Түрік сериалдарында басты рөлді сомдап жүрген қандасымыз Баһадүр
Түрік сериалдарында басты рөлді сомдап жүрген қандасымыз Баһадүр
Баһадүр Хакім – Түркияға есімі белгілі актер. Он шақты фильмге түскенімен қоса, бірнеше жобада продюсер қызметін атқарған білікті маман. Қазақтың атын әлемге танытуды мақсат еткен ол Қазақстаннан Түркияға келген қазақ кәсіпкердің хикаясын қағазға түсіріп, кейін оны түрік режиссерлерге ұсынып, ақырында ол кинода басты рөлді сомдап шыққан. Баһадүр соңғы жеті жылда «Үш аймақ төңкерісінде» көтеріліс басшысы болған Тәкіман батыр туралы «Атажұрт жолында» деген атпен фильм түсірумен айналысып жүр. Бұл фильмге қажет деректерді жинау үшін жуырда Қазақстанға келген қандасымызға хабарласып, аз-кем сұхбаттасқан едік.
– Өнер адамдары «Қай театрда жақсы режиссер болса, сол театрдың бағы басым» дегенді жиі айтады. Сол секілді әртістің оқуын оқымаған сіздің өмір жолыңызда жақсы режиссер кезіккен соң кино әлемінде бағыңыз жанды деуге бола ма?
– Дәл солай. Жалпы, мен Измирде туып-өстім. Ыстанбұлдың Зейтүнбурны ауданында орта мектеп, одан соң лицей бітірген соң еңбекке араласуға тура келді. Себебі сол сәтте әкем мен анам ажырасқан соң үйдегілерге жәрдемдесіп, қарайласу керек болды. Ол уақытта тері өңдеу ісімен айналыстым. Басқа да жұмыстар істедім. Сол кезде Түркиядағы танымал режиссер, әйгілі «Көкжалдар мекені» фильмінің продюсер-режиссері Осман Синав Ekmek teknesi фильміне түсуге шақырды. Онда мен Америкадан колледж бітіріп келген қытай жігітінің рөлін сомдадым. Сөйтіп, 2002 жылдан бастап кино әлеміне ендім. Бәлкім, Құдай берген талант болар. Әртістің оқуын оқымасам да, он шақты киноға түсіп, барлығында сәтті ойнап шықтым. Түркияда ең жақсы не екенін білесіз бе? Мамандығың болсын, болмасын, оқы, оқыма, қалаған жұмысыңды істеуге мүмкіндік бар. Мысалы, сіз Қазақстанда журналист болсаңыз, Түркияда актриса бола аласыз. Ал Қазақстанда олай емес, тек мамандық бойынша жұмысқа қабылдайды екен. Қазақстанға жиі келгендегі байқағаным – егер мамандығың әртіс болмаса, киноға түсе алмайсың, тіпті массовкаға да жарамайсың. Адамның таланты бар ма, жоқ па, шаруасы жоқ. Ал Түркияда тіпті қара жұмыс істесеңіз де, режиссер сіздің талантыңызды байқап қалса, сізге лайық рөлге, тіпті басты рөлге бекітеді.
– Ол синопсисті жазуға не түрткі болды? Ол идея қайдан келді?
