Жайдарбек Күнғожинов: Каскадер болу үшін бір жыл тегін жұмыс істеу керек
Жайдарбек Күнғожинов: Каскадер болу үшін бір жыл тегін жұмыс істеу керек
Nomad Stunts – Голливудтан Болливудқа дейінгі әйгілі киностудиялармен жемісті жұмыс істеп жүрген қазақ каскадерлер тобы. 20 жылдық тарихы бар каскадерлер тобының негізін қалаған Жайдарбек Күнғожиевты әлемдік киноиндустрия саласы «отқа салса жанбайтын, суға салса батпайтын» үздік каскадер деп таниды. Nomad Stunts каскадерлері алғаш отандық және шетелдік үздік фильмдердің қойылымдарына қатысты.
– Кез келген адам каскадер бола ала ма? Командаңызға мүше болғысы келетін каскадерлерге қандай талап қоясыз?
– Бұрын каскадер боламын деп 1 жылда бір-ақ адам келетін. Біз Голливуд пен Болливудты бағындырғаннан кейін каскадер болсам деп хабарласатын жандардың қарасы көбейді. Соңғы жылдары бұл кәсіпке қыздар арасында қызығушылық пайда бола бастады.
Жастардың көбі 3-4 айда каскадерлік өнерді меңгеріп, ақшаны күреп табамын, Голливудта киноға түсе саламын деп ойлап келеді. Мұндай оймен келетін адамдардың біразы біздің топтың жұмыс режиміне шыдай алмайды. Өйткені біз алғаш қатарымызға қосылған жастарға 1 жыл бойы психологиялық, физикалық жүктеме береміз. Тіпті, 1 жыл бойы жалақы алмайтын кездер болады. Кейбірі ақшасыз қиын болғандықтан кетсе, енді бірі аяқ-қолы сынып, жарақат алған соң кетіп қалады. Каскадер болам деген жігіттерге біріншіден, акробатика, екіншіден, жауынгерлік өнер, үшіншіден, тәртіп, төртіншіден, шыдамдылық керек.
– Каскадердің бір күнін сипаттап беріңізші.
– Каскадерлер алғаш келгенде 24 сағат жұмыс істейді. Асықпай отырып түскі ас ішу дегенді ұмытады. Енді келген жас үйренушілерге жаттығу аз болады. Біз бірінші психологиялық жүктеме жасаймыз. Бір жетіден кейін физикалық жүктеме басталады. Таңертең сағат 8.00-ден кешкі сағат 22.00-ге дейін тоқтамай жаттығады. Шыдай ма, шыдамай ма, осы кезде көрінеді. Кейде жұмыс істегенде, түсірілім барысында аз көлемде ақша табатыны болмаса, 1 жыл бойы жалақысыз жүреді. Осындай жүктемеге шыдаса, әрі қарай түсірілімге қатыса бастайды. Тәртіп пен жаттығудың арқасында 4-5 жылда Голливуд фильмдерінің түсіріліміне қатыса алады.
– Өздеріңіз түсіріліміне қатысқан Disney ұсынған «Мулан» фильмінің прокатқа шығуымен ұжымыңызды құттықтаймыз. Продакшн өкілдері сізге канадалық актердің орнына рөл сомдауды ұсынып, нәтижесінде каскадер болып барып, актер болып қайттыңыз. Шетелдік түсірілім алаңында көп жүрген тәжірибелі маман ретінде «қазақ киносы қайткенде дамымақ?» деген сауалға жауап берсеңіз.
– Әрине, біздің кино мен шетелдің киносы әртүрлі. Шетелде кино көп түсіріледі, бірақ бәрі бірдей сапалы емес. Біз шетелдің жақсы киносын көріп жатырмыз. Еліміздің киноиндустриясын дамытудың бір жолы – кино туралы заң қабылдау. Бұл бағыттағы жұмыстар басталғанымен, аяғына жетпей тоқтап қалды. Кино саласындағы көптеген мәселелер шешілсе, шетелден әртүрлі мамандарды шақырып, сапалы кино түсірер едік. Мысалы, әйгілі киностудиялар жақсы кино түсіру үшін әлемнің мықты мамандарын бір түсірілім алаңына жинайды. Үздік компаниялар мықты каскадерлерді әлемнің әр түкпірінен алдыртады. Осы тәжірибені қолданып, біріккен жобаларды қолға алсақ, қазақ киносының жұлдызы жарқырайтын күн алыс емес деп ойлаймын. Осы орайда, Қазақстан, Германия, Ресей бірігіп түсірген «Моңғол» фильмінің сәтті шыққанын айта кеткім келеді.
Соңғы жылдары қазақтың киносы той тақырыбынан аса алмай жүргені де рас. Жастарға комедия рухани азық болмайды. Дәл қазіргі жағдайда бізге рухымызды жанып, намысымызды оятатын, қазақтың мықтылығын танытатын кино керек. Келешекте продюсерлікпен айналысып, шетелдіктермен бірлесіп жақсы кинолар түсірсем деген арманым бар.
