БҰҰ-да саяси кеңесші болып жұмыс істейтін қазақ: БҰҰ-дағы бір бос орынға 800-дей адам үміткер болады

БҰҰ-да саяси кеңесші болып жұмыс істейтін қазақ: БҰҰ-дағы бір бос орынға 800-дей адам үміткер болады

Ғалымжан Кирбасов БҰҰ Бас хатшысының Сирия бойынша арнайы өкілінің кеңсесінде саяси мәселелер жөніндегі кеңесші болып жұмыс істейді. Бұған дейін БҰҰ-ның Сомалидегі кеңсесінде екі жылдай қызмет еткен ол бүгінде Сирия үкіметі мен оппозицияның арасында диалог ор­нату, конституциялық реформа дайындау, әскери-саяси жанжалдардың ал­дын алу, тараптардың татуласуына түрткі болу, бітімгерлікке шақыру сияқ­ты істерге жауапты. Осы секілді маңызды мәселелерді шешудің басы-қасында жүрген Ғалымжанмен хабарласып, әңгімелескен едік. [caption id="attachment_141235" align="aligncenter" width="566"] Сомали. Жұмыс барысында[/caption] – БҰҰ аясында жұмыс істейтін бол­ғандықтан, Сомалидегі кеңседен Женева­дағы штаб-пәтерге ауысу оңайырақ болған шығар. Екі жыл бұрынғыдай ем­тихан, сұхбаттасу кезеңінен өтпеген бо­ларсыз? – Жоқ, ешкім сені БҰҰ аясында басқа кең­седе жұмыс істеп жүр екенсің деп, ба­сың­нан сипап, екінші кеңсеге оңай ауыстыра сал­майды. Басқа кеңсеге ауысқың келсе де, ал­дымен хабарландыруларды қарайсың. Алғаш рет жұмысқа тұрғанда қандай ұзақ­мерзімді сынақтан  өтсең, осында да тура сол сынақтан қайта өтесің. Айта кетерлігі, БҰҰ-да жұмыс істейтін қызметкер запаста болады. Алайда мұның айтарлықтай артықшылығы жоқ. Егер басқа аймақтан атқарып жүрген қыз­метіңе ұқсас бір жұмысқа өз еркіңмен ауыс­қың келсе, қайтадан құжат тапсырасың. Бірақ емтихан тапсырған соң, келесі кезең сұхбаттасуды өткізбей-ақ, емтихан нәтиже­лері бойынша жұмысқа тұруға мүмкіндік беруі әбден мүмкін. Десек те, кей кездері қызметкерден жұмысқа тұрғалы жатқан миссияның жұмысынан хабардар екеніңді білу үшін сұхбат алуы мүмкін. Женевадағы кеңсеге жұмысқа тұрмас бұрын, хабарлан­дыру қарап, нәтижесінде көп кеңсеге өтінім жібердім. Көп ұзамай, бірнеше кеңседен жауап келді. Запастағы қызметкер болсам да, емтихан алып, сұхбаттасып, нәтижесінде жолым болып, Женевада БҰҰ-ның Сириядағы саяси процеске көмектесу үшін ашылған кеңсесіне жұмысқа тұрдым. Әу баста, бұл кеңсеге БҰҰ-ның Сирия мәселесі бойынша арнайы өкілі болған Кофи Аннан басшылық еткен. Сосын бұл қызметті Лактар Брахими, Сте­фан де Мистура жалғастырды. Қазір ар­найы өкілі қызметін Гейр Педерсен атқарады. [caption id="attachment_141229" align="aligncenter" width="566"] Сирия мәселелері бойынша Астана форматындағы халықаралық кездесу кезінде[/caption] – Сирияны әлемде от пен оқтың орта­сы деп танитыны белгілі. Басшылығыңыз аталған елдегі шиеленіскен саяси мәсе­лелерді реттеу міндетін жүктегенде, бір­ден келістіңіз бе, жоқ әлде бұл өз таң­дауыңыз ба? – Иә, Сириядағы жағдай – дүниежүзіндегі ең қиын тартыстардың