«Адал адам. Адал еңбек. Адал табыс» – озық елге айналудың басты кілті
Атырауда өткен құрылтайдағы бастамалар елдің рухани дамуы мен экономикалық және әлеуметтік тұрғыдан дамуын қоса қамтып отыр.
15 наурызда Президент Қасым-Жомарт Тоқаевтың төрағалығымен Атырау қаласында Ұлттық құрылтайдың үшінші отырысы өтті. Жиында қоғамдағы өзекті мәселелер талқыланып, шешу жолдары қарастырылды. Елдің, қоғамның дамуына серпін беретін түрлі бастамалар көтерілді.
Жайық жағасындағы жиын
Президент сөз басында биылғы Құрылтай отырысы Ұлыстың ұлы күні – Наурыз мерекесі және Ораза айына тұспа-тұс келгенін айтып, үшінші жиынның Жайық жағасында өтіп жатқаны тегін емес екеніне тоқталды.
Елдің тұтастығы зиялы қауымның бірлігінен басталады
Мемлекет басшысы халықтың береке-бірлігін сақтау елдігіміз үшін аса маңызды екенін еске салды. Осы орайда елдің тұтастығы зиялы қауымның бірлігінен басталатынын да айтып өтті.
Алтын Орда десе, Қазақстан елестеуі керек
Мемлекет басшысы болашаққа сеніммен қадам басу үшін алдымен төл тарихымыздың ауқымы кең екенін толық сезініп, мәдени мұрамызды сақтап, оны дәріптеуіміз қажет екенін айтты. Соның ішінде, тіліміздің қолдану аясын кеңейте түсу мемлекеттік саясаттың басты бағыты болып қала беретінін мәлімдеді. Бұған қоса, кітапхана ісін өркендетуге бейжай қарауға болмайтынын атап өтіп, көп ұзамай Алматы мен Астанада тәулік бойы жұмыс істейтін заманауи кітапханалар ашылатынын жеткізді.
Президент Қазақстан – Ұлы даладағы көшпенділер өркениетінің тікелей мұрагері екенін, жер жүзіне Алтын Орда деген атпен танылған әйгілі Жошы ұлысы Орталық Еуразияның байтақ даласындағы ең қуатты мемлекет ретінде мойындалғанын айтып, Қазақстан деген ұғым Алтын Орда ұғымымен астасып жатуы керек екенін мәлімдеді.
Сонымен қатар Мемлекет басшысы Қазақстанның жеті томнан тұратын жаңа академиялық тарихын жазу жұмыстары жүйелі жүріп жатқанын хабарлады. Бұл іске 250 ғалым, соның ішінде 60 шетелдік маман атсалысып жатыр. Аталған еңбектің дербес бір томы Жошы ұлысына арналмақ.
Қасым-Жомарт Тоқаев былтыр Қазақстан ЮНЕСКО-ның Дүниежүзілік мұралар комитетіне мүше болып сайланғанын еске салып, еліміздегі қайталанбас табиғи және тарихи ескерткіштерді кеңінен дәріптеуге шақырды. Бұл ретте Президент жерасты мешіттерін және тылсым табиғатымен шетелдіктердің ерекше қызығушылығын туғызған Үстірт қорығын ЮНЕСКО-ның Дүниежүзілік мұралар тізбесіне енгізу жөнінде тапсырма берді. Бұған қоса, Мемлекет басшысы Ешкіөлмес жотасындағы, Арпаөзен, Құлжабасы, Сауысқандық сайларындағы дала өркениетінің сан мың жылдық шежіресі саналатын таңбалы тастарды (петроглифтерді) қорғауға алу үшін тиісті шаралар қабылдауды, сондай-ақ жалпы тарихи-мәдени мұрамызды сақтау үшін археологиялық қызметті жүйелеуді тапсырды.
Ұлттық буржуазияға зор міндет жүктеліп отыр
Президент Қасым-Жомарт Тоқаевтың төрағалығымен өткен Ұлттық құрылтайда бюджет қаражатын тиімді пайдалану мәселесі көтерілді.
