынан күдер үзген.

Бірақ Илон Маск Арбоның өмірін түбегейлі өзгертіпті. Neuralink компаниясының науқасы ретінде қаңтарда 30 жастағы Арбоның миына чип салынған. Наурызда Маск Арбоның онлайн шахмат ойнап, тек ой күшімен курсорды басқарғаны көрсетілген бейнеролик жариялады. Бұған дейін ол арнайы құрылғы – ауызға арналған таяқша арқылы ғана курсорды жылжытатын.

Операциядан сегіз ай өткен соң Арбо Парижде шахмат турнирін ашуға дайындалуда. Ол Neuralink имплантынан кейін өмірі жеңілдей түскенін айтып, бұрын шахмат ойнау қиын болғанын түсіндірді.

«Neuralink-ке дейін шахмат ойнау маған қиынға соғатын, себебі бұл денемді қатты шаршататын. Ал қазір төсекке жатып алып, сағаттап шахмат ойнай аламын», — деді ол Euronews Next агенттігіне берген сұхбатында.

Арбо бұл технологияны тек ойынға ғана емес, француз және жапон тілдерін үйренуге де қолданады.

«Адамдар бұл "Матрицадағы" сияқты көрінеді деп ойлауы мүмкін, бірақ шын мәнінде, бұл компьютермен жақсырақ байланысуға мүмкіндік береді», — дейді ол.

Арбо Neuralink чипі енгізілгенге дейін француз тілін YouTube арқылы үйреніп келгенін, оның интерактивтілігі аз болғанын айтты. Енді ол өзі француз газеттерін оқып, аудиокітаптарды тыңдап, олардың уақытын басқарып, қажетті кезде тоқтата алады. Бұл оған өз ырғағында оқуға және көп нәрсені меңгеруге мүмкіндік берді.

Ноланд Арбо операциядан кейін қиындықтар да болғанын жасырмады. Миға енгізілетін бұл технологияның негізі – тиын көлеміндей құрылғы, ол хирургиялық жолмен бас сүйекке орнатылып, миға жіңішке жіптер арқылы енгізіледі. Бұл жіптер ми-компьютер интерфейсін (BCI) құрайды, мидың белсенділігін анықтап, оны Bluetooth арқылы құрылғыларға, мысалы, компьютерге жібереді.

Алайда, Арбоға имплант енгізілгеннен кейін бір ай өткен соң, ол технологияның дұрыс жұмыс істемей бастағанын байқады. Көптеген жіптер имплантаттан ажырап, ми сигналдарын өлшей алатын электродтардың санын күрт азайтқан.

«Операциядан кейін жіптердің барлығы өз орнында болған сәт болмады. Олар дерлік операциядан кейін бірден қозғала бастады», — деді Арбо. «Шынымды айтсам, бұл бір ай маған ащы әзіл сияқты көрінді. Бұл өте ауыр болды», — деп қосты ол.

Дегенмен, бірнеше күннен кейін Арбо жағдайды сабырмен қабылдап, үмітін үзбеген.

«Мен операцияға дәл осындай көңіл-күймен бардым: тіпті қорқынышты жағдай болса да, мен бұл болашақта жағдайды жақсартуға көмектеседі деп сенемін», — деді ол.

Болашаққа үмітпен қарай отырып, Арбо тілдерді үйренуді жалғастыруды жоспарлайды.

Сонымен қатар, ол болашақта ми-компьютер интерфейсі парализденген адамдарға қозғалу қабілетін қайтаруға көмектесетініне сенімді.

«Меніңше, бұл менің өмірімде болатын нәрсе», – деді ол.