Адамзат тарихындағы пандемиялар
Адамзат тарихындағы пандемиялар
Юстиниан обасы (65 - 100 миллион адам)
Тұмау соғыспен тұспа-тұс келгендіктен нақты адам шығынын есептеу, ғалымдарға қиынға соғып отыр.
Кей болжаушылар адам шығыны 100 млннан асып жығылатынын айтады.
1-ші дүниежүзілік соғыс кезінде Тынық мұхит аралдарынан Арктикаға дейінгі жерлерді қиратқан 1918 жылғы испан тұмауы әлемдегі екінші ірі індет болды.
Осы H1N1 тұмауы вирусы гиперцитокинемияны тудыратындықтан, ауру тек иммундық жүйесі әлсіз балалар, қарттар ғана емес, сонымен бірге толығымен сау адамдарға да әсер етті.
Болжам бойынша 1918-20 жылдар аралығында, тұмауды жұқтырғандар саны 550 млн адамға жеткен.
Гиперцитокинемия - бұл иммундық жүйенің өлімге әкелетін реакциясы, ол қабынудың фокусындағы цитокиндермен иммундық жасушалардың бақылаусыз активтенуінен тұрады.
Тұмаудың «Испанка» аталуы, Испанияда пайда болғаны үшін емес, Испания бірінші болып тұмауды «мойындағаны» үшін солай аталып кетті.
Тұмаудың қайдан бастау алғанын басып айту қиын. Бұл тізімде АҚШ пен Қытай алда тұр. Кейбір зерттеушілер пандемия Франциядағы әскери лагерьдегі ауруханада жануарларға (құстарға, шошқаларға) мутацияланған вирус жұқтырғаннан кейін басталған деп санайды.
Бубон обасы (80-100 млн.)