– Түркияда өссек те, түбімізді, тегімізді біліп өстік. Түбі бір түркілер екенімізді жастайымыздан білдік. 2010 жылдан бастап ішімде қазақы рух көтеріліп келе жатқанын байқадым. «Түркияда қайтсем қазақтың атын шығара аламын» деп ойландым. Мысалы, боксшылар чемпион атанып, Қазақстанның Туын көкке көтереді. Димаш Құдайберген де өнер арқылы Қазақстанды күллі әлемге танытты. Сол секілді мен де актерлік жұмыс арқылы қазақтың атын шығаруды көздедім. Оның үстіне, егемендігін алған соң Қазақстанға жиі келуді болып бөлініп, болашаққа бет алған Қазақстанның рөлі орасан. Сол үшін кино арқылы Қазақстанды танытқым келді. Сөйтіп, Түркияға келіп кәсіп ашқан қазақ жігіттің бастан кешкен хикаяларын, сосын қазақтар мен түріктердің салт-дәстүріндегі ұқсастықтар мен айырмашылықтарды кіріктіріп, синопсис жаздым. Ұлттық арна басшылары құптаған соң Анкараға бардым, бәрін ақылдасып, келісіп, ақырында ойлағаным іске асты. Мен онда 58 бөлімге түстім, кейін Түркияда рейтингі жоғары D телеарнасы түсіретін Akasi dura фильмінде ойнауға ұсыныс келіп түсті. Өзіңіз білетін боларсыз, ұлттық арналарға қарағанда мұндай каналдардың рейтингі жоғары, әрі мұнда көрсетілетін кинолар елге тез таныласың, әрі карьераңа да үлкен серпін береді. Сол киноға түскен соң танымалдығым артты. Жалпы, түскен киноларым әлі көпшіліктің есінде, көбі көшеде көріп қалса, танып, құшақтап, суретке түсіп жатады. Айтпақшы, ұмытып барады екенмін. Қазақстан мен Түркия ұлттық арналары бірігіп, «Әке серті» атты сериал түсірді. Мен онда ұйымдастырушы продюсер қызметін атқардым. Бастапқыда олар тіл білмеген соң өзара түсінісе алмай, біраз қиындық туындады. Сосын мені көмекке шақырып, екі ортада «елшілік» қызмет атқардым. Одан бөлек, қазақстандық әртістерді Түркияның жүйесіне сай ойнатуды үйреттім. Осылайша, үш айдай Алматыда тұрғанда қазақшамды дамытуға үлкен мүмкіндік пайда болды.
– Әкеңізден бұл құпияны неліктен көпке дейін айтпай жүргенін сұрай алдыңыз ба?
– Олар ерте жастан өз қамқорлығына алған адамның қолында өскен соң бұған дәті бармаса керек. Бірақ ол кісі әкемдерді оқытпаған. Оқыса, көзі ашылып, бәрін біліп алады, сосын әкесін іздей бастайды деп ойлаған. Мен де әкем мұны айтқан кезде «Неліктен ертерек айтпадыңыз?» деп ашуландым. Бірақ ол жалғыз, оның үстіне тау мен тас арасында жүріп, мал баққан. Оқымаған. Жалғыз өзі не істей алады? Сосын оның ұрпағы ретінде бұл іске мен кірістім. Зерттеу жүргіздім. Ресей, Моңғолия, Үндістан, Пәкістанға бардым. Ресейдегі архивтерден Кеңес елдерін басқарған Сталиннің атама берген марапатын, сол кездегі үкімет мүшелері мен атамның арасындағы қару-жарақ алу туралы жасасқан келісімшартын тауып алдым. Қолымда тарихи дәлелдер жетерлік, оның барлығын жазушыға бердім. Қазір ол солардың негізінде кітап жазып жатыр. Бұйырса, ол кітап пен деректі фильм қазақ тарихының жаңа бетін ашатын еңбек атанады деп сенемін. Жалпы, Алтайдан көшкен ел туралы Халифа Алтай біраз еңбек жазғаны әмбеге аян. Бірақ оның бәрі естеліктерге негізделген. Ғылыми тұрғыда жазылмаған. Ал көп жылға жалғасқан менің жұмысымның ғылым үшін салмағын мен айтпасам да түсініп тұрсыз. Қазір тіпті сөйлем соңында бір нүктесін қоймай кетсең, еңбегің зая кетеді. Қазір қыруар жұмыстың бел ортасына келдік. Бұйырса, елдер арасындағы жолдар жабылмаса, соғыс оты қайта тұтанбаса, аз уақыт ішінде жарыққа шығаруды жоспарлап отырмын.