Басты мақсат – елімізді аймақтағы ашық нарықтық экономикасы бар маңызды орталыққа айналдыру екенін еске салған Президент ұлттық буржуазияға зор міндет жүктеліп отырғанын айтты.
Ұлттың жаңа келбетін айқындайтын құндылықтар
Мемлекет басшысы ұлттық бірегейлікті сақтау мәселесіне ерекше тоқталды. Президенттің пікірінше, еліміздің рухани дербестігін сақтап, оны нығайта түсеміз десек, дәстүрлі дініміз – сунниттік бағыттағы ханафи мәзһабына ден қоюымыз қажет. Бұл орайда Мемлекет басшысы Ислам дінінің Ұлы дала төрінде таралып, тамыр жаюына орасан зор үлес қосқан, түркі әлеміндегі сопылық ілімнің негізін қалаған Қожа Ахмет Ясауи мұраларын терең зерделеп, дәріптеуге айрықша назар аударған жөн деп санайды.
Президент елге жанашыр азаматтардың бастамасын ерекше айтып өтіп, оларға бағдар берді.
Бизнес өкілдері барлық салада белсенді болуы қажет екенін де айтып өтті.
Сонымен қатар Президент ұлттың жаңа келбетін айқындайтын негізгі құндылықтарға жеке-жеке тоқталды.
Олар – тәуелсіздік және отаншылдық, бірлік және ынтымақ, әділдік және жауапкершілік, заң және тәртіп, еңбекқорлық пен кәсіби біліктілік, жасампаздық және жаңашылдық.
Мемлекет басшысының айтуынша, еліміздегі әрбір азамат осы басты құндылықтарды берік ұстануы керек. Президент ұсынған «Адал азамат» ұғымы мұның бәрін түгел қамтиды. Сонымен бірге бұл Әділетті Қазақстан идеясымен үндесіп жатыр.
Мемлекет басшысы Ұлттық құрылтай мүшелерінің алдында сөйлеген сөзінде қоғамды жайлаған бес кеселмен, атап айтқанда есірткі саудасы және нашақорлықпен, лудоманиямен, тұрмыстық зорлық-зомбылық, буллинг және агрессиямен, вандализммен, ысырапшылдықпен бүкіл ел болып күресіп, тосқауыл қоюға шақырды.
Ұлттық құрылтайда жұртшылық атынан Парламент Мәжілісінің депутаты Еділ Жаңбыршин, қоғам қайраткері Оразалы Сәбден, Парламент Сенатының депутаты, «Возрождение» қазақстандық немістер бірлестігі» қоғамдық қоры қамқоршылық кеңесінің төрағасы Евгений Больгерт, адвокат, «Құқық қорғаушылар» қоғамдық қорының тең құрылтайшысы Айман Омарова, Парламент Мәжілісінің депутаты Никита Шаталов, Бала құқықтары жөніндегі уәкіл Динара Зәкиева қоғамдағы өзекті мәселелерді көтеріп, ой-пікірлерін ортаға салды.
Құрылтайда көтерілген бастамалар туралы қоғам қайраткері Оразалы Сәбденнің пікірін білген едік.
Оразалы Сәбден,
экономика ғылымдарының докторы, академик,
Қазақстан ғалымдар одағының төрағасы:
Абайдың «толық адамын» ұстансақ, еліміз гүлденер еді
Осылайша, Атырауда өткен құрылтайдағы бастамалар елдің рухани дамуы мен экономикалық және әлеуметтік тұрғыдан дамуын қоса қамтып отыр. Президент Құрылтайда айтылған жаңа идеялар мен ұсыныстар мұқият қаралып, нақты шаралар қолға алынатынын айтты. Сонымен қатар Ұлттық құрылтайдың төртінші отырысын келесі жылы Көкшетауда өткізуді ұсынды.