Әуелі – отбасы
Әуелі – отбасы
Түркістандық Бейсбековтер әулеті сурет салады, тұскиіз тоқиды, киізден киім, жүннен кілем, былғарыдан бұйым жасайды. Бүгінде өнерлі отбасының өз үйінде көркемсурет галереясы да бар. Үйінен галерея ашу себебі – өсіп келе жатқан немере-жиендерінің де қолөнерге қызығуы. Әулеттегі жеті адам Суретшілер одағының, бесеуі Қолөнершілер одағының мүшесі. Ата кәсіпті жалғастырған әулеттің үлкені Болатбек Бейсбеков әңгімесін әріден бастады.
Жеті адам суретшілер, бесеуі қолөнершілер одағының мүшесі
– 1960 жылы Арыс қаласында дүниеге келдім. Әкем – Бектас, құрметті теміржолшы. Қолыма қалам ұстатып, жазу-сызуды үйреткен ұстазым десем болады. Арғы атам Бейсбек – он саусағынан өнер тамған шебер. Бесінші бабам Құдайберген би болған, сегізінші атам Төлебай жаугершілік заманда атақты батыр болған. Бабам Бейсбек танымал шеберлердің басын қосып жүргенде өз ұлына Құлмамбет деген атақты шебердің қызын алып берген екен. Сөйтіп, екі өнерлі отбасы құда болыпты. Бұрын осы өнерім бабамнан келе жатыр десем, әжем жағында да бар екен. Сөйтіп, әкемнің қолдауымен сурет салып кеттім, ата-әжемнің өнері де түрткі болды. Негізі, қолөнер әрбір қазақтың қанында бар. Бала күнімнен қолөнерге қызығып өстім. 9-сыныпты бітіргеннен кейін, Ә. Қастеев атындағы Шымкент көркемсурет училищесіне оқуға түстім. 1980 жылы оқуды аяқтап, Арыс теміржол стансасында суретші-безендіруші болып жұмыс істедім. Сол жылы әйелім Күләшпен таныстым. Ол да өнерден алыс емес. Теміржол вокзалында кәдесый сататын дүңгіршегіміз болды. Кеңес кезінде бұйымға шикізат табу қиын еді. Ата кәсіпті жалғастыру – басты парызым, – дейді Болатбек Бектасұлы.
– Біздің әулеттің өсіп-өнген жері – Хромтау қаласына қарасты Дөң ауылы. Алайда әкем кен саласынан алыс, қарапайым көлік жүргізуші болған. Анам – үй шаруасында. Отбасында үш ұл, бір қыз болдық. 13 жасымда әкем қайтыс болды. Үлкен ағам шахтер мамандығын игерді. Оның отбасындағы екі ұлы да кен саласында жүр. Өзімнің отбасымнан төрт кенші шықты. Марқұм інімнің отбасында екі кенші бар. Мен 1986 жылы әскерден келгеннен кейін, «Қазхром» ТҰК» АҚ филиалы Дөң тау-кен байыту комбинатының «Молодежная» шахтасына жұмысқа тұрдым. 35 жылдан бері табан аудармай шахтада жұмыс істеп келемін. Біздің заманымызда шахтер мамандығы керемет еді. Шахтада жұмыс істеу абырой саналатын. Кеншілер күні кәсіби мереке ретінде аталып өтетін. Қазір ондай қарқын жоқ. Алғашында кеншілерді жер астына клетпен түсіретін оқпаншы қызметіне орналастым. Кейін кен мөлшерлеуші, теміржолшы секілді бірнеше жұмысты істедім. Бір ауысымда сегіз вагонның әрқайсысына 14 тонна кен өнімін тиеу оңай емес. Шахтаның барлық горизонтын, терең шыңырауға дейін жүріп өткен әр жолының қиылысына дейін жаттап алдық. Қалған бауырларым «Қазақстан Тәуелсіздігінің он жылдығы» шахтасында жұмыс істейді. Ұлдарымның бәрі жоғары оқу орындарын аяқтады. Тұңғыш ұлым Арыстан оқпаншы болып бастады. Қазір басшылық қызметке орналасты. Жауапкершілігі көп жұмысқа басшы болып жүр. Інісі Саламат та ағасы мен әкесінің жолын қуып осы кәсіпті жалғастырды. Кенжем Азамат комбинаттың шахта-құрылыс цехына орналасты. Өзге қаладан жоғарғы оқу орнын тәмамдап келіп, туған өлкеге оралып, қызмет етіп жатқан ұлдарыма ризамын. «Кенші даңқы» атағын абыроймен алып жүрмін деп ойлаймын. Жарым Ұлболсынмен 38 жыл отасып, ұлдарын аяқтандырып, келін-немерелерінің қызығын көріп отырмын. Немерелерімнен тау-кен ісіне араласатыны байқалмайды, – дейді ардагер кенші.
Осы кезде әкесінің сөзін жалғап, ұлы Арыстан әңгімеге араласты.
– Көзімізді ашқалы әкемнің шахтада жұмыс істегенін көріп өстік. Мектепте оқып жүргенде-ақ шахтер боламын дедім. Анам жұмыстың қиын әрі қауіпті екенін айтып, басқа салаға баруыма көндірмекші болды. Алайда менен өзге екі бауырым да кенші мамандығын игерді. Қазір айналаға танымал үлгілі отбасылар қатарындамыз. Бір қызым бар. Оның болашақта қандай кәсіпті игеретіні белгісіз. Менің түсінгенім, жүрегің қалайтын саланы меңгергенде ғана жұмысың өрге басады. Қазір заман ағымына қарай тау-кен ісі көнерген мамандықтар қатарына жатады. Себебі барлық жүйе автоматтандырылды. Жаңа механизмдер дайындалды. Сондықтан қазір маман емес, жаңа үлгідегі механика керек, – дейді кеншінің үлкен ұлы.
Айта кетейік, Базарбай Оспанов әулетінің тағы бір өнері – волейбол ойнау шебері. Комбинаттың командасы атынан талай додаларда жеңіске жетіп, республикалық, облыстық турнирлерден жүлдемен оралып жүрген мықты ойыншы әулет. Кәсібі мен нәсібін қос қанат еткен Оспановтар әулетінің өмірі көпке үлгі.
Омарташылықты отбасымызбен шетелде оқыдық