Әлем қазақтары ана тіліндегі ақпаратқа сусап отыр
Әлем қазақтары ана тіліндегі ақпаратқа сусап отыр
«Отандастар қоры», Дүниежүзі қазақтары қауымдастығының қолдауымен Túrkistan халықаралық газетінің Atajurt айдарын таныстыру және алыстағы ағайынмен рухани-мәдени, ақпараттық байланыс орнату мақсатында алыс-жақын шетелдерде тұратын қандастармен онлайн жүздесуі өтті. «Túrkistan қандастарға төрін ұсынады» деген Zoom платформасында өткен шараға Қазақстан Сыртқы істер министрлігі Консулдық қызмет департаменті қазақ диаспорасымен жұмыс істеу басқармасының басшысы Мұхтар Кәрібай, Ақпарат және қоғамдық даму министрлігінің Этносаралық қатынастарды дамыту комитеті төрағасының орынбасары Еркін Үйсінбаев, «Отандастар қоры» КеАҚ вице-президенті Мағауия Сарбасов, Дүниежүзі қазақтары қауымдастығының баспасөз хатшысы Сырымбек Төлеу, халықаралық Тúrkistan газетінің бас редакторы Қуат Әуесбай және әлемнің 30-ға жуық елінен қандастарымыз қатысты. Онлайн жүздесу барысында алыстағы ағайынға Тúrkistan газетінің қандастарға арналған Atajurt жобасы таныстырылды.
Еркін ҮЙСІНБАЕВ, Ақпарат және қоғамдық даму министрлігі Этносаралық қатынастарды дамыту комитеті төрағасының орынбасары:
– «Газет – халықтың көзі, құлағы һәм тілі» дейді Ахмет Байтұрсынұлы. Тúrkistan газеті – қазіргі заман талыбына сай отандық баспасөз саласында оқырманға жаңаша ақпарат беріп келе жатқан басылым. Аtajurt жобасы ел ішіндегі және шетелдегі қандастарымызға қатысты ақпараттарды оқырман назарына ұсынып келеді. Қоғам жылы қабылдаған газет жобасы болашақта қандастарымызбен отандастарымыздың пікір алмасатын медиа алаңына айналады деп сенемін.
Ақпарат және қоғамдық даму министрлігі мұндай оқырманға пайдалы жобаларды әрдайым қолдайды. Қаламгер қауым көтерген өзекті мәселелер өз шешімін табуына тілектеспін!
Мұхтар КӘРІБАЙ, Сыртқы істер министрлігі Консулдық қызмет департаменті қазақ диаспорасымен жұмыс істеу басқармасының басшысы:
– Сыртқы істер министрлігінің құрамындағы өзім басқарып отырған басқарманың құрылғанына биыл бір жыл толды. Біз әзірге Консулдық департаменттің құрамындамыз. Алда департамент әлде комитет ретінде дербес мекеме болып құрылады деп жоспарлап отырмыз. Ол кезде де «Отандастар қоры» және Дүниежүзі қазақтарының қауымдастығымен тығыз байланыста жұмыс істейміз деген ойдамын. Қандастарға халықаралық деңгейде қызмет көрсетсек деген жоспарларымыз бар. Осы орайда, ақпарат құралдарының орны ерекше. Бұл ретте бүгінгі таныстырылымы өткізіліп жатқан Тúrkistan газетінің Аtajurt жобасы үшін атқарар жұмыс көп.
Сырттағы ағайындардың көбі төтеше және латын әліпбиін қолдануына байланысты, біздегі кириллицамен жазылған ақпараттың оқылуы қиын. Сондықтан сырттағы қандастарымыз үшін ақпаратты бірнеше әліпбиде жүргізу өте маңызды.
Сыртқы істер министрлігі және оның сырттағы барлық дипломатиялық мекемелерінің көмегімен Тúrkistan газетін шетелге таратуды қолдауға әзір.
Мағауия САРБАСОВ, «Отандастар қоры» КеАҚ вице-президенті:
– Қазақстан өз тәуелсіздігін алғаннан бері сырттағы ағайынмен байланыс үзілген жоқ. Мейлінше жыл сайын артып келеді.
Елбасы Н.Назарбаев: «Қазақтардың жалғыз Отаны бар, ол – қасиетті қазақ елі» деген еді. Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев та шетелдегі қандастарымызбен тығыз байланыс орнатып, оларға қолдау көрсетуді тапсырды. Бұл қолдаудың бір парасы – қандастарды ақпараттық қолдау мәселесі қашанда өзекті. Осыған орай 2020 жылдан бастап Тúrkistan халықаралық газеті қандастарға арналған Аtajurt жобасын қолға алды. Газет журналистері еліміздің әр өңіріне арнайы іссапармен барып, қандастардың тыныс-тіршілігімен танысты. Жергілікті жердегі қордаланған түйткілді мәселелерді көтеріп, оң шешім табуына ықпал етті. Қандастарды құжаттандыру, білім беру, көші-қон және тағы басқа тақырыптарды қоғам талқысына салды. Одан бөлек, шетелдегі әлемдік ірі компанияларда жемісті қызмет атқарып жүрген отандастарымызбен эксклюзивті сұхбаттар жасап, кейінгі буын жастардың білімге қызығушылығын арттыруға жол ашты. Тúrkistan халықаралық газеті және газеттің веб-сайтында Дүниежүзі қазақтарының қауымдастығы мен «Отандастар қоры» өткізген іс-шаралар мен жобалар туралы ақпараттар үнемі жарияланып тұрады. Сондай-ақ біздің де сарапшы мамандарымыздың мақалалары газетке жарияланып келеді.
Осы сәтті пайдалана отырып ел игілігі жолында қолына қалам ұстаған Тúrkistan газетінің ұжымына «Отандастар қоры» және жеке өз атымнан алғысымды білдіремін.
Еркін БАЙҒАБЫЛҰЛЫ:
– Осы тұста қосымша бір ақпаратты бере кетейін. «Отандастар қорының» төрт бағытты жұмысының бірі – ақпараттық қауымдастық. Әзірге шартты атауы – «Атажұрт». Ол – шетелдегі барлық қазақтілді ақпарат құралдарын бір ортаға біріктіріп, қауымдастық құру. Қазірдің өзінде «Отандастар қорының» зерттеуі нәтижесінде 77 ақпарат құралының дерегі жиналды. Бұл жұмыс әлі де жалғасады. Келесі жылы індет тоқтап барыс-келіс қалпына келсе, қауымдастықты ашамыз деп жоспарлап отырмыз.
Сырымбек ТӨЛЕУ, Дүниежүзі қазақтары қауымдастығының баспасөз хатшысы:
– Дүниежүзі қазақтарының қауымдастығы «Отандастар қорымен» бірлесіп, көптеген жобаларды іске асырып келеді. Бүгін де, міне, Тúrkistan газеті шеттен келген қандастарымызды қолдау бағытында олардың әртүрлі түйткілді мәселелерін шешуде көп жұмыс атқаруда. Шетелде тұратын танымал қандастарымызды газет бетінен үзбей оқып тұрамыз. Еліміздің дамуына өз үлесін қосып жүрген, жетістіктерге жеткен қандастарды таныту мақсатында жұмыстар атқарылып жатыр. Атқарылған жұмыстарға алғыс айта отырып, алдағы істеріңізге сәттілік тілеймін!
Серхан ДИНЧТУРК, Дүниежүзі қазақтары қауымдастығының төралқа мүшесі, «Қазақ елі» журналының баспагері /Түркия/:
– Біз Түркия қазақтары осында 70 жылдан аса өмір сүріп жатырмыз. Біздің ұйым қазір Еуропа елдерінде өмір сүретін қазақтарға арнап «Қазақ елі» журналын шығарып келеді. Журнал 4 жылдан астам уақыттан бері қазақ және түрік тілінде шығады. 80 млн жан саны бар Түркияға қазақ халқын таныту мақсатында шығарып отырмыз.
«Қазақ елі» журналы мен Тúrkistan газеті арасында байланыс орнатуға әзірміз. Жоғарыда атап өткен «Шетелдегі 100 жаңа есім» жобасы да қуанышты жаңалық болды. Біздің Түркиядағы қазақтар арасында Түркияға танымал көптеген азаматтар бар. Олармен де байланыс орнатсаңыздар құба-құп.
Тúrkistan газеті сыртта жүрген қандастарға мұндай іс-шаралар ұйымдастырып, үлкен жоба жасап, бізбен тығыз байланыс орнатамыз деген ізгі ниеттеріңізге алғыс айтамын.
Торғын ӘШЕНОВА, «Омбы қазақтары» газетінің қызметкері, /Ресей Федерациясы/:
– Біз Омбыда тұрамыз. Біз де осында өз күшімізбен «Омбы қазақтары» газетін шығарып келеміз. Газетіміздің шыққанына биыл 6 жыл толды. Газет айына бір рет шығады. Пошта арқылы Омбы қаласының 22 ауданына таралады. Қазақша және орысша жазамыз. Бір өкінштісі – қазақ тілінде жазатын авторлар аз. Сондықтан да егер мүмкіндік болса, атажұрттағы қаламгерлер бізге де материалдар ұсынып, ақпараттық қолдау білдірсеңіздер жақсы болар еді.
Еркін БАЙҒАБЫЛҰЛЫ, «Отандастар қоры» КеАҚ баспасөз хатшысы (модератор):
– Шетелде жүріп, өз қаражатымен қазақ тілінде газет шығару ерлікке пара-пар жайт. Өз мүмкіндіктерімен мұндай газет шығарып отырған Нәзия Исакова, Қуаныш Елеутаев және Торғын Әшенова қандастарымызға зор алғыс білдіреміз!
Зәуре СӘМИНОВА, Душанбе қаласындағы «Бәйтерек» қазақ қауымдастығының жетекшісі
/Тәжікстан/:
2021 жылға Тúrkistan газетіне жазылсақ...
– Душанбеде біздің «Бәйтерек» орталығында шағын кітапханамыз бар. Өзім қазақ тілінен сабақ беремін. Жыл сайын 30 шақты оқушыны қазақша оқытудамыз. Өздеріңіз білесіздер, осындағы қазақтардың тілі парсы тіліне ауып барады. Оларды 100 пайыз қазақша оқытпасақ та 70-80 пайызына қазақ тілін үйретудеміз. Одан ары қарай Қазақстанға барып, оқуға түсуі өздеріне байланысты. Ал сіздерге айтар ұсынысымыз мынау, бізде ауылды жерлерде де қазақтар тұрады. Онда интернет жоқ. Сондықтан бізге газеттің қағаз нұсқасы керек. Міне, 2021 жыл келе жатыр. Осыған орай, Тúrkistan газетіне жазылсақ. Пошта арқылы бізге жіберсеңіздер, қазақтар тұратын ауылдарға таратсақ деген ниеттеміз. Жапарбай ШАДКАМ, Зейнеткер, тәуелсіз журналист /Иран/:Ирандағы қазақтардың тыныс-тіршілігін газет тілшілері келіп, өз көзімен көрсе...
– Тúrkistan газетін бұрыннан білеміз. Газеттің көптен бергі оқырмандарының бірімін. Сайттарыңызды оқып отырамыз. Иран қазақтары жайлы да жазып тұрасыздар. Менің айтар ұсынысым: Иран қазақтары Қазақстандағы баспасөз беттеріне жақсы таныстырылмаған. Егер мүмкіндік болса, қазіргі пандемиядан құтылған кезде газет тілшілері келіп Ирандағы қазақтардың тыныс-тіршілігімен жақыннан танысып, толыққанды материалдар жазсаңыздар дейміз. 80 млн халық өмір сүретін Иран елінде спорт және білім саласында үлкен нәтижелерге қол жеткізген қазақ жастары бар. Олар туралы жазып, рухын көтеріп қойсаңыздар қуанар едік.