Өзгенің қателігі – зор сабақ
Өзгенің қателігі – зор сабақ
Өткен 2020 жылды қай жағынан болмасын, бүкіл әлем үшін қиындық пен сынаққа толы болды деп қорытындыладық. Індеттің салдары мен зардабынан бөлек, қаншама мемлекетте шиеленіскен саяси қақтығыс болды, қаншама елдің экономикасы шатқаяқтады. Табиғи апаттар, дінге байланысты шиеленістер де аз болмады. Дерт жайлаған қысылтаяң шақта мұндай оқиғалардың барлығы екі есе ауыр салмақ болғаны анық.
Көршілес қырғыз елінде жаздың аяғында эпидемиологиялық жағдай жақсара бастады, сөйтіп қырғыз елінің бар назары алдағы парламент сайлауына ауысты. 2020 жылғы 5 қазанда сайлаудың алдын ала нәтижелеріне қарсы митинг басталды. Жаппай тәртіпсіздіктер мен Қырғыз Республикасының Үкімет үйіне шабуыл жасау әрекеттерінен кейін Қырғыз Республикасының президенті Сооронбай Жээнбеков отставкаға кететінін мәлімдеді. Жээнбеков билікке бағынбайтынын және өз азаматтарына қан төгіп, оқ атқан президент ретінде ел тарихында қалғысы келмейтінін атап өтті. Кейіннен қырғыз елі Ресейге қосылады деген мазмұндағы ақпарат тараған болатын.
Өткен жылы Беларусь елінде де саяси жағдай айтарлықтай шиеленісті. Тараптар арасындағы тартыс сайлауалды науқан басталмай-ақ күшейді. Түрлі акциялар ұйымдастырылып, қылмыстық іс қозғалды. Сайлаудың бекітілген нәтижелері бойынша Лукашенко 80,1 пайыз дауыспен жеңіске жетті. Бірақ президент сайлауының нәтижесі жарияланғаннан кейін Беларусь халқы митингілер мен наразылық акциясына жинала бастады. Демонстрация полиция мен бейбіт халықтың арасындағы қақтығысқа ұласты. Минскідегі ауруханалардан реаниматологтер мен травматологтардың қосымша топтары шақырылды. Медицина мекемелері зардап шеккендердің нақты санын айта алмады. Алайда, Минскіде өткен қаншама күнгі толқу Лукашенконы президенттіктен тайдыра алмады. Беларусь халқынан бөлек кейбір мемлекеттер оның өкілеттігін мойындамайтынын мәлімдесе де, ол өзінің басшылық қызметінде қалды.
2020 жылдың басты саяси әрі шиеленісті оқиғаның бірі АҚШ-тағы президентін сайлауы болды. Трамп пен Байден арасындағы тартыс сайлау аяқталған соң да тоқтамады. Сайлау нәтижесі бойынша Байден жеңіске жеткенімен, Трамп өзінің жеңілісін әлі күнге мойындаған жоқ.
Жаңа жылға жаңа үмітпен қадам бастық. Өткен жыл – енді тарих. Бізде барлығы орнында десек те, өзіңнің ғана емес, өзгенің де өткенінен сабақ ала білу – болашақ үшін керек. Осы орайда саясаттанушылардың пікірін білген едік.
Дос КӨШІМ, саясаттанушы:
– Әр уақытта сайлауды әділ өткізуге тырысу керек. Жалпы, сайлаудағы әділетсіздіктер жаға ұстатарлық. Ең қызығы, олардың ешқайсысы жауапқа тартылған жоқ. Көптеген дүрбелеңге әділетсіз сайлау қозғау болады. Сондықтан біз үшін әділетті стандартқа сай сайлау өткізу – аса маңызды.