бірі. Бұл соғысқа бір ел емес, бірнеше мемлекет қатысқан. Бірі үкіметті қолдаса, енді бірі оппозицияны жақтайды. Негізі, тартыстарды шешуге тырысу, ортақ мәмілеге шақыруды қызықты іс деп білемін. Сөйтіп, бітімгершілікке шақыру қызық болып көрінген соң, осы кеңседе жұмыс істеуге келістім. Қазір атқарып жүрген жұмысым өзіме ұнайды. Негізі, Сирияға бес-алты айда бір барамын. Кейде өзім барамын, кейде басқа әріптестерім барады. Десек те, Сирияның басқа аймағы болмаса, біздің кеңсе орналасқан Дамаск анау айтқандай қатерлі аймақ емес. Оның үстіне, Сирия үкіметі бақылауды күшейтіп, қауіпсіздікпен қамтамасыз етіп отыр. [caption id="attachment_141230" align="aligncenter" width="566"] Альпі бөктеріндегі марафон кезінде[/caption] – Сізге отандастарыңыз  тарапынан «БҰҰ-ға қа­лай жұмысқа тұруға болады?» деген сұрақ жиі қойылатын болар? – Әрине. Менің жұмысыма қызығу­шылық танытатындарға айтарым, халық­аралық ұйымда қызмет істеу үшін, ең ал­дымен кем дегенде БҰҰ-ның екі тілін, ағыл­шын және француз тілін білу қажет. Үшінші тіл ретінде араб тілін меңгеріп алсаңыз, мұ­ның пайдасы орасан зор. Мысалы, қазір БҰҰ-ның Таяу Шығыстағы кеңселеріне жұмыс­қа тұру мүмкіндігі мол. Байқағаным, БҰҰ-ға жұмысқа тұруға өтінім беріп жатқан­дар­дың арасында араб тілін білетін мамандар аз. Дәл қазір араб тілінде еркін сөйлей ала­тын, сол аймақты жақсы білетін маман­дар­ға сұраныс жоғары. Сосын бірден БҰҰ-ға жұ­мысқа тұру қиынға соқса, біздің ұйыммен бір­ге жұмыс істейтін үкіметтік емес ұйым­дардан жұмыс қарастырған абзал. Онда жи­наған тәжірибе БҰҰ-ға жұмысқа тұруға оң әсерін тигізеді. Бұл ұйымдарға БҰҰ-ға қарағанда жұмысқа орна­ласу оңайырақ. Десек те, аталған ұйымдар БҰҰ қызметкеріне қажетті іс-тәжірибе жинақтауда таптырмас мүмкіндік береді. Тағы бір айтатын маңызды нәрсе, БҰҰ-да немесе БҰҰ аясындағы жобаларды іске асырумен айналысатын көптеген үкіметтік емес ұйымдарда жұмыс істейтін қызмет­кер­лермен байланыс орнатып, нетворкинг жасау керек. Олар жол көрсетіп, жөн сілтейтініне сенімдімін. Сонымен қатар  көмек көрсетуге бағытталған миссиялардан бөлек, БҰҰ-ның бағдарламалары өте көп. Атап айтсақ, БҰҰ-ның Даму жөніндегі бағдарламасы (БҰҰДБ), БҰҰ Балалар қоры (ЮНИСЕФ), БҰҰ Халық қоныстану қоры (ЮНФПА), БҰҰ есірткі және қыл­мыс мәселелері жөніндегі басқармасы (БҰҰ ЕҚБ), БҰҰ Жоғарғы комиссарының бос­қындар ісі жөніндегі басқармасы (БҰҰ ЖКББ), Халықаралық еңбек ұйымы (ХЕҰ), БҰҰ білім, ғылым және мәдениет мәселелері жөніндегі ұйымы (ЮНЕСКО), Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы (ДДСҰ), БҰҰ өнер­кәсіптік даму жөніндегі ұйымы (ЮНИДО), АТҚБ/ЖТҚБ жөніндегі БҰҰ бағдарламасы (ЮНЭЙДС) және тағы басқа ұйымдарының бос жұмыс орны туралы хабарландыруы ар­қы­лы жұмысқа орналасуға болады. – Әңгімеңізге рақмет!

Сұхбаттасқан Әлия ТІЛЕУЖАНҚЫЗЫ