Бұл көш бұрынғы көштен өзгерек болмақ

Өткен жылғы есеп бойын­ша, жоғарыда аталған өңір­лерге осы уақытқа дейін бар­лығы 26 мыңға жуық адам кө­шіп келген. 2017 жылдан бері ке­ле жатқан мемлекеттік бағ­дар­ла­маның бұл нәтижесі мақтауға тұ­рарлық деңгейде еместігін атап өтуге тиіспіз. Мемлекет бо­ла­шағы үшін аса маңызды ішкі кө­ші-қонның осы түрін Пре­зи­дент Қасым-Жомарт Тоқаев та тұрақ­ты түрде бақылауға алып ке­леді. Бұл үрдісті жеделдете тү­су мақсатында Мемлекет бас­шы­сы көшіп келгендерге төленетін бірреттік жәрдемақыны 2 есеге дейін өсіру жөнінде 2020 жылы Үкіметке тапсырма берді. Қазір қоныс аударушы әрбір азаматқа төленетін бірреттік жәрдемақы 70 АЕК-ке (214 410 теңге) тең. Со­ны­мен қатар көшіп келген тұр­ғындардың үй жалдап тұру шы­ғындарына бір жыл бойы 15-тен 30 АЕК мөлшерінде қар­жы төленеді. Мемлекет тара­пы­нан бөлінетін қаржылық көмек аза­маттардың бұл өңірге жаппай көшіп келуіне негізгі себеп бол­ма­ғанымен, белгілі мөлшерде ын­таландырушы тетік екені рас. Үкі­мет солтүстік өңірлерге қо­ныс аударушыларды баспанамен қамту бағдарламаларын да қарас­тырып отыр. Жергілікті әкімшілік әрбір көшіп келген аза­матқа жұмыс тауып берудің жол­дарын қарастырады. Ішкі көші-қон – елдің еңбек нарығын реттеп, жұмыссыз азаматтардың қатарын азайту мақсатында алдағы уақытта да күн тәртібінен түспек емес. Ең­бек және халықты әлеуметтік қор­ғау министрлігінің жоспары бойын­ша, 2021-2025 жылдар ара­лы­ғында 10 мыңнан астам жұ­мыс күшін солтүстік өңірге ба­ғыт­тауды мақсат етіп отыр. Жауап­ты ведомство есебі бойын­ша, бұл – еліміздегі жұмыссыздық көрсеткішін 4,9 пайызға дейін азайтады. Жалпы, ішкі көші-қон – ел­дің еңбек нарығы мен мемлекеттің географиялық ау­­­қымын тиімді әрі тұрақты да­мы­туда шешуші рөл атқаратын маңыз­ды мәселе. Көршілер ара­сын­дағы соңғы оқиғаларға қа­рай отырып, солтүстіктің демог­ра­фиялық мәселесі күн өткен сайын өзекті тақырыпқа айна­ла­рын сезіп отырмыз. Сондық­тан да ішкі көш-қондағы түйт­кіл­ді мәселелер ақпарат құрал­дары бетінде үздіксіз талқыла­на­тын тақырыптар қатарында бо­лары заңды. Жалпылама алып қара­ған­да, солтүстікке көш жөнінде БАҚ бетінде әртүрлі алып­қашпа ақпарат көп. Келген адам­дардың кері қайтып кет­ке­ні, жұмыс таппағаны жайлы ай­тылып жүр. Сонымен қатар бұл жаққа келіп, кәсіп ашып не­месе өз саласы бойынша жұмыс тап­қан адамдар мыңдап сана­лады. Біз көшіп келушілердің нақты жағдайынан хабар алу мақ­сатында Солтүстік Қазақстан об­лысы Шал ақын ауданына кө­шіп келген Бурахан Дақанов де­ген азаматқа хабарластық. Ол – осы өңірді қазаққа толтырсақ деп аттандап жүрген қоғам бел­сен­дісі. Көшіп келушілерге қан­дай жағдай, қандай бағдарлама қажеттігі жөнінде тұрақты түрде пі­кірін айтып келеді. Оның ойын­­­ша, бұл көшті қарқынды жүр­­гізу үшін жеке құзыреттілігі бар арнайы орталық қажет. Бурахан Дақанов, СҚО-ға қоныс аударушы, қоғам белсендісі: Ұлттық деңгейдегі ауқымды бағдарлама